ACHTERGROND

GLYPHS: A JUDGEMENT IN STONE

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op juni 6, 2021

Geplaatst in: ACHTERGROND, NICHE. Een reactie plaatsen

HOE ‘ANDERS’, HOE ‘MOEILIJK’ OF ‘MAKKELIJK’ MOETEN ‘INTERDISCPLINAIRE GEUREN’ RUIKEN?

Vraag ik me de laatste tijd steeds vaker af bij het zien van de aanhoudende stroom nieuwe parfummerken en nieuwe geuren van de klassieke aanbieders: wat betekent creativiteit anno nu? Bestaat het nog wel in de ware zin van het woord; is het niet meer dan een (innovatieve) variatie op een (klassiek) thema dat – fingers crossed – zijn weerklank zal vinden bij een van tevoren duidelijk in kaart gebrachte doelgroep?

Wat dat betreft is parfumland op dit moment een tweestromengebied voor nieuwkomers. Of je gaat mee met de heersende clichés en trends – dus parfum als old school summum van chic, verleiding en mysterie. Of je kiest voor een aanpak die daar juist tegen ingaat. Laatste betekent dat geur vanuit een ‘andere’, meer artistieke en intellectuele invalshoek wordt benaderd.

Vervelend: als de klassieke aanbieders, om de boot niet te missen en om zichzelf een aura van millennial chic te geven, eveneens meegaan in ‘andere’ geuren. Yves Saint Laurent bijvoorbeeld vertaalde in 2016 vinyl in geur: Vinyle, Balmain kwam in 2010 al met Carbon (inderdaad koolstof). Dan moet je, wil je opvallen als ‘new brand on the shelf’, met nóg iets ‘andere’ uitgangspunten komen.

En dan is dat vaak ‘iets met kunst’. En dat blijft toch verwonderlijk, dan lijkt het net of geur dan wordt opgetild – auf Flügeln des Gesanges -, dat het een meerwaarde krijgt en daardoor anders wordt ervaren. Terwijl het olfactieve resultaat vaak weer een variatie op een thema is, omdat ondanks het uitgebreide palet van de parfumeur de werelden/associaties die je met geuren kunt oproepen én wat je als ‘consument’ allemaal kunt opnemen toch beperkt is.

Ik heb het zelf gemerkt met mijn eerste collectie upcycle-geuren: 26 stuks, want gevormd naar het alfabet. Tien jaar geleden alweer. Naam: Parfumclichés. In bepaald opzicht is deze lijn geflopt omdat a: het te veel geuren waren, b: het als enthousiaste verkoper – in dit geval het team van Annindriya Perfume Lounge Amsterdam – bijna niet uit te leggen is en omdat c: de gemiddelde, potentiële koper bij een vierde geur meestal letterlijk afhaakt. Ook al waren de namen nog zo prikkelend – F: Flop! – ook al waren sommige composities écht goed geslaagd: A: Animale (Thank You For Smoking).

Ik moest hieraan denken bij het ‘interdisciplinair ontwerpproject’ Glyphs The Alphabetic Perfume Collection. Nicheparfums – samengesteld door Mark Buxton – gebaseerd op de historische oorsprong van het Latijns alfabet. De gedachte erachter: Rob Stolte en Maarten Dullemeijer van ontwerpstudio Autobahn vinden dat iedereen die kan schrijven moet weten waar onze letters vandaan komen – op zichzelf al een rondetafelconferentie waard. Daarom publiceerden ze in 2018 een inmiddels bekroond boek over de oorsprong van ons alfabet: A is van Os (ook verschenen in het Frans, de Engelse uitgave wordt dit najaar verwacht). Dat is een.

Dit is twee: Autobahn bedacht ook hoe een letter moet ruiken – op zichzelf al een open forum-discussie waard – door terug te gaan naar de historische vorm ervan. De oorspronkelijke, visuele vorm van bijvoorbeeld de A is afgeleid van een tekening van een ossenkop. Wil je deze letter in een geur vangen, dan moet je benaderen hoe een os ruikt – op zichzelf al een international all inclusive symposium waard.

Dit is drie: de eerste drie letters van het alfabet zijn nu te koop. Aleph – A is for Ox, Beth – B is for House en Gimel – C is for Boomerang. Geleverd in spray en een rollerball-flesje (zodat je er mee kunt ‘schrijven’) en verpakt in een stenen artefact ‘waaruit de ontwikkeling van de letter met de hand wordt uitgesneden’.

En nu vier: het mooiste zou natuurlijk één parfumerie zijn – Glyphs genaamd – waar je alleen alle letters zou kunnen ruiken en kopen, waardoor het als concept als het ware onontkoombaar is en je hierdoor ook niet naar een andere parfumerie hoeft te gaan omdat het hele parfumspectrum – clean, fris, bloemig, hout, oriëntaals, gourmand, oudh – in het Glyphs-alfabet zit verwerkt.

Was het maar zo ver. Want – zo valt te lezen in het persbericht – om de geuren daadwerkelijk in grote aantallen te kunnen produceren en te distribueren, zoekt Autobahn investeerders. En hoe meer mensen over Glyphs weten, hoe groter de kans op een succesvolle inzamelingsactie. Dus als je het een interessant project vindt, vraagt Autobahn of je wilt participeren of in ieder geval wil helpen om het verhaal in jouw netwerk te verspreiden. Meer weten: www.glyphs.nl en @glyphsperfume.

Toch eens overwegen, want op papier klinken de gebruikte ingrediënten in ieder geval nieuwsgierig makend. Mark Buxton-waardig so to speak, want typisch ‘anders’ niche. Neem Aleph – A is for Ox. De opening: absoluut van brem (wist niet dat dat nog gemaakt werd), frangipane en hooi (coumarine I presume?) – dat moet iets zoetbloemigs zijn maar dan ruw en droog verpakt. Hart: roos, rabarber, vetiver, waterjasmijn (hedione I presume?) – dat moet iets zoetzurigs zijn met een frisgroen spoor. Basis: animale noten (civet en/of komijn?), musk en patchoeli – dat moet een beetje, het liefst heel veel vies zijn.

VAN GOGH GAAT IN GEUREN

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op mei 25, 2021

Geplaatst in: ACHTERGROND, ENTERTAINMENET, OPVALLEND PARFUMNIEUWS. Een reactie plaatsen

ANDEREN GINGEN HET MUSEUM VOOR

MUSEA WORDEN LUXEMERKEN, LUXEMERKEN WORDEN MUSEA

Ik interviewde een paar jaar geleden de toen net aangestelde nieuwe directeur van het Tassenmuseum in Amsterdam voor het inmiddels ter ziele gegane – corona als argument – luxe hotelmagazine Hello Amsterdam. Gedenkwaardige telefoongesprekken: ik kon er geen touw aan vastknopen wat Manon Schaap orakelde. Denk: über-duider Lidewij Edelkoort light.

Ik dacht toen alleen: als dit maar goed komt, deze te grote plannen voor een te klein museum. Wat zij wel allemaal niet in de functie van een museum zag: confrontaties aangaan, op onverwachte locaties pop-uppen, dialoog uitlokken, maatschappelijke noodzaak bevestigen, contact zoeken met de straat, perspectieven draaien, en – niet lachen – meer mannen binnenhalen. En meer van dit clichémarketing-pr-blabla. Ze heeft haar gedroomde toekomstvisie niet kunnen realiseren. Het museum ging dicht – corona als argument.

Eén opmerking die Schaap maakte, schoot me weer te binnen toen een collegavriend me het persbericht doorstuurde betreffende dat het Van Gogh Museum een samenwerking aangaat met het parfummerk Floral Street. Ze zei: ‘Musea worden de luxe-merken van de toekomst.’ Of iets gelijks van die strekking.

Ik dacht als een museumdirecteur dat zegt, dan moet je oppassen. En het gebeurt al, maar anders dan de gevestigde museumwereld denkt. Het beste voorbeeld: Louis Vuitton heeft sinds 2006 Foundation Louis Vuitton – een spectaculaire site in Parijs met dito architectuur en dito collectie. Waaronder de privéverzameling van Bernard Arnault, eigenaar van LVMH waar Louis Vuitton onder valt (maar ook de geuren van Dior, Bvlgari, Fendi, Givenchy, Guerlain, Kenzo en Maison Francis Kurkdjian).

Als je het nog niet was, dan word je na bezoek spontaan een Louis Vuitton-fan voor het leven die niet uitsluit om ook eens in de file te staan bij een van de talloze als museum voor moderne kunst opgetrokken vlaggenschip-shops van Louis Vuitton. Gezellig rondsnuffelen en iets kopen – of online. Of anders bij een van de luxemerken van François-Henri Pinault – de oprichter van de Pinault Collection die met drie imposante musea inmiddels hetzelfde als Arnault beoogt. Ofwel, (de geuren van) Balenciaga, Bottega Veneta, Boucheron, Gucci, Stella McCarthy, Alexander McQueen en Yves Saint Laurent.

Ik verwacht dat Chanel binnenkort ook iets dergelijks in de stijgers gaat zetten, gezien ‘haar’ ambities om zich te nestelen in het maatschappelijk debat door het Chanel Culture Fund, ‘dat vernieuwers in de kunst gaat ondersteunen ter bevordering van nieuwe ideeën, en die meer zichtbaar maken in de samenleving’. Daarnaast komt er de Chanel Next Prize van € 100.000 uitgereikt aan tien kunstenaars – muziek, dans, performance en beeldende kunst – die hun vakgebied radicaal herdefiniëren.

Als je al deze info op je laat inwerken, dan kun je concluderen dat het Van Gogh in feite al een jaren een luxemerk is. Maar dan op wel een discutabele manier: geen luxe prêt-à-porter, maar eerder de fast forward fashion bulk-collecties die Versace, Lanvin, Comme des Garçons, Lanvin, Maison Martin Margiela voor H&M maakten. Ik was vlak voor corona nog even in het Van Gogh… wat daar allemaal aan toeristenshit wordt verkocht; Vincent zou bij aanschouwing ook zijn andere oor hebben afgesneden en/of nog een keer zelfmoord plegen of zich vermoord laten hebben.

Het allerergste: de xxl-formaten van zijn ‘klassiekers’. Ik weet de computerprinttechniek van tegenwoordig kan echt alles drukken op alle denkbare ondergronden, maar moet je dat als museum en als consument willen? De intimiteit en de stilte die veel werken (‘op huiskamerformaat’) van Van Gogh uitstralen, worden zo (één)oorverdovend. Het museum stelt het zo: ‘Alle producten en diensten worden ontwikkeld met het erfgoed van Vincent van Gogh in gedachten.’

En nu gaat Van Gogh in geuren: ‘Het duurzame Britse merk Floral Street is de eerste parfumpartner van het Van Gogh Museum. Samen hopen ze een wereldwijd publiek te enthousiasmeren voor de unieke combinatie van fine art & fine fragrance, als eerbetoon aan het werk van Vincent van Gogh’ – het museum is de samenwerking met Scent Man wellicht vergeten.

Qua marketing is het ook alsof je een persbericht van een nieuw parfum(luxemerk) leest. Oprichter Michelle Feeney: ‘Ik ben zeer vereerd dat Floral Street als eerste parfummerk is gekozen voor een samenwerking. Van Goghs tijdloze meesterwerken zijn enorm inspirerend. We delen een liefde voor de natuur en het vinden van schoonheid in het alledaagse. Door deze samenwerking zijn we in staat om ons verhaal op een nieuwe manier te vertellen, waarbij de schoonheid van kunst met die van parfum samenkomt.’

Natuurlijk: ‘De samenwerking biedt een internationaal publiek de kans te ontdekken hoe Van Goghs passie voor de natuur de basis vormt duurzame geuren. De geuren en designs van de bloemen in de eerste lijn zijn geïnspireerd op de schoonheid en het optimisme van een van Van Goghs beroemdste meesterwerken’.

Spannend. Wordt het Sterrennacht? Zoals Annick Goutal in 2012 deed met Nuit Etoilée. En PK Perfumes met Starry Starry Night in 2016? Toch niet Zonnebloemen – zie Scent Man. Irissen? Waardoor Cult Milano zich al liet inspireren in samenwerking met het Getty Museum – lanceerjaar onbekend. Of iets dichter bij huis: Saint Rémy (2019) van het jonge Nederlandse niche-parfummerk Fuggazi. Oprichter Bram Niessink: ‘Toen Vincent van Gogh in zijn diepe waanzin verviel, liet hij zich opnemen in St. Paul-de-Mausole in Saint Rémy. Hier creëerde hij enkele van zijn mooiste werken, zoals zijn iris-schilderij.’ By Hendrik pakt het iets breder en goedkoper aan met Travel with Vincent van Gogh: ‘The homefragrance combines aromas of plants and flowers Van Gogh depicted in his paintings. A delicious organic and handmade fragrance’. Het meest easy-peasy is natuurlijk het schilderij Amandelbloesem dat ‘vanuit zichzelf’ bij mensen een prettig gevoel oproept omdat de geur van amandel wordt geassocieerd met de onschuldige en onwetende kinderjaren.

Ik kreeg een paar jaar geleden van een kennis het bericht dat ze down under ‘on a much larger scale’ kunnen genieten van ‘die kunstenaar die je liever niet als buurman had gehad.’ Het betrof Grand Experiences. Ik citeer de site: ‘Is gespecialiseerd in het creëren, ontwerpen, produceren en toeren van grote internationale kunstervaringen. Het werkte samen met ScentAir aan Van Gogh Alive dat wereldwijd al meer dan 50 steden bezocht. Om Van Gogh tot leven te brengen, koos ScentAir een geruststellende geur. Warme, kruidige tonen over rustgevende houtsoorten completeren zijn rijke, levendige kleurkeuzes en zware penseelvoering.’

Maar dat was allemaal voor corona. Het Van Gogh hoeft wat de verkoop betreft toch niet te vrezen. Mits Floral Street (anno 2017) – zo te zien qua uitstraling een ‘vrolijke’ mix balancerend tussen Lush en Jo Loves, neigend naar Diptyque – wel de über-commerciële uitstraling van het Van Gogh Museum met het mysterie en het wereldvreemde van Vincent weet te verenigen. Geurengoeroe zegt: low expectations, high hopes.

Hoopgevend in dit geval: onderzoek van de Fragrance Foundation UK en reclamebureau M&C Saatchi schetst, sinds de lockdown in het Verenigd Koninkrijk, een toename van 11 procent in gesprekken over geuren op sociale media. En volgens Pinterest stegen de zoekopdrachten naar ‘kruidige geur’ met 35, ‘aardse geur’ met 34 en ‘bloemige geur’ met 25 procent. Consumenten hebben inmiddels geleerd om digitaal naar geuren te winkelen en via sociale media ‘geurgesprekken’ te voeren. Naast de traditionele on the floor-praktijk kunnen merken nu e-commerce inzetten ter promotie en verkoop van geuren zonder persoonlijke ervaringsbarrière.’

‘Maar Geurengoeroe met welke schilderij zou jij beginnen?’ ‘Nou, leuk dat je het vraagt. Een van die doeken met wuivende korenvelden met cipressen. Dat kun je heel mooi olfactorisch verwoorden. Hooi, droog, groen, aarde, zand, warmte.’ ‘Kan ik niets mee!’ ‘Nou, vermeng Les Nuits d’Hadrien van Goutal met Foin Fraîchement Coupé van Oriza L. Legrand, maar dan stroever.’ ‘Naam?’ ‘Balade à travers Champs / Stroll through the Fields.’

ANGEL & ALIEN REVISITED

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op april 8, 2021

Geplaatst in: ACHTERGROND, EDUCATIE, ENTERTAINMENET, Uncategorized. Een reactie plaatsen

VAN OUDE GEUREN EN DE DINGEN DIE VOORBIJGAAN

FORMULES VERANDEREN VERPLICHT, CONSUMENTEN MINDER?

Let op: longread

Let op: info betreffende Angel en Alien met * aangegeven begin alinea

https://www.youtube.com/watch?v=gE_-mx9kwps

Je gaat er niet dood aan: na een paar keer, met lange tussenpozen weliswaar omdat je het in eerste instantie niet kunt geloven, tot het inzicht komen dat je favo fragrance niet meer hetzelfde ruikt als ‘voorheen’; blijkt veranderd qua samenstelling. Het ergste wat je kan overkomen in dit geval: teleurstelling inslikken en ‘jammer genoeg’ op zoek naar een nieuwe geur die de komende jaren niet qua samenstelling zal veranderen.

*Eerst een historische duiding: het zal eind jaren tachtig, begin jaren negentig zijn geweest (voor alle duidelijkheid: van de vorige eeuw) toen ik me aan het schrijverschap en de journalistiek waagde, en in deze hoedanigheid toenmalig hoofd parfuminkoop van de Bijenkorf trof: Cees Bosman. Tijdens onze kennismaking zei hij dat hij net terug was van een testcase-presentatie in Parijs van Clarins. Het betrof Angel van Thierry Mugler. Ik zal zijn opmerking nooit vergeten toen hij me this perfume in the making liet ruiken: ‘Wie wil er nou in hemelsnaam naar aardbei, chocolade en patisserie ruiken?’

In het begin niemand, behalve sommige ‘nichers avant la lettre’, maar na drie jaar – het moment waarop een niet succesvolle introductie meestal in de aanbiedingenbak eindigt – begon, geholpen door de juiste verhalen van ‘influencers avant la lettre’ en de ‘Mugleriaanse’ en ‘wereldvreemde’ advertenties in relevante media, voorzichtig de lijn naar boven.

Long story short: Angel is door het volharden in zijn uitzonderlijkheid en extremiteit een van de grootste successen ooit. De compositie zelf werd een nieuwe standaard in parfumcompositie met een ‘often copied, hardly equalled’-status. Platter gezegd: een melkkoe. Vreemd dan ook waarom Clarins Thierry Mugler heeft verkocht aan L’Oréal. Waarom mij niet gebeld? Het zij zo. Toch, angst bekroop veel trouwe fans: zou de cosmeticagigant recht blijven doen aan de filosofie, de erfenis en het dna (geliefde, maar even gratuite commitment-termen in beauty- en lifestylekringen) van Mugler? Belangrijker: gaat L’Oréal met de composities sjoemelen?

Terechte twijfel. Velen – inclusief Geurengoeroe – vinden het onvergeeflijk dat de originele formule van Yves Saint Laurents Opium (1977) na de overname door L’Oréal (2008) van YSL Beauté in het jaar daarop direct werd aangepast. De oude Opium zou inmiddels zoveel ingrediënten bevatten die in de loop der decennia door de IFRA als allergeen werden beschouwd waardoor het een verloren strijd was de formule te redden. Aldus L’Oréal.

Heeft me altijd bevreemd: ik ken enkele nichehuizen die ‘meeslepend’ met het Opium-thema hebben gespeeld (met name rondom het anjer- en patchoeli-thema) die nooit als allergeen zijn gekwalificeerd en dus gewoon te koop. Ik heb zelf in de hoedanigheid van mijn upycle-parfumhuis Le Bienaimé ooit bij www.skins.nl een Opium-hommage verkocht (naam Perfume State) geassembleerd uit diverse oriëntaalse klassiekers. No problem.

*Anyway, via verschillende kanalen heb ik inmiddels vernomen dat Angel en Alien wel degelijk zijn veranderd; dat de huidige versies niets meer van doen hebben met het origineel. De dochter van een vriendin was zelfs zo in de war van het bericht en daarna zo wanhopig bij het ruiken dat ze het internet is gaan afstruinen op ‘vintage’ Alien. Raar om vintage in verband al te gebruiken.

*Eerlijk gezegd, durfde ik de nieuwe versies ook niet te ruiken. Niet dat ik, bij teleurstelling, alleen maar slapeloze nachten zou hebben waardoor ik op een strikt dieet van downers verder zou moeten leven – ik kan zonder ze leven, doe het dagelijks. Maar, ik hou liever de herinnering aan een mooi verleden dan dat die wordt verpest door een ‘bewerkt heden.’ Daarnaast staan al die formule-adapties – door de industrie eufemistisch vaak verantwoord met ‘aangepast door de veranderde smaakopvattingen van de consument’ – me tegen.

De parfumindustrie is een van de meest winstgevende met over het algemeen een enorme consumentenloyaliteit. Neem als industrie die ook serieus; doe moeite om de kwaliteitsstandaard die men gewend is te handhaven en ‘verberg’ je niet achter de IFRA, de organisatie die de gebruiksnormen – van adviserend tot verplicht – voor parfumbestanddelen bepaalt en standaardiseert.

Daarom eerst: waarom worden composities naar verloop tijd aangepast? Zoals zonet aangegeven: IFRA heeft veel voor 2000 gebruikte (natuurlijke) ingrediënten verboden en dus laten vervangen door synthetische of andere aromachemicaliën. Soms overheerst ook het winstprincipe van de sector: goedkopere ingrediënten bespaart geld. Neem de klassieker L’Interdit van Givenchy – tragisch!

Wordt ook wel eens vergeten: natuurlijke materialen ooit in overvloed geoogst, worden steeds schaarser. En bepaalde onafhankelijke – vaak Europese – producenten geliefd om hun eigen concentraties van bijvoorbeeld iris of viooltje zijn in de loop der jaren opgegaan in multinationals die vaak snel ophielden met het maken van deze formules omdat ze te duur waren en daardoor de vraag steeds meer afnam. Nog eens extra gevoed door de opkomst van nieuwe, interessante en vaak goedkopere synthetische ingrediënten.

Daarom blijft het voor neuzen een uitdaging formules aan te passen. De basisregel voor hen blijft ‘veranderen zonder te veranderen’. Gelukkig zijn er ook nog die streng in de leer blijven. Na een beperking van het gebruik van kaneel stopte Pierre Guillaume met Un Crime Exotique (2007) omdat de herformulering hem niet bevredigde. Terzijde: er worden volgens mij geen restricties opgelegd van de hoeveelheid kaneel in culinaire producten – is avaleren minder erg dan opsnuiven en/of op de huid spuiten?

Daarnaast, spelen ook andere, meer subjectieve factoren een rol. Geuren veranderen, maar wij ook: na verloop van tijd verschuiven smaakvoorkeuren, letten we op andere nuances en willen die dan vaak bevestigd zien, waardoor het verschil tussen ‘toen’ en ‘nu’ duidelijker wordt.

Dan is er ‘nog zoiets als’ het geheugen: hoewel we dat vaak als iets volkomen onveranderlijks te zien, is aangetoond dat herinneringen zeer flexibel en elastisch zijn: onze hersenen zijn 24/7 (ook tijdens het slapen) aan het registreren en passen nieuwe ontvangen informatie en indrukken aan. Met het gevolg dat na verloop van tijd herinneringen kunnen transformeren, zozeer dat het beeld/de impressie dat we van iets hadden radicaal kan verschillen van de (ooit initieel ervaren) werkelijkheid.

Ook een goede ‘instinker’: het is de mens eigen te romantiseren en idealiseren. For good en – wordt wel eens vergeten – for worse. Met het ouder worden neigen we ervaringen uit het verleden en herinneringen op te poetsen, terwijl deze ‘memorabele’ ervaringen feitelijk niet zo bijzonder waren. Ik ken het van mezelf: weet zeker dat de eerste keer dat ik N 5 rook, de geur anders was dan dat ik het nu ervaar. De ‘knal’ ontbreekt – letterlijk: de heftigheid van de aldehyden in de opening bijvoorbeeld die ik toen als zodanig nog niet wist te analyseren (heb met Baghari een goed alternatief voor gevonden). Maar ik weet inmiddels ook: een eerste indruk van iets kun je niet een heel leven lang blijven ervaren, willen evenaren. Na verloop van tijd treedt herkenning op – maar goed ook.

Dat neemt niet weg dat je je rot kunt schrikken. Ik heb het bij zoveel geuren die verplicht/vrijwillig zijn aangepast. Met name bij die me dierbaar waren en/of doorgaan voor onbetwiste klassieker en met recht als kunstwerk – in ieder geval door mij – worden beschouwd. Na een herformulering, mis je de kracht, de verbeelding, de vanzelfsprekendheid. Het wordt allemaal gladder, ‘emotielozer’, minder onontkoombaar.

Neemt niet weg dat deze nieuwe versies bij een eerste kennismaking bij een ander wel tot dergelijke emoties kunnen leiden. Miss Dior, Jules, Féminité du Bois, Fleurs de Cédrat, Mitsouko, Opium, Eau de Campagne; kan nog wel even doorgaan. De allerergste schok voor mij: de allereerste geur van Cartier: de nieuwe versie Must verboden worden! Ik herhaal: de nieuwe versie Must verboden worden.

*Nu Angel en Alien. Wat ik zonet beschrijf gebeurt. De knal, het ‘hallo-hier-ben-ik’’-gevoel ontbreekt. Beide wàren geuren die zich eerder aankondigden dan de draagsters. Ik heb twee vriendinnen die Angel jaren hebben gedragen (inmiddels niet meer), en die kwamen dus echt binnen. Heerlijk! Maar dat gevoel is nu weg. Wat je in de aangepaste versies feitelijk ruikt, zijn het hart van de composities en dan ook nog eens zuiniger gedoseerd. Laten we het niet over de afronding hebben: niksig. Maar dat is inmiddels bij zóveel geuren standaard geworden. De moeder van de hierboven genoemde van Alien vervreemde dochter, is een ‘klassieke’ Angel-addict en moet bij de nieuwe versie bij de drydown aan wasverzachter denken – ze kan wel huilen. Ik moet bij de basis van veel geuren denken aan samengebalde muskwolken die dreigend ronddrijven in tax free parfumwinkels op vliegvelden.

Trouwens, sommige herformuleringen vind ik goed geslaagd: zoals Rochas’ Femme en Balmains Vent Vert. Het is minder, maar de all over-indruk van het origineel ruik je wel. Verbeterd, ja het bestaat, voor mijn gevoel: Je Reviens van Worth – het viooltje is poederig-voller en frisser.

Dat het de parfumindustrie (zeker de huizen die zich laten voorstaan op traditie en ‘respect’ voor originele formules) ook niet lekker zit, wordt wel bewezen door het feit dat er nu een prijs bestaat voor de Beste Herformulering van het Jaar – ben de exacte naam even kwijt. Hiermee worden huizen uitgedaagd en het metier van neus op de proef gesteld maar ook serieuzer genomen. Noodzakelijk wellicht in een tijd waarin artificial intelligence en algoritmes nieuwe geuren designen.

Zo puzzelde Thierry Mugler, sorry Thierry Wasser (hoofdneus van Guerlain) een tijdlang met Mitsouko – een diepe chypre met zijn kenmerkende ‘eikenmosgeraamte’. Hij zegt hierover: ‘Eén techniek maakt het mogelijk eikenmos te gebruiken zonder de allergene moleculen, atranol en chlooratranol, maar deze ‘magere’ versie heeft niet dezelfde portée als het origineel: je verliest volheid en gaat minder lang mee op de huid. Voor Mitsouko heb ik het eikenmos opnieuw ontworpen om het de consistentie van de oorspronkelijke versie te geven. Het is vakmanschap, het is koken.’ Zo kan het dus ook. Met dien verstande: heb de nieuwe versie nog niet geroken.

KAN ER NOG MEER BIJ? TUURLIJK!

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op januari 12, 2021

Geplaatst in: ACHTERGROND, ENTERTAINMENET, TRENDANALYSE. Een reactie plaatsen

NIEUWE PRIJS: THE BEST FRAGRANCE UNBOXING

Erg populair tegenwoordig naar het schijnt: conspiratie-theorieën. Ik heb het begrip nu al zo vaak gehoord dat ik denk dat het ook de wereld van parfums heeft geïnfecteerd. Maar al veel langer als je goed doordenkt. Maar wie doet dat nou? Geuren zijn toch gewoon gezelli, niet moeilijk over doen? Toch? Weet je wel, weet je niet. Ga ik heel ver in mee tegenwoordig, alleen wat de veronderstelde samenzwering betreft alleen ‘gezien’ door mij, neem dit inzicht, dit ‘woke’-moment toch even mee: heel veel nieuwe nichehuizen zijn eigenlijk helemaal geen nichehuizen.

De presentatie mag dan ‘rijk en overdreven’ zijn en de inhoud eveneens (vanzelfsprekend samengesteld met de best verkrijgbare ingrediënten denkbaar). Maar als je dan de moeite neemt ze te ruiken, dan kun je vaak niet anders concluderen dan: doodgewone niche-middelmaat mee huppelend op trends. Fake news, fake fragrances in feite. Ja, oké, ze ruiken net iets voller en gelaagder dan de gemiddelde parfumerieketengeur. Maar daar is niet zoveel voor nodig. Maar om ze nu uitzonderlijk, buitengewoon en ander met elkaar concurrerende superlatieven te noemen: nou nee.

En je zou denken dat de stroom afneemt, dat de wereld verzadigd is. Nope. Als je wilt kunt je nu een nieuwe niche-(online)winkel openen met geuren níet verkocht door bijvoorbeeld http://www.debijenkorf.nl, www.skins.nl, www.perfumelounge.nl, www.babassu.nl en www.parfumaria.com. Laten we voor de heren de Snuifduif niet vergeten.

Want JezusMariemoedertjehebmelief! Wat komt er allemaal niet dagelijks voorbij op mijn Instagram-account. Vorige week, ben de dag kwijt, waren dat For Men Silver Lake (Bentley, ja het automerk), Bojnokopff (Fort & Manle). A.E.O.M All Eyez On Me (A.E.O.M), 001, 002, 003 (Hudsons), Greatest (Ministry of Oud), Tsuki (diser.essentia), Anima Mundi (Lhasa), Le Sillage Blanc (Dusita), Mon Vetiver (Essential Parfums), Imperia (Rowan Row). Toen vond ik het wel genoeg. Als ik nu mijn Insta-account open, zullen er ongevraagd nieuwe creaties van recent opgerichte merken verschijnen geselecteerd door een kunstmatige intelligentie op basis van mijn interesses en Google-zoektochten. En die mij toch niet goed kent.

https://www.youtube.com/watch?v=7NFu-6tKm1E

Worden deze (voor mij meestal) nieuwkomers ook op YouTube besproken? Even checken. Ja, ja, ja, ja, ja, ja, ja, ja, ja, ja. En hoe denk je? Kritisch in de zin van een geur op zijn kwaliteit en originaliteit beoordelen? Dikke doei. Is dat een probleem? Tuurlijk niet. Alleen, al deze (on)afhankelijke en enthousiaste parfumpromotors (die misschien stiekem dromen om een tweede of derde Jeremy Fragrance te worden) zorgen ervoor dat je als zoekende bijna alleen maar goede geuren worden aangeraden.

Afgaande op deze zelfbenoemde ‘parfumprofessoren’ (zijn er eigenlijk ook door officiële instanties benoemde professoren) kun je eigenlijk geen slechte geur meer kopen. En dat is ook weer niet leuk, want toch een van de leukste dingen op parfumgebied: een niet lekker vinden en dat uiten op de manier zoals jij dat wilt en/of voelt.

Als je vervolgens even goed doordenkt, dan kun je eigenlijk geen Beste Geur van het Jaar meer uitreiken. In welke categorie dan ook. Want allemaal even… (vul je eigen kwalificaties maar in). En gegeven het feit dat het het eveneens onmogelijk (en overbodig) is geworden al deze nicher-dan-niche-creaties te testen, te beoordelen en vervolgens uit te verkiezen, overweeg ik een nieuwe prijs in het leven te roepen: The Best Fragrance Unboxing. Want daaraan wordt tegenwoordig, zo lijkt het wel, meer tijd besteed dan aan het beoordelen van de inhoud.

Wie maakte een geur het beste, het leukste en het ontroerendste open in 2020? Moeilijk. Moeilijk. En kan hier een televisie-format aan verbonden worden? ‘Naar een idee van Linda de Mol’ desnoods. Ik verlang namelijk, vooral nu in corona-tijden, naar een waardige opvolger van Eurovision (sò gay!, sò nineties!, sò dreary!), wat serieuze meligheid, dronken jolijt en oprechte camp betreft. Mag van mij op anderhalve meter. Twee desnoods. Bij drie word ik echt kwaad, ga ik naar de Dam.

WIE ROOK DAAR OOK AL WEER ZO LEKKER?

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op oktober 22, 2020

Geplaatst in: ACHTERGROND, EDUCATIE, ENTERTAINMENET. Een reactie plaatsen

Vervelende herinneringen. Positieve herinneringen. Denk katholieke kerk. Wierook roept ‘soort van’ heftige emoties op. De gestolde hars (door poëtische parfumzielen ook wel tranen genoemd) van de boswelia-boom is en blijft een echt niche-ingrediënt dat… toch echt de moeite waard is om te ontdekken. Stap uit je comfort zone en dan kan het zomaar gebeuren dat je…

Parfumaria en Geurengoeroe hebben vorig jaar al een parfumpraatje gewijd aan wierook. Door de drukt enz. enz. geen tijd gehad om te posten. Mijn geachte collega deed het al twee weken geleden, ik nu pas.

Hier een greep uit de reacties op deze post. Geeft Geurengoeroe en Parfumaria inspiratie om binnenkort de neuzen weer bij elkaar te steken.

‘I ❤️ wierook! Hoe kerkelijker, hoe beter! Leuk filmpje!’

‘Heerlijke video. Zo gezellig en informatief. Een video van jullie over ‘medicinale’ geuren zou ik fantastisch vinden. Hopelijk is dat ook iets voor jullie 🙄☺️.’

‘Weer een heerlijk ongekunstelde gezellige video. Ik hou ervan, kijk met plezier en steek er altijd wat van op. Niet die gemaakte hype filmpjes die steeds dezelfde geuren promoten. Ben niet zo’n fan van wierook maar moet eerlijk zeggen dat ik er ook niet veel geroken heb. Toch een keertje weer poging wagen.’

‘Goed filmpje! Larmes du désert (woestijntranen), die zou ik wel s willen ruiken. Die met de combi van wierook en oudh (Nicolai) lijkt me ook geweldig. Ik kom binnenkort toch echt eens naar je winkel Maria!’

VOCE VIVA VALENTINO

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op oktober 21, 2020

Geplaatst in: ACHTERGROND, GEURENALFABET V. Een reactie plaatsen

VOORSPELBAAR-TELEURSTELLENDE PRESENTATIE

WELK EEN DISCREPANTIE TUSSEN HAUTE COUTURE EN VOCE VIVA

Op twee nieuwe geuren uit de L’Oréal Luxe-stal is het huidige uitgangspunt van mijn blog – de wereld bekeken door de caleidoscoop van het parfum – goed van toepassing: VoceViva van Valentino en My Way van Giorgio Armani. Ieder met een verschillende boodschap en die samen toch zo’n beetje alle soorten doelgroep-vrouwen weet te vangen. En toch ook: beide hopeloos ouderwets.

Want: het is me toch een kopiëren, knippen en plakken van clichés waarvan marketingpiepeltjes nog steeds denken dat alle vrouwen waar ter wereld daar gevoelig voor zijn. Parfum als boodschapper van genot, als vredebrenger, als vooroordelen beslechtende ambassadeur en conform de huidige tijdsgeest: helemaal inclusief/inclusive – het nieuwe ‘mot du jour’ in lifestyle-, mode- en luxe kringen.

Wat Voce Viva betreft. Heel lang geleden ‘had’ een haute couture-parfum het volgende verkoopargument: de vrouw die zich de kleding niet kan veroorloven, brengt met een paar druppels deze onbereikbare weelde haar leven binnen. Daar is tegenwoordig geen sprake meer van. Haute couture-parfums zijn ervoor van Jan en Jannie met de Pet en in honderden variaties. Niche buiten beschouwing gelaten.

Valentino pakt dit oude verkoopargument weer op, zo lijkt het. Sinds de oprichter met pensioen is, is het merk steeds meer richting extravagantie gegleden. Haute couture zoals het in de jaren zestig werd gemaakt – met name voor mijn gevoel refererend aan de architectuurcouture van Balenciaga. Qua sfeer moet ik denken aan een van mijn favoriete films: Le Streghe (1967) met daarin de voor mij mooiste actrice van de wereld Silvana Mangano die in een aantal door commedia del arte geïnspireerde episodes (door verschillende Italiaans regisseurs van naam) telkens een moderne heks speelt. Met Clint Eastwood in een glanzende bijrol. Zie de trailer – in ieder geval meer chic en meer Valentino dan de parfumpromotieclip.

Dus zeer exclusief en ‘vrouwonvriendelijke’ mode. Laatste in de zin van niet echt handig qua vervoer en draagbaarheid – overdreven volumineus (op een paar meter stof wordt niet gekeken) die anno 2020 bijna geen gewone sterveling kan of wil dragen – glamourtravestieten wellicht uitgezonderd. Maar zo’n ‘wervelwind van een creatie’ gedragen/mee getornd/gesleept door een wereldster doet het altijd goed tijdens hele belangrijke rode loper-uitreikingen.

Alleen is bij Valentino de discrepantie tussen de huidige über-luxe uitstraling van het huis en de geur wel erg groot. Ondanks het inhuren van een wereldberoemde ster – Lady Gaga – oogt het verpletterend gewoon, alledaags. En om het niet ál te exclusief te maken bevinden zich in Gaga’s aureool ook gewone mooie mensen – mooi in de zin van: iedereen is op zijn eigen manier mooi. Herkenning! Het lijkt wel een reclame voor een verzekering: dus alle rassen gezellig vertegenwoordigd in een wave van fijn en zonneschijn.

En dat maakt Voce Viva dus weer ontzettend gewoon en ontzettend bereikbaar voor elke vrouw op zoek naar een ‘stem’ gevat in een ‘luchtje’. Als ik advies had mogen geven, dan had ik een over top luxueus parfum voorgesteld dat de zinderende overdaad van Arabische parfums combineert met Italiaanse chic en qua prijs natuurlijk in lijn met de couture.

Not dus. Wel dus: het geheel wordt begeleid door een manifest zoals dat tegenwoordig heet. ‘Voce Viva viert de stem van elke vrouw in één verklaring: mijn stem, mijn kracht. Lady Gaga, de stem van een generatie (says who?; en Beyoncé dan, om er maar een te noemen, Adele ook niet vergeten), inspireert al meer dan een decennium miljoenen mensen, is de ambassadeur. Met Valentino deelt ze meer dan haar Italiaanse afkomst. Een symbool van respect (kan dit woord een keer verbannen worden in de wereld van luxe) voor individualiteit en voor iedereen om zijn plaats te vinden, spreekt tot dezelfde waarden als die van Valentino’.

Het lijkt wel een bedankspeech van een net gekroonde Miss World – of ben ik nu aan het ‘male gazen’? Hetzelfde politiek correcte getut zoals je die ook kon horen in de manifesten van de min of meer aan #metoo refererende geuren van Maison Margiela, Lancôme, Calvin Klein en Zadig & Voltaire.

Jeetje, wat leuk, de geur is gemaakt door twee vrouwen – hoe evenzeer correct. Honorine Blanc en Amandine Clerc Marie kozen voor een witte bloemengeur voorafgegaan door ‘sprankelend Calabrisch bergamot met mandarijn- en gemberessenties’, uitgeleide gedaan met kristalmos en vanille.

Ik heb de geur niet geroken, maar ik drink in een teug een 100ml flacon leeg, als de inhoud níet in de ‘meer van hetzelfde’-categorie valt. Want de witte bloemen – oranjebloesem en gardenia – kunnen, als je ze de kans geeft overweldigend, diep-sensueel ruiken. Gaat niet gebeuren. Net zoals de erotische uitstraling van de tuberoos de laatste jaren in geuren wordt onderdrukt om haar veronderstelde groene, dan wel zachte kant te benadrukken, zo zal ook de koppigheid en het vol-bloemige romige aspect van de gardenia de kop in worden gedrukt om plaats te maken voor een soort van satijn-rijke gloed. En een waar bosgevoel – het idee van de basis – krijg je alleen als je naast kristalmos en vanille echte eikenmos en/of Joegoslavische mos neemt en lekkere scheut cistus labdanum toevoegt.

Het verhaal is lang genoeg dunkt me, dus de aangekondigde analyse van Armani’s My Way schuiven even vooruit, op de lange baan als het ware.

ZAL DE INTRODUCTIE VAN ‘FLUÏDE’ GEUREN OOK EEN PRIJSBIJSTELLING BETEKENEN?

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op september 19, 2020

Geplaatst in: AANBIEDINGENBAK, ACHTERGROND, CELEB FRAGRANCES, ZOU VERBODEN MOETEN WORDEN OF NIET?. Een reactie plaatsen

WAT IS DUUR?

Was een ongeveer een half jaar geleden in het nieuws: het College voor de Rechten van de Mens had zich gebogen over de veronderstelde discriminatie van vrouwen in de kappersbranche. Die betalen dus meer dan mannen. De klacht was ingebracht door – volgens mij – een Nederlandse vrouw die zich wat mij betreft zich hier terecht druk over maakte.

Ik weet ook niet meer wat de uitkomst was en of die er überhaupt als is geweest. Maar laat dit college dan ook even zijn licht schijnen over een product waarbij het prijsverschil tussen een mannelijke en vrouwelijke versie navenant flagrant is: parfum.

Gemiddeld 25 procent. Hoe kan dat nou? Want ingrediënten, productie, marketing en promotie vallen allemaal in dezelfde prijscategorie. Toch blijken vrouwen gevoeliger voor het spectrum aan romantische, filosofische, emancipatorische, geile en – trending – politieke boodschappen van wat parfum al niet vermag.

Check de site van Gucci: Guilty pour Femme 90 ml eau de parfum € 113,00. Guilty Pour Homme eau de toilette (dus minder geconcentreerd) € 90,00. Double check volgens de site van Chanel: No 5 100 ml edp € 139,00. Blue de Chanel 100 ml edp 118,00.

De luxe merken weten al langer dat dit beleid eigenlijk ‘onhoudbaar’ is en kwamen begin 2000 met een chique oplossing in kleine kring: het kopiëren van de nichebeweging – juist ontstaan uit onvrede over de achteruit hollende kwaliteit van déze luxe merken – die met in eerste instantie kwalitatief betere grondstoffen geuren leverde vrij van geslachtsetiket. Maar appellerend aan het snobgevoel van deze gender free-gebruikers, ging de prijs niet omlaag, maar juist omhoog: gemiddeld twee à drie keer (of nog meer).

Met het recent omarmen van het ‘inclusivisme’ hebben deze luxe merken zichzelf in een lastig pakket gebracht. Want als geslacht (en ras) in het ‘keuzeproces’ van de consument er niet meer toedoet, ‘moet’ je dan prijstechnisch ook één lijn trekken? Gaat voorlopig niet gebeuren omdat de consument het nog niet wil.

Op de eerste plaats: volgens mij vindt 99 procent van de wereldbevolking bijna het nog steeds bijzonder prettig om als man of vrouw te worden aangesproken als ze dat respectievelijk zijn. Zéker niet als fluïde – de huidige ‘woke’-omschrijving van geuren na uniseks, gender free, gender neutral en beyond gender. Ten tweede: mocht het prijsverschil ooit worden gelijkgetrokken door de luxe merken, dan wel conform de uitstraling van het desbetreffende huis.

Dus ‘duur’. De eenvoudige reden: een geur is in negen van de tien gevallen een cadeau dat je schenkt of ontvangt. Niets iets dat ‘toevallig’ in de aanbieding was bij de Douglas, Etos of Action. Zo ja, dan wordt aan je generositeit getwijfeld. Chanel weet dat: als een van de weinige parfumhuizen doet het nooit aan opruimingen, ‘acties’ en kortingen.

Als je bestedingspatroon overeenkomt met de voormalige assistente van Paris Hilton – Kim Kardashian – dan lach je natuurlijk om de prijs van Shumukh van Spirit of Dubai. Kostte – in 2019 – 1.295,000 dollar en werd gepresenteerd als het duurste parfum ter wereld. Naam betekent grappigerwijs: ‘het hoogste verdienen’. Let op de hoogte van het geheel: 1.97 cm – even lang als uw Geurengoeroe. Hoeveel ml in de flacon zit, is hem niet duidelijk geworden.

Te duur? Zou zo maar kunnen. Dan een troost: Chanel levert sinds kort parfumextracten uit de Les Exclusifs-lijn in nóg exclusievere uitvoeringen. De eerste Coromandel. Naam: Maisons d’art coffret. Inhoud 50ml. Gehuld in een Baccarat-flacon en geplaatst in een bijzondere ‘etalage’. 40 exemplaren wereldwijd. Nieuw: Beige. Slechts 25 exemplaren. Prijs: 10.000 dollar.

Was ik Kim, Beyoncé, Drake, Elon (Musk), Kanye (West) – dan zou ik deze geuren lachend naast me leggen of aan hulpen in de huishouding geven en gewoon zelf een te duur parfumhuis openen. Dat zoiets lucratief kan zijn, bewijst de man van Beyoncé.

Jay Z werd in 2014 officieel de eigenaar van Champagne Armand de Brignac van de familie Cattier die al sinds 1763 champagnedruiven verbouwt. Onder de naam Ace of Spades verkoopt Jay Z flessen voor 300 dollar per stuk en die zijn zoals dat heet niet aan te slepen. De limited editions eveneens, zoals Blanc de Noirs Assemblage Two (A3) uit 2019. Slechts 3535 flessen. 1000 dollar per stuk. Als hij zijn naam op een parfum plakt en hij presenteert het met dezelfde bling-bling, succes gegarandeerd. En dan kan zijn vrouw eindelijk inzien dat haar celebgeur-avontuur letterlijk en figuurlijk wel genant cheaper-de-cheap-cheap was. Rise is al heel lang te koop tegen een afbraakprijs bij Action, en nog wil bijna niemand ze hebben.

DIAGHILEV – THE IMPERIAL COLLECTION – ROJA DOVE

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op augustus 21, 2020

Geplaatst in: ACHTERGROND, GEURENALFABET D, NICHE. Een reactie plaatsen

MITSOUKO IN OVERDRIVE?

CHYPRE HERE, CHYPRE THERE, ROJA DOVE SEEKS THEM EVERYWHERE

Jaar van lancering: 2010

diaghilev-1 Er zijn van die merken – het worden er steeds meer – waar ik niets mee heb. Wat staat me tegen? De uitstraling, de arrogantie, de exorbitante prijzen, het hoge geblaas van de parfumtoren? Van mijn kant is het geen dedain of arrogantie, maar mijn guts ‘zeggen’ mij het; zorgen ervoor dat mijn over het algemeen goedgemutste geurgemoed overslaat in parfumtoorn. Het is natuurlijk niet eerlijk, temeer omdat ik ook geen moeite – meer – neem om me in dergelijke huizen te verdiepen, om bevestigd te zien dat ik gewoon genadeloos gelijk heb – ben inmiddels dat stadium voorbij.

Soms speelt toeval een rol, waardoor ik ‘gedwongen’ wordt toch op onderzoek uit te gaan. Shit! Zoals: een vriendin van me zei onlangs dat een vriendin van haar (die ik ook ken en hoog heb zitten wat smaak betreft) in de Bijenkorf Amsterdam nu eindelijk eens een geur had gevonden die ze lekker vond. Ze had hem opgespoten en de naam vaag onthouden. Hoe duur die was dat wist ze niet. Of ik wist welke het was? Tuuuuuurlijk! Not! Na wat heen-en-weer-geapp bleek het Diaghilev van Roja Dove. De reactie van mijn vriendin – haar favoriete geur was lange tijd Annick Goutals Ce Soir ou Jamais (1999) die, by the way, op mij een behoorlijk hetero-tiserend effect had als ze’m ophad: ‘Waarom is het zo godsgruwelijk duur?’

Tja, there you’ve got me. Roja Dove is dus een van die merken uit de eerste zin. Voor mij kan het niet duur genoeg zijn, alleen laat de kwaliteit dan de doorslaggevende factor zijn bij bepaling van de prijs en níet het snobprincipe. En een geur Diaghilev noemen, vind ik nogal wat. Alhoewel, uit het lexicon van onsterfelijke kunstenaars, worden steeds vaker door jan en alleman namen geknipt, gekopieerd en geplakt op een parfumflacon om die extra klasse en cachet te geven.

Wat Diaghilev betreft: als ik zijn naam hoor moet ik direct denken aan het feit dat hij, Sergei, de toneelgordijnen van de theaters waarin zijn Les Ballets Russes tijdens het interbellum optrad, altijd besprenkelde/overgoot met Mitsouko (1919) van Guerlain. Heerlijk zo’n ‘decadent-noodzakelijk’ gebaar.

boekdiaghilev En ik was dus ook behoorlijk teleurgesteld hoe Olivier Polge Misia (2015) interpreteerde, gezien de inspiratiebron voor dit parfum. Hoe zat dat ook alweer, zie de link. Wil je meer weten over Sergei Diaghilev, lees dan het boek van Sjeng Scheijen: Sergei Diaghilev een leven voor de kunst. Waarin al lezende duidelijk wordt dat voor de echte kunstenaar het makingsproces en de creatie belangrijker zijn dan fortune & fame – iets wat door vele hedendaagse kunstenaars vaak wordt verwisseld.

Wat in ieder geval goed is aan Diaghilev: het is donker, het is broeierig, het geeft een rijk gevoel, wat dus een ‘waar-voor-je-geld’-gevoel geeft. Alleen moet het nu zó duur zijn (100ml € 990,00). Dan gaat wat mij betreft de lol ervan af. Waarom dan niet € 2000,00? Helemaal bij het zien van de presentatie. Over smaak valt – niet? – te twisten: maar een dergelijke flacon associeer ik niet met chic en klasse. Doet me eerder denken aan de ‘drie-keer-geschoten-altijd-prijs’-schiettent op de kermis. Hierdoor ben ik dubbel op mijn hoede. En ja, je mag een boek niet jugden by its cover, maar als ik de ‘vintage’-foto van Roja Dove (anno 1956) zie die op internet circuleert, dan moet ik toch lachen: alsof hij een Japans noh-masker voor zijn gezicht houdt. Toen ik dit perfecte plaatje appte aan bovengenoemde vriendin, die het een en ander over hem wou weten, zag zij dat ‘hilarische’ masker ook direct. Haar esthetisch oordeel over de flacon: ‘Ziet er inderdaad uit alsof het zo uit de fabriek komt.’

Roja-Dove masker Ik meldde haar ook dat hij ooit voor Guerlain (20 jaar) heeft gewerkt – in welke hoedanigheid werd me niet duidelijk. Dus even, pfff, naar Wikipedia, die meldt dat ‘after a number of years he was given the position of global ambassador, the first non-Guerlain family member to be given the role’. Ik denk inmiddels: ‘Wie niet?’ En is dat inmiddels een aanbeveling of een contra-indicatie? Hoe het ook zij: in 2004 opende hij op de zesde verdieping van Harrods Londen Roja Dove Haute Parfumerie waar hij exclusieve merken verkoopt, en zoals dat vaker gaat, vroegen klanten waarom er geen creaties onder zijn naam werden verkocht. Zo geschiedde, de rest is …

Even door gaan met zeiken en zagen: als je de namen van zijn geuren leest, dan krijg ik het gevoel dat Dove in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw samen met Calvin Klein de tone of voice bepaalde in parfumland. Of een verzamelalbum van Madonna’s geflopte singles: Unspoken, Enslaved, Scandal (ja, de gelijknamige geur van Jean Paul Gaultier is inderdaad ook hopeloos ouderwets), Reckless, Danger, Innuendo, Mischief, Risqué. Maar nee hoor, allemaal gelanceerd na 2007 – het oprichtingsjaar van Roja Parfums. Gaap, gaap dus, en niet in the fragrance frontline wat boodschap en uitstraling betreft. Met name de geuren Bergdorf en The United Arab Emirates Spirit of the Union – maken duidelijk welke klant hij wil bedienen: the rich bitches (zowel vrouwelijk als mannelijk) die met of zonder personal shopper regelmatig on a shopping spree gaan in Bergdorf Goodman en de bewoners van The United Arab Emirates en omstreken: voor veel nichehuizen het epicentrum van hun gedroomde omzet.

WAT DIAGHILEV IK EIGENLIJK?

DOP ROJA DOVE

Natuurlijk is het een goede geur. Waarom? Omdat het op klassieke wijze de opbouw van een chypre bijna – let wel: bijna – perfect weet te kopiëren. Met andere woorden: de drie pijlers van de chypre – bergamot, eikenmos, cistus labdanum – als rijke en overvloedige ondergrond.

Roja Dove voegde toe: citroen, limoen, sinaasappel, dragon, zwarte bes, heliotroop, jasmijn, perzik, roos, tuberoos, viooltje, ylang-ylang, ambrette, benzoine, cederhout, civet, kruidnagel, komijn, guaiac, leer, musk, nootmuskaat, patchoeli, Perubalsem, sandelhout, styrax, vanille en vetiver.

Best wel veel en is daardoor volgens velen een ‘her-orkestratie’, zo niet verbeterde versie van – daar is-ie weer! – Mitsouko. Excusez moi, maar dat vind ik iets te veel eer, maar ook geen goed uitgangspunt bijvoorbeeld als verkoopargument en, laten we eerlijk zijn: moet/mag een klassieker zo behandeld worden? Riekt, meurt naar blinde arrogantie. ‘Mevrouw, mag ik u de verbeterde versie van Chanel N°5 voorstellen?’ ‘Nee, niet gemaakt door Chanel maar door een nieuw parfumhuis, WDB! – We Do Better!’

mitsouko-guerlain Iets anders: voor mij ontbreekt de subtiele perziknoot van Mitsouko die de chypre-diepte in a way luchtig maakt en – ‘Is het mogelijk?’ ‘Ja?’- ook diepte geeft; met andere woorden de kop met de basis in harmonie. Wat verder opvalt aan de geur: Diaghilev is helemaal anno nu door de übervolle laag die onder het geheel ligt en ook veel andere ‘pats-boem-binnen’-nicheparfums van nu kenmerkt. Een houtinjectie zwevend tussen oudh en cistus labdanum en andere harsen, met in dit geval een dierlijke touch.

Daarnaast heeft de geur iets stoffigs en oude bibliotheek (en daardoor vergane glorie in positieve zin), waardoor de associatie met oudh nog duidelijker is. Dat laatste is ook mijn bezwaar: voor een parfum van dit prijskaliber verwacht ik eigenlijk dat die deze bekende stemming/sfeer ontstijgt waardoor het een eigen parfum wordt, een klassieker van de toekomst als dat nog mogelijk is. Het komt mij te computerized over.

\Ter vergelijking, en we blijven even bij Guerlain: Quand vient la Pluie (2007). Een parfum met een duidelijk Guerlainsignatuur, maar het ontstijgt door de originele, indrukwekkende compositie waardoor het niche in de ware zin van het woord wordt: een extract dat indruk maakt door het anders zijn en daardoor in a way gedenkwaardig wordt. En dan hebben we het niet over de presentatie. Kan Roja Dove wat van opsteken.

ERIK ZWAGA GEURENGOEROE QUAND VIENT LA PLUIE GUERLAIN Grappig: in zijn Chypré Extraordinaire (2018 duurder dan Diaghilev by the way), ruik ik de karakteristieke fruitnoot van Mitsouko geprononceerder; verdwijnt die niet zo snel in de rest van de overvolle compositie; krijgt tijd om te rijpen om zich langzaam maar zeker aan de – in dit geval – strakke, bijna kille-cleane houtbasis te hechten. Langer op de huid, doet het denken aan Yves Saint Laurents Yvresse (voorheen Champagne uit 1993) en dan met name de Eau Pétillante-versie die ik nergens meer (op internet) kan vinden, maar waarvan ik toch zeker een flacon heb leeggespoten.

Nóg langer huid komt Chypré Extraordinaire dicht in de buurt van het premièreparfum van Yves Saint Laurent – Y (1964). Moet wel gezegd: ondanks de talrijke ‘extra’ ingrediënten – Roja Dove grossiert in overdaad – ruik in Y (ik heb een vintage parfumextract) meer diepte, meer gelaagdheid, meer chypre.

Zou het kunnen zijn dat de kwaliteit van de ingrediënten van nu minder is dan pakweg 30/40 jaar geleden, dat de achtergang van de natuur hier een rol in speelt. Uitputting van de grond? Kunstmest versus echte bijvoorbeeld? Als een soort wraak: als jullie slecht met mij omgaan, dan lever ik ook minder kwaliteit? Of wordt er tegenwoordig gewoon meer gebruikt gemaakt van synthetische ingrediënten? Dit is geen ‘oh vroeger was alles beter’-geurgezeur, maar slechts een constatering.

En of je Roja Dove nu goed, slecht of er tussenin vindt, feit is wel dat hij toch een soort van autoriteit is geworden. ‘Mag’ je hem verkopen, dan word je als parfumerie direct een stuk serieuzer genomen en trek je een nieuwe klantenkring aan. Daarom is www.parfumaria.com ook erg blij dat ze hem sinds kort in het assortiment heeft. Als ik zin heb, ga ik binnenkort nog wat geuren van Roja Dove bespreken.

ERIK ZWAGA GEURENGOEROE Y YVES SAINT LAURENT PUB2

OVER EEN DIPJE, GRASSE EN EEN ECHT ONBEKEND MERK: GOURDON A. M.

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op augustus 5, 2020

Geplaatst in: ACHTERGROND. 2 reacties

grafieknieuw Het zal niemand verbazen, maar door de coronacrisis zit de parfumomzet in een dipje, very big dip in feite. Goed voorbeeld: Interparfums – producent van o.a. Abercrombie & Fitch, Anna Sui, Boucheron, Coach, Dunhill, Jimmy Choo, Karl Lagerfeld, Kate Spade MCM, Montblanc, Oscar de la Renta, Repetto, Van Cleef & Arpels – rapporteerde vorige week een netto-omzetdaling van 70,2 procent gedurende het tweede kwartaal van 2020. In cijfers: van 166,2 (2019) naar 49,5 miljoen dollar. De tweede kwartaal-cijfers van LVMH (o.a. Acqua di Parma, Dior, Guerlain, Francis Kurkdjian, Kenzo, Loewe) en Kering (o.a. Balenciaga, Bottega Veneta, Boucheron, Gucci, Saint Laurent) tonen dezelfde neerwaartse spiraal. Respectievelijk: een omzetdaling van 43,5 en 84 procent.

Als je weet dat geuren, naast accessoires, een van de beste melkkoeien van deze beursgenoteerde bedrijven zijn met name op de taxfree-circuits, dan weet je hoe ‘dramatisch’ het is. Maar niet getreurd: er wordt nog steeds winst gemaakt. Dat betekent na aftrek van alle onkosten (loon, huur, productie) nog honderden miljoenen overblijven. En in China komt de verkoop weer op gang. Waar geen melding van wordt gemaakt, en waar ik erg nieuwsgierig naar ben: of door de coronacrisis het aandeel in onlineshopping is toegenomen of niet, of niet noemenswaardig.

DUTY FREE.jpg Iets anders, lees: wishful thinking. Zal deze ceisuur – ‘moeilijk’ maar chique woord voor ‘een ingrijpende wijziging in een handelwijze, ontwikkeling of proces, waardoor een bestaande situatie definitief eindigt en een nieuwe fase begint’ – een omdenken in gang zetten. Bijvoorbeeld minder geuren produceren, minder water bij de composities en meer focussen op kwaliteit. De meeste bedrijven doen alsof. Al decennia.

Gelikte marketingcampagnes moeten ons doen geloven dat veel ingrediënten nog (natuurlijk voor dag en dauw) handmatig worden geplukt (door als maar lachende seizoenarbeiders), dat kwaliteit vanzelfsprekend is (waarom wordt dat dan nog steeds met de neus ingewreven?) en dat ze speciale laboratoria hebben geopend die zorg dragen dat de eeuwenoude kennis bewaard blijft door die te koppelen aan hightech.

Zoals Les Fontaines Parfumées in Grasse (2016), een initiatief van LVMH. Hier worden voortaan de parfums van Dior en Louis Vuitton (waarom schittert Guerlain door afwezigheid?) gemaakt onder auspiciën van de neuzen François Demachy (Dior) en Jacques Cavallier-Belletrud (Vuitton). Wat leuk, beide zijn in de streek geboren. Marketingtechnisch kan het haast niet beter.

Toch heb ik mijn twijfels. Ik zie het als een perfecte, miljoenen kostende etalage waarmee goede sier gemaakt kan worden om het volgende huppeltut-parfum (waarom niet nóg een variatie op Poison of Miss Dior?) met traditie en innovatie te omringen. Want: een parfumlaboratorium blijft een parfumlaboratorium ook al bouw je hem op de Zuidpool. En hallo, over hightech gesproken: de meeste geuren die nu worden gemaakt zijn ‘computergestuurd’ dus niet gebonden aan een specifieke plaats op de wereldkaart.

Nu we toch in de buurt zijn: over Grasse gesproken. In een tweedehands winkel in Lelystad vond ik een tijdje geleden ik drie solifleur-parfums in flesjes à raison de € 0,50 van Gourdon A. M. Volledige naam: La Source Parfumée Gourdon A.M. Hoe, wat, wanneer en ontstaansgeschiedenis, wordt me niet duidelijk na een beetje googelen. Verwar het in ieder geval niet met Gourdon, volgens www.zonnigzuidfrankrijk.nl ‘een van de mooiste plaatsjes in heel Frankrijk’, waar ook Vieille Fabrique de la Source Parfumée is gevestigd – zo’n nondescript parfumatelier dat je in zoveel kleine, leuke, pittoreske Provence-dorpjes vindt, met vaak geuren op het schap waarover je naar huis kunt schrijven.

Cyclamen, Oeillet en Héliotrope van Gourdon A. M maken hun naam meer dan waar. Want zoveel jaar na dato (ik schat jaren zestig van de vorige eeuw) ruiken de namen naar wat je ‘verlangt’. Ik ben vooral gecharmeerd van de eerste omdat die dat mierzoete van de cyclaam in zich heeft, iets wat je tegenwoordig maar zelden ruikt, zonder gourmand te worden en toch bloemig blijft. Ze lijkt gekoppeld aan het viooltje (ook zo’n bloemetje die voordat je het weet te patisserie wordt). Mooi in balans. Ruikende aan Oeillet, geeft het gevoel alsof de anjers in de jaren dertig van de vorige eeuw zijn geplukt. Mooi die melange tussen kruidnagel en roos, en lekker vol. En Héliotrope kan de concurrentie aangaan met bijvoorbeeld de gelijknamige geur van Etro. In vergelijk glijden veel van de huidige populaire geuren – een vaker geuite klacht mijnerzijds – af naar het shampoo- en wasverzachtergehalte wat geurconcentratie en -ervaring betreft.

Het leuke aan La Source Parfumée Gourdon A.M is dat het een zo’n goed voorbeeld is van hoe ontzettend rijk en divers de parfumindustrie van Frankrijk ooit is geweest. Naast de nu über-bekende merken en (door de opkomst van vintage herontdekte) vergeten huizen, blijken er in de zijstraatjes van de grote avenues nog honderden ateliers te hebben bestaan die zijn verdwenen in de mist van de geschiedenis. Af en toe duikt er per toeval weer een op.

NÓG EEN KEER OUDE EN NÓG OUDERE NAMEN REÏCARNEREN

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op juli 2, 2020

Geplaatst in: ACHTERGROND, ENTERTAINMENET, TRENDANALYSE. 1 reactie

Je zou denken dat de oude, vergeten merken wel nu zo’n beetje op zijn; dat de verwende consument een beetje moe wordt van al die ooit beroemde, opnieuw geopende parfumhuizen. Had je gedacht. En we kunnen nog een tijdje mee. Maar levert het interessante geuren op?

COLOGNE IMAGINAIRES 1 Lanvin: voor mij en andere parfumprofessionals en -liefhebbers een merk met een terecht klassieke status. De onzingeuren sinds de modernisering – Éclat d’Arpège uitgezonderd – niet meegerekend. Een aangetrouwde twenty something-neef van me zegt dit alles niets. Voor hem en zijn vriendencirkel staat de naam voor (vind ik te dure) sportschoenen waar hij dan ook de trotse eigenaar van is.

De naam Courrèges zegt hem waarschijnlijk helemaal-helemaal niets. U, aandachtige lezer van Geurengoeroe, wellicht wel. To freshen up the memory van de onwetenden: het is de achternaam van dit bij het hele grote publiek vergeten couturehuis die samen met Pierre Cardin en Paco Rabanne de space age-mode ‘bedacht’ in de jaren zestig (van de vorige eeuw). Bij parfumprofessionals en -liefhebbers bekend door een aantal inmiddels vergeten klassiekers: Empreinte (1970), Amérique (1976), Courrèges in Blue (1984).

Ik heb geen enkele oldie van hem André (voornaam) besproken, want toen ik me echt voor parfums begon te interesseren was hij ook al een soort van passé. Op een rommelmarkt kocht ik ooit een flacon Empreinte. Mooie naam voor een geur vond ik altijd: (vinger)afdruk. Maar de inhoud rook naar vergane glorie in verre staat van ontbinding.

COURREGES Er is diverse malen geprobeerd het merk nieuw leven in te blazen. Op geurengebied: vanaf 2000 zo’n 20 stuks. De meest domme, marketing technisch gezien dan: Mini Jupe (2018). Op modegebied: ik zag onlangs wat erg vermoeiende ‘neo space age’-ontwerpen voorbijkomen met een ‘echo’ van de filosofie van de ontwerper. Het deed voor mij gedateerd en tegelijkertijd derdejaars studenten modeacademie aan (zie de ‘oh-la-la’-Paris-foto).

En ja hoor, daar moet natuurlijk ook weer een nieuwe geur of meerdere bij. En ja hoor, in lijn met het tijdsgewricht is het kwartet – naam: Colognes Imaginaires – naar nu blijkt eco-designed. Waarom? ‘Als reactie op nieuwe eisen en verwachtingen van consumenten’. Maar zijn de geuren het ruiken waard? Afgaande op de namen, niet echt. Ik bedoel Verbena Crush en Cedar Pulp klinken hip door respectievelijk Crush en Pulp, maar je weet dan al in feite wat je gaat ruiken. Er wordt weinig aan de verbeelding, ‘imaginie’ over gelaten.

Wat mij frappeert, dat mensen (ik weet niet wie de huidige – eens L’Oréal – eigenaren zijn) nog steeds de potentie van dit merk inzien. Hij lijkt erop alsof ‘wij’ geen genoeg kunnen krijgen van vintage-brands, van merken die onze (over)grootoma’s en -opa’s het gevoel gaven dat ze hip en bij de tijd waren. Met een gelikt promotie-offensief wordt dus geprobeerd een nieuw publiek aan te boren.

Mijn neef? Zal hij over een tijdje zijn Lanvin-sneakers inruilen voor een Courrèges-paar? Is dan de operatie geslaagd? Maar zal hij ook de nieuwe geuren van Courrèges kopen? Zal hij niet stikken to Hugo Boss, Diesel en Giorgio Armani, zoals veel jonge meisjes nog steeds voor klassieke cosmeticamerken kiezen – Chanel, Dior – in plaats van merken die juist voor ze gemaakt zijn: Mac, Gucci, Burberry, Rihanna?

COLOGNES IMAGINAIRES 2

Ik ken geen familieleden (jonge en oude) die om de hippigheid zoeken naar parfumhuizen die nóg ouder zijn – opgericht voor de Tweede Wereldoorlog, zeg maar. Je zou bijna denken dat alle gesloten huizen inmiddels hun deuren weer hebben geopend. Niet dus. Er ‘wachten’ nog honderden op een renaissance.

Marcelle Dormoy (1895–1976) is onlangs wakker gekust. Ik had nog nooit van haar gehoord. Haar leven is wel verfilmingswaardig want de vader van haar enig kind schijnt de prins van Wales te zijn geweest (ja die van Wallis Simpson) en die schijnt haar ook de financiële middelen te hebben verschaft waardoor ze (nadat ze eerst model voor Paul Poiret was geweest en voor Madame Vionnet had gewerkt) in 1928 haar eigen salon kon openen. Althans dat beweert haar kleinzoon volgens de Wikipedia-pagina gewijd aan haar.

MARCELLE DORMOY Tijdens de oorlog schijnt ze te hebben doorgewerkt en wordt niet duidelijk – in tegenstelling tot Chanel – of ze nu goed of fout was. Na de oorlog was Dormoy wel een van de eerste couturiers die haar ontwerpen aan Amerikaanse warenhuizen wist te verkopen. In 1950 sluit ze haar business.

Ze maakte dus ook geuren waarvan een advertentie op www.marcelledormoy.com getuigt. Best wel veel eigenlijk: Violet, Kiss Me (1921), Garden Blossoms, Naturel Flowers, Triumphe, Two Lips (1922), Vers le Joi (1927), Lilac, Coloris, Frasques (1940). Leuke namen, die je nu ook weer kunt gebruiken lijkt me.

De huidige eigenaar, Louise du Bessey, dacht daar anders over. Zij koos voor Heliodor, Gemma Veneris en Nacaras. Boring eigenlijk, want bij haar laatste twee geuren uit 1946 Sodome & Gomorrhe (geïllustreerd door de toen populaire Christian Bérard, die ook tekende voor Guerlain, Dior en Schiaparelli) en Perfidie – qua naam voor die tijd zéér gewaagd – raak ik pas echt benieuwd. Want zulke namen vragen om ‘afwijkende’ geuren. Ik geloof dat ik er op zou bieden als ze ongeopend op een veiling worden aangeboden.

Terzijde: je zou bijna denken (gezien Sodome & Gomorrhe en Perfidie) dat Dormoy tijdens de Tweede Wereldoorlog ook goed fout zat; ‘une collaboratrice horizontale’ was. Want de namen roepen een soort van wraak, afrekening, sarcasme en de spot nemen met op. Gelijk Chanel dus die – voor wie het nog niet wist – een van de meest beruchte Franse moffehoeren uit de betere kringen was en die dankzij ingrijpen van haar goede vriend Churchill wist te voorkomen dat ze en pleine publique werd kaalgeschoren na de bevrijding van Parijs. Haar in hetzelfde jaar ‘stiekem’ gelanceerde parfum heette Cynique. Wordt vervolgd.

MARCELE DORMOY 2020

GEURENGOEROE

P.O.P: POPE OF PERFUMES