STRALEND JUBILEUMBOEKET
ETRO BLIJFT ZIJN VAK ALS PARFUMEUR SERIEUS NEMEN
Jaar van lancering: 2018
Laatst aangepast: 18/04/2017
Neus: Mathieu Nardin
Die persberichtschrijvers op de hoofdkantoren van de luxe merken toch. Die verliezen zichzelf steeds meer in lyriek en quasi literaire omschrijvingen. Alsof ze dingen naar de Pullitzer Prijs terwijl bij – ook vluchtige – analyse slechts met één speldenprik… Die van Etro kan er ook wat van: ‘De samensmelting van landen en culturen vormt de basis voor een verrassend esthetisch parfum dat volledig trouw is aan zichzelf’. Ik bedoel: klinkt indrukwekkend maar tegelijkertijd zeg je niets. En hoe kan een parfum ‘dat nog maar net komt kijken’ trouw aan zichzelf zijn. Het is toch geen levende entiteit met een ziel die kan reflecteren?
Ik zeg: schrijf normaal, dan doe je al gek genoeg. Vooral in de wereld van parfums die aan elkaar hangt van marketingillusies en andere lifestyle-onzin. Schrijf nou gewoon wat je bedoelt, dat het merk dit jaar zijn 50-jarige bestaan viert, dat de familie Etro sinds de oprichting tijdloze- en wereldse elegantie combineert met een perfecte balans tussen tradities en moderniteit – de kernwaarde van het bedrijf.
En dat wordt gevierd met een parfum: Udaipur. Wel duidelijke taal: ‘De verschillende nuances herinneren zowel aan een zomer langs de Middellandse Zee als aan de tuinen van de maharadja. Udaipur is een ode aan de kundigheid van Italiaanse ambachtslieden, gecombineerd met de magie van India. De vele verbanden tussen deze twee werelden komen tesamen in de witte stad van Rajasthan, Udaipur, uitkijkend over het meer van Pichola – beter bekend als Venetië van het Oosten’.
Ik had eerder van de plaats gehoord en gezien in een documentaire van de BBC. Toch even googelen: en dan slaat de discrepantie tussen de poëtisch-gedroomde en bikkelharde werkelijkheid je wel om de oren. De eerste paar foto’s die ik zie zijn filter-free alledaags gevolgd door prachtige op het juiste moment geschoten plaatjes met wat ‘nazorg’. Het mooie aan geuren en in dit geval aan Udaipur: bij het ruiken ervan blijven gelukkig alleen de laatste beelden hangen zoals een ansichtkaart uit de tijd dat je nog pen en papier pakte en naar de lokale Tante Pos liep om familie en vrienden een teken van leven te sturen van het verre India.
WAT UDAIPUR IK EIGENLIJK?
Hoe vaak heb ik het niet geschreven. Doe het gewoon nog een keer. De geuren van Etro zijn allemaal klasse. Niet aanstellerig, geen grote verhalen en überniche-nichterige esthetiek. Ingrediënten van topkwaliteit, elegante en doordachte composities die duidelijk maken dat Etro zijn vak als parfumeur – nog steeds – serieus neemt.
Twee woorden: elegante eenvoud. Vijf woorden: stralend bloemenparfum met mooie onderlaag. In de opening neem je door een stralen regen van bergamot en roze peper direct de magnolia waar – fragiel, teder met toch een frisse ondertoon. Kan niet anders zeggen: fuseert elegant in het hart samen met sambacjasmijn – die hier aroma-technisch zweeft tussen Europees en Arabisch.
Met andere woorden lichtjes ‘geïndoold’, niet te. Ook weer elegant: de gardenia die zich er bijvoegt – geeft het bloemengeheel een chique upgrade (de lotusbloem ontgaat me tot nu toe). In de afronding openbaart zich het oosterse accent, maar niet in vol en dramatisch ornaat. Wel een bescheiden, maar duidelijk waarneembare sillage van musk, kasjmierhout, (heldere) patchoeli én het ontbreken van vanille, tonkaboon en harsen.
En wat gebeurt er dan volgens Etro: ‘Een goed gearrangeerd ritme tussen warm en koud, Oost en West, dat zich aanpast aan het karakter van de drager, zonder onderscheid te maken in geslacht. Een distillatie van de visionaire persoonlijkheid van Etro met zijn vele facetten’. Klinkt in het Italiaans toch Pullitzer Prijs-waardiger: ‘Un ritmo ben organizzato tra caldo e freddo, Oriente e Occidente, che si adatta al personaggio di chi lo indossa, senza fare alcuna distinzione di genere. Un distillato della personalità visionaria di Etro con le sue molte sfaccettature’.
Krijg direct zin om te zingen en te dansen… ‘a-ha-a-ha a far l’amore comincia tu’ ook zo geinig gebruikt in een van de beste films van de afgelopen jaren La Grande Belleza. Ook Italiaans. Ook verfijnd.
Daar stond ik in 1986 nog helemaal niet bij stil: niche. Moest als begrip op geur nog toegepast worden, stond pas in de steigers. Wie had er buiten Parijs al van Annick Goutal gehoord? Hoefde ook niet direct per se, want de klassieke leveranciers hadden allemaal nog een ‘soort van’ beroepseer. Dus vanzelfsprekende kwaliteit leveren zonder pochere borstklopperij, constante zelffelicitaties en te mooi uitgegeven persberichten die je lange tijd maar niet durfde weg te gooien.
Het is voor hem een schok. Zo kunnen parfums dus ook ruiken. Hij neemt ontslag, gaat terug naar zijn wortels (Bretagne) en koopt daar in Dinard een petite parfumerie én creëert er zijn eerste parfum Divine dat in de smaak valt ‘bij veel vrouwen die niet willen dragen wat iedereen al draagt’. Door het succes van het parfum Divine werd de naam ook de naam van het huis met een inmiddels mooi assortiment. Mooi wil zeggen: niet te veel en overzichtelijk. Zes voor haar, zes voor hem volgens de homesite
Goddelijk? Ach ja, waarom niet. Divine komt ‘zo gezellig vertrouwd’ binnen. Want klassiek in alle vezels, geen spoor van synthetische ingrediënten terwijl… Alles glijdt zo lekker in elkaar over. Als je niet oppast, verval je in clichés. Zoals: alle bloemen lijken met gelakt met goud en andere edele metalen (doet aldehyden vermoeden). Zoals: present zonder opdringerig te zijn. Zoals: ik zie een chique geklede dame voor me met gehaarlakt kapsel. En toch is de geur niet tuttig.
Kennen jullie dat? Dat je bepaalde geuren niet durft te ruiken omdat je bang dat je teleurgesteld raakt en/of bevestigd wordt in je vooroordeel? Deze tegenzin heb ik de laatste jaren vooral met nichehuizen, gezien de masstige merken (de Armani’s, de Diors, de Hugo Bosses onder ons) de moeite van het ruiken meestal niet meer waard zijn. Afgezien van hun bijdrages aan de nichesector die weliswaar ook steeds meer ‘inwisselbaarder’ worden. Voorbeeld: de nichelijn van Roberto Cavalli – word ik niet echt geil van afgaande op de namen. Nog een oudh, nog een musk, nog een roos, nog een… kun je blind ruiken.
En dan is er nog Mona di Orio. Hors concours. Het blijft bizar dat ze met een klein oeuvre (bij haar spreek je niet van werk) zo’n overall impact heeft gemaakt. In ieder geval op mij. Ik dacht na haar onverwachte overlijden: fondé 2005, fermé 2011. En dan dat over 50 jaar iemand op een rommelmarkt een flacon van haar vindt, under haar spell raakt en besluit het huis te heropenen.
Even terzijde: leuke naam als je de op de hoogte bent van de ontstaansgeschiedenis van suède en helemaal leuk gezien de herkomst van Fredrik Dalman. Het hout (patchoeli en cederhout) neem je lichtjes, bescheiden waar, maar indien weggelaten zou het suède zo van je huid wegglijden. En de musk is idem dito aanwezig, lijkt door het suède opgezogen.
Had Geurengoeroe als blog in 19018 bestaan, dan was hij very very enthousiast geweest over de ontvangst. Qua naam dan. Tuinen, die werden toen nog nauwelijks aangelegd in de parfumerie. Alleen die van Guerlain was geopend: Dans le Jardin de mon Curé (1895). Nu struikel je erover. De meeste tuinen hebben dezelfde soort entrée en er groeien en bloeien meestal dezelfde bomen, struiken en planten in dezelfde perkjes.
Ik zag twee haaks op elkaar staande reacties op Coven op 
Een vaag-oosterse ambergeur aangenaam voortkabbelend die klassiek zijn boodschap onthult. Wat wel opvalt: de frisse opening van bergamot, citroenbloesem en jeneverbes houdt lang aan. Eerst als een paar schalkse druppels die vervolgens doorsijpelen naar de basis en lang bespeurbaar blijven. Ondanks de bloemen in het hart – fresia, roos. Ondanks het hout in de basis, een melange van patchoeli, ceder- en sandelhout, musk en amber.
Een van de aantrekkelijke kanten van Nicolaï? Ze levert geuren al vanaf 30ml. Combineer dit met het aller-aller-aantrekkelijkst: de composities. Klasse. Ik kende Patchouli Intense al: zat nog als een herinnering op mijn vaste schijf die direct werd geactiveerd bij de eerste snuif. En weer die vreemde gewaarwording: ruik ik nu aldehyden of is het de combinatie van laurier, wierook en leer die voor dit klassieke ‘Chaneleffect’ zorgt? Want er ligt een chique, volle (beetje frisse) glans over de compositie – de overige ingrediënten niet verstikkend maar veredelend.
