GEUREN DIE RUSTEN

Ik zit niet meer zo erg ‘op’ de mode, zoals tien jaar terug. Ik kijk naar het geheel met een meestal van tevoren al vermoeide blik. Als ik niet oppas, gaat het wat mijn fascinatie voor geur betreft dezelfde kant op. Misschien zit ik al in deze transitie, alleen wil ik het nog niet onderkennen.

Ik herken deze vorm van ‘geurjeuk’ meestal wanneer een merk wéér met een geur komt die de liefde omarmt en de vrijheid toejuicht. Ik vraag me dan af, 1: wil je de consument dit? Het antwoord ‘ze kopen het toch?’, is niet voldoende, gezien bijna alle merken meegaan in deze romantisering en ‘liberale’ promotie van het parfum. En gezien er bijna geen andere invalshoek is in de ketenparfumerie – de natuur met al haar olfactorische verwondering daargelaten – rest de volgzame klant met kudde-achtig gedrag weinig anders. Vraag 2, die eigenlijk de eerste had moeten zijn: welk merk, lanceerde in welk jaar voor het eerst een parfum met een romantische en vrijheidslievende boodschap? Is dat belangrijk?

Neem alleen dit mee: als je met deze boodschap in gedachten een geur koopt, ervaar je die dan ook zo? Zou dat ook voor het nieuwe Guilty Love Edition-duo gelden? Ik bedoel, als nu de inspiratie ‘verre oorden’ was geweest, zou zij, zou hij; zouden ze samen er dan anders van genieten? En welke plek op de globe zouden ze dan aanwijzen? 

Mag ik zou zo vrij zijn: Guilty Love Edition Pour Femme: ergens in de Toscane, bloemen geuren na, rusten uit bij een ondergaande voorjaarszon achter een poederige nevel van musk-toetsen. Mijn impressie met de blote neus: een ‘non offensive’ bloemengeur. Als je niet zo’n ingrediëntenkenner bent, en je leest ‘het hart bepaalt de complexiteit. Sering contrasteert met roos- en viooltjestoetsen gelaagd met geranium’, dan denk je ‘lekker’. Ben je wel een kenner, dan: ‘Had wel pittiger gemogen, puurder, meer uitgesproken, want sering met roos en viooltje kan een ‘flowerbomb’ tot gevolg hebben.

Want dat bevreemdt me ook aan de geur: ik ruik de nasleep niet zoals bedoeld blijkbaar. Volgens Gucci een ‘een diep natuurlijk duet van patchoeli-oliën gecombineerd met ambernoten’. Volgens mij eerder andersom: meer amber – kan ook een poederig gevoel oproepen – dan ‘diepe patchoeli’; ik ruik niet echt die typische combinatie van aarde, vocht en bos. 

Guilty Love Edition Pour Homme plaats ik iets noordelijker, iets hoger qua klimaatgrens – alhoewel die tegenwoordig ook steeds vaker schommelt. In ieder geval meer gesitueerd in een bos gezien de drydown. Wat daaraan voorafgaat, ‘verkent’ de mix van oranjebloesem en lavendel – waarmee volgens Gucci ‘niemand minder dan vrouwenversierder Casanova zijn liefdesbrieven parfumeerde’. De lavendel dus. Samen kunnen die voor een über-fris gevoel zorgen, die nu alleen door drydown getemperd wordt. Sterker, de drydown verwarmt, maakt voor mijn gevoel deze klassieke bloemencombi ‘stoerder’.

Aan de geuren is niets ambigu – iets waar de creative director Alessandro Michele zich in combinatie met het promoten van zijn niet standaard-beauty laat vooropstaan; sterker zich lijkt te hebben toegeëigend. Guilty Love Edition Pour Femme is typisch vrouwelijk. Guilty Love Edition Pour Homme is typisch mannelijk. Wat ze wel verbindt: beide zijn mild; ze laten de ingrediënten als het ware uitrusten in plaats van ze een oppepper te geven. 

Voor ik het vergeet: deze love edition heeft een poëtische boodschap. Lees je op de flacons. Op die van hem: ‘we should be together, but we are not’. Op die van haar: ‘we are not together, but we should be’. Zal wel refereren aan, maar niet bij naam genoemde coronacrisis. Of zie ik dat erin? Maar je kunt beide slogans ook op beide geuren letterlijk toepassen aldus Gucci: ‘Apart van elkaar zijn ze al heerlijk, maar samen als partners zijn ze een onverslaanbaar team’. 

Hiermee wordt ingespeeld op de visie van Alessandro Michele – hierin staat hij niet alleen, velen gingen hem voor en volgden hem – dat geuren in feite beyond gender (fluïde is trouwens de meest recente omschrijving van de unisekscategorie) en mengbaar zijn. En wat als je de twee geuren daadwerkelijk layert? Welke verhouding je ook kiest, het effect blijft: een beetje van hem, een beetje van haar. Hij wordt er niet vrouwelijker door, zij niet mannelijker. Mocht je daar bang voor zijn. En als volgend jaar Love Edition 2022 verschijnt, dan denk ik dat Guilty de Gucci’s Eternity wordt wat ‘flanker-frequentie’ betreft. 

EEN ‘KOELGROENE’ MAGNOLIA DIE ZICH VOORDOET ALS LOTUS

Jaar van lancering: 2019

Laatst aangepast: 23/07/19

Neus: Alberto Morillas

Terwijl de kleding onder leiding van Alessandro Michele steeds gewoner, ‘rommelmarkt- en vintagewinkel-herkenbaar’ (maar niet bepaald goedkoper) wordt, zien we op geurengebied een tegenovergestelde ontwikkeling bij Gucci: crowd pleasers worden opgestuwd in de hogere vaart der volkeren: van masstige naar prestige.

Men neme Flora (2009) en de daaraan verbonden Garden of Gucci (2012) waarin vijf ‘iconische’ bloemen in de parfumerie een speciale behandeling kregen. De bedoeling van toenmalig artistic director Frida Giannini: de specifieke eigenschappen van respectievelijk viooltje, mandarijn (geen bloem, het zij zo), tuberoos, magnolia en gardenia tot hun volle wasdom te laten komen.

De algemene ontvangst op de internationale parfumblogs was niet bepaald enthousiast. Begrijpelijk: in vergelijk met (niche)merken die ook deze veredelingsmethode nastreefden, was The Garden of Gucci (let wel: toen gemaakt in overleg met licentiehouder Procter & Gamble) niet bepaald met veel zorg aangelegd. Ofwel, gemiddelde bloemig-musky olfactorische herkenbaarheid met cleane nasleep.

Ik weet niet of Alessandro Michele dezelfde mening was toegedaan, maar in het kader van de Gucci-geur-upgrading (door huidig licentiehouder Coty), besloot hij met één bloem te beginnen: de gardenia. De reden: ze is de meest geliefdste uit de Gucci-tuin. Vorig jaar nog alleen in presentatie als limited edition, nu ook een nieuwe interpretatie van de geur. Naam: Gorgeous Gardenia Emerald.

Een andere reden: de geurnuances van gardenia matchen volgens hem zo sierlijk met de groene golf die Alessandro Michele voorziet als een nieuwe, belangrijke trend voor vrouwen, zoals hij reeds aantoonde met Bloom Aqua di Fiori in (2018).

WAT FLORA EMERALD IK EIGENLIJK?

Een misvatting van groen in geur: kan alleen worden opgeroepen met vers gemaaid gras, kruiden, stengels en bladeren. Maar er is een andere manier, gewoon door in het water te duiken met groene tonen vermengd met ingetogen citrustinten. Hoe doet Alberto Morillas het? Hij behandelt de gardenia alsof ze bloeit met groene in plaats van witte en crèmekleurige bloemblaadjes. Hij stelde zich een vroege zomerochtend voor, waar boomgaarden met rijp fruit bedekt zijn met dauw. De eerste indruk die je krijgt terwijl je Gorgeous Gardenia Emerald ruikt: sappige peer en koud aandoend watermeloen bedekt met de kleinste citroendruppels die zachtjes op de gardeniablaadjes vallen, waardoor ze groener worden.

Althans dat is de bedoeling. Alleen ik ruik niet echt gardenia, ook niet de groene variant. Zelfs de toegevoegde frangipani (ook bekend als plumeria met zijn zachte gardenia-achtige aroma maar meer exotisch perzik- en fruitachtig) brengt daar geen verandering in. Wat ik wel ruik: een waterachtige en zoetige bloemige noot. Het is de lotusbloem met haar etherische kwetsbaarheid die de toon bepaalt. En die landt op een basis van (minder) hout en (meer) musk die zich uiterst clean gedraagt.

Toeval of niet: door de tropische hitte van afgelopen dagen, heb ik een aantal eau de colognes binnen handbereik. Een daarvan is Lotus Blue van Roger & Gallet. En die doet me dus denken aan Gorgeous Gardenia Emerald. Niet zo vreemd eigenlijk. Ook gemaakt door Alberto Morillas.

EEN EAU DE TOILETTE VERPAKT ALS EAU DE COLOGNE

ZOALS HET HOORT: FRISHEID OP BASIS VAN HOUT

Jaar van lancering: 2019

Laatst aangepast: 03/05/19

Neus: Alberto Morillas

Historici en andere specialisten zullen waarschijnlijk pas over honderd jaar (of zelfs nog later) mijn gedachte kunnen bevestigen of ontkrachten dat wanneer een andere ‘designer du jour’ in plaats van Alessandro Michele bij Gucci de creatieve arbeid van Frida Giannini had overgenomen, Guilty Cologne ook wel was verschenen en for that matter ook The Alchemist Garden – de spectaculaire retro-retro-retro-nichelijn van Gucci.

Ontwerpers komen en gaan, lang van tevoren geplande parfumprojecten blijven bestaan. Misschien was de interpretatie en de invulling iets anders geweest, de visualisatie daarentegen zeker niet – dat is de handtekening en de visie van de opdat moment in dienst zijnde designer.

Goed bekeken is de huidige eau de cologne-variant bij heel veel masstige- en prestigelabels een vervanging van de sportgeuren en sportvariaties op een populaire geur van de afgelopen tig jaren – bijna iedereen deed eraan mee: Gucci, Prada, Chanel, Dior, Lanvin, Armani, Dolce & Gabanna, Ralph Lauren, Yves Saint Laurent. Met andere woorden: een ‘pro-actieve’ geur die borrelt van frisheid.

Ben benieuwd wat Guilty Cologne gaat doen. Want een pure eau de cologne heeft het niet echt makkelijk, buiten het nichecircuit om. En daar is de omzet ook maar zo zo. Marc Jacobs kan er over meepraten. Hij lanceerde in totaal 20 versies (in Amerika splashes genoemd). Eerst alleen te koop in 300ml, de laatste drie (gelanceerd in 2012) in 100ml. Dit kleinere formaat overtuigde blijkbaar ook niet, want daarna werd zijn eau de cologne-kraan dichtgedraaid.

Eén van de redenen volgens mij: het waren geen eau de colognes in de ware zin van het woord. De kenmerkende pure, kortdurende schurende instantfrisheid opgeroepen met voornamelijk echte citrusvruchten en kruiden werden – in plaats van een basis van hout en patchoeli – ‘platgeslagen’ door diverse basisingrediënten – waaronder witte musk en synthetisch hout. En die zorgden voor katoenachtige feel. De pure kick, het ‘waterval’-idee ontbrak.

En dat geldt ook voor een gedeelte voor Guilty Cologne. Het is voor mijn gevoel eerder een eau de toilette, alles blijft wat langer hangen, je kunt er dus langer van (na)genieten. Los daarvan, Alessandro Michele bleek al jaren een stille bewonderaar van deze klassieke kordaat-chique manier van parfumeren. Hoogste tijd volgens hem om fanatic followers of Gucci-fashion te laten kennismaken met een andere kijk op Gucci-geuren.

Volgens het persbericht ontdekte hij het geurgenot van eau de cologne, toen hij op zoek ging naar inspiratie voor nieuwe modesilhouetten. Hij belandde bij films, fotoboeken, modemagazines uit de jaren zestig en zeventig. De mannen die hij daarin aantrof waren niet alleen maar hippies en vreemde vogels op love & peace festivals. Ook zag hij veel klassieke mannen, maar dan wel gestoken in strakke geruite pakken en felgekleurde overhemden.

WAT GUILTY COLOGNE IK EIGENLIJK?

Hoe zouden deze mannen geroken hebben? Michele kwam in samenwerking met Alberto Morillas (opvallend: ik heb op internet nog geen foto gevonden waarop ze samen naar het vogeltje kijken) uit bij de klassieke eau de cologne. Die, zeg maar, een moderne bewerking kreeg. Ofwel, uiterst fris gelinkt aan stoer en warm hout, met ‘in between’ een lichte bloemennoot.

En dàt ruik je in Guilty Cologne in overdaad. Uiterst fris: fris-bloemig bergamot omringd door rozemarijn en jeneverbes. En laatste twee laten zich sterk gelden: groen, fris, beetje rokerig zelfs richting etherisch. Met – mooi gedaan – al op de achtergrond de sterke houtbasis die je door een zoetzuur spoor van viooltje (hét dandy-bloempje) en heliotroop (denk amandel, denk vanille) in totaal toch een frisse indruk achterlaat.

Het mooiste wordt dus voor de basis bewaard: vers gekapt hout afkomstig van ceder en cipres infused met patchoel’. Mooi, omdat je goed ervaart hoe met name het cederhout de bergamot en de kruiden in zich opzuigt, ‘ronder’ maakt. Daarnaast ook nog eens de bloemen vasthoudt en de totaalcompositie voorziet van de gewaardeerde droge warmte zonder dat de transparantie het onderspit delft. En de witte musk met blanke patchoeli zorgt voor een cleane toets – verplicht onderdeel van geuren van nu – zonder dat het chique en gedecideerde gevoel van ‘ouderwetse mannelijke chic’ verloren gaat.

Een ander ding: eau de cologne doet niet aan geslachtsdiscriminatie, maar Guilty Cologne is voor mij meer mannelijk dan vrouwelijk. Maar juist door de cleane toets zal ‘zij’ er ook niet van schrikken. Niet als ze het bij een man ruikt, maar als ze het zelf probeert ‘bij hem’, of in de parfumerie. Nog iets: deze cologne heeft compositorisch niets in common met Guilty pour Homme uit 2011, of Guilty (voor haar) uit 2010.

Alleen, alleen, wat ik in deze niet snap is de (aldus Youtube) officiële muziekvideo voor Guilty Cologne door K$upreme. Call me old fashioned, en ik weet dat de royalty van de r&b-scene een enorme, niet te onderschatten invloed heeft op het koopgedrag van hun followers… maar de boodschap van de geur komt bij niet over. En hij sprayt de motor van zijn Rolls Royce – echt een statement! – niet met Guilty Cologne maar met de edp- of edt-versie. Of is het dat in Amerika een eau de toilette als cologne wordt verkocht?

Zou Alessandro Michele hiervan op de hoogte zijn? Was toch leuk geweest als hij een cameo appearance had gemaakt, bijvoorbeeld als de lemonade-verkoper. Dat dan weer wel: de verschillende clips werden miljoenen malen bezocht! Gotch-a! Gucci-a!

CATWALK FEMINISM, FRAGRANT FEMINISM

MANNELIJK VROUWELIJK GEMAAKT MAAR NIET HEUS

Jaar van lancering: 2018

Laatst aangepast: 03/09/18

Neus: Quentin Bisch

Tot voor kort had ik Zadig & Voltaire hoog zitten. Door de naam welteverstaan (niet door de mode). Die refereert aan een boek dat ik ooit voor de Franse lijst heb gelezen (in het Frans) : Zadig (1747) van de Franse schrijver, essayist, filosoof en vrijdenker Voltaire. Nom de plume voor François-Marie Arouet (1649-1778). Het is een filosofische vertelling over het wrede lot. Voltaire onderzoekt of geluk mogelijk is voor goede, redelijke en deugdzame mensen, in dit geval voor de hoofdpersoon Zadig.

Heel actueel zoals dat heet, maar ik wijd er niet verder over uit. Ik geef deze toelichting alleen om duidelijk te maken dat de naam van de nieuwe geur op geen enkele manier verwijst naar betekenis achter de naam van het label. Zoals alle tot nu toe verschenen geuren dat niet deden. Ik vind dat nog steeds een gemiste kans omdat juist wat het merk onderscheidt niet wordt gebruikt.

Sterker, alle (met name) vrouwengeuren zijn in de nu verplichte rockchick-mal gepropt en maken hierdoor Zadig & Voltaire inwisselbaar. Toen ik hoorde van Girls can do anything, dacht ik dat het de nieuwe girly geur van Elie Saab was (net zoals Z&V door Shiseido geproduceerd). Zal me niets verbazen dat beide merken dezelfde marketingontwikkelingsgroep heeft.

Girls can do anything was ook de naam – aldus het persbericht – van de ‘iconische slogan’ van de herfstwinter-show 2017 in New York die qua look & feel mij sterk deed denken aan ‘vintage’ Castelbajac gecombineerd met een sexy-stoer, maar feminiene look – ‘mannelijke kledingstukken een nieuw leven geven, zoals een bikerjasje over een zijden hemdjurkje met laarsjes eronder, om net iets verder te gaan’ (aldus het persbericht), en nu ook populair bij andere Parijse luxe prêt-à-porterlabels.

Met de naam wordt duidelijk gemaakt dat ‘Meiden alles kunnen. Op elk moment. Waar dan ook. Ongelofelijk’. Ongelooflijk inderdaad, want wat een westerse ‘in your own bubble’-kijk op de wereld. Er zijn volgens mij wereldwijd meer meiden die juist niet alles kunnen, hoe graag ze ook zouden willen. Dit gratuit activistische elan sluit aan bij een mini-trendje in de luxe modewereld naar aanleiding van de #metoo-consternatie. Ofwel, flirten met feminisme.

Lagerfeld liet voor Chanel een paar seizoenen geleden modellen ‘revolutietje’ spelen op de catwalk, de haute couture-ateliers van Dior bedrukte onlangs T-shirts met veronderstelde uitdagende oproepen en slogans. Feminisme als accessoire met een zogenaamde serieuze ondertoon. Zadig & Voltaire: ‘De belichaming van een stralend, ongeremd en onbeschaamd nieuw soort feminisme. Ontsnap in één seconde aan de conventionele meningen. Raak met één klik van je hakken geëmancipeerd. Wees de baas over je eigen keuze, houdingen en acties. Neem de controle over met een ontwapende glimlach en verover het mannelijke territorium met een bepaalde mate van zelfvertrouwen en nonchalance’. En zo ratelt het persbericht door… Maar, is de geur ook feministisch?

WAT GIRLS CAN DO ANYTHING IK EIGENLIJK?

Quentin Bisch, de neus vindt van wel: ‘De fougère, het archetype van een mannelijke geur, heb ik voor haar opnieuw uitgevonden. Het eindresultaat is uitermate vrouwelijk’. Dat is leuk, zelfs te waarderen, met dien verstande dat al heel veel neuzen dit beweerd hebben toen ze een revolutionaire geur voor de vrouw ontwikkelden. De meest recente die mij te binnenschiet: de voorloper van Mon Guerlain (2017), Mon Exclusif (2015). Alleen doet Thierry Wasser wat Quentin Bisch nalaat: lavendel gebruiken. Een varengeur zonder lavendel is hetzelfde als een oudh-geur zonder oudh (wat meer voorkomt dan je denkt, maar dat is een ander verhaal), een gourmand zonder banketbakkerijsmaken.

Er is iets anders aan de hand dat niets met old fashioned or new fashioned varen te maken heeft: Girls can do anything heeft voor een vrouwengeur een ‘overdosis’ van ambroxan. In dit geval ambroxide genoemd, eigenlijk de juiste omschrijving voor synthetisch ambergris die warme, zoete, iets ziltige, kruidige en musk-achtige noten vermengt, ‘geplakt’ op hout. Maar deze overdosis verhoudt zich tot 02 – de beroemdste en bestverkochte ‘solo-ambroxan’ – van Escentric Molecules als een eau de cologne tot een parfumextract.

Je ruikt het wel, vooral in het begin, en blijft door de geur heen lichtjes aanwezig terwijl andere smaakmakers het resoluut overnemen: heel veel tonkaboon, heel veel vanille, heel veel musk en minder synthetisch sandelhout. Eindresultaat: een bepoederde oriëntaalse geur die balanceert tussen gourmand en boudoir.

Maar even terug naar het begin: de opening – het meest verrassend. Want leuk hoe, zij het in een flits, peer, bergamot en oranjebloesem samengaan – niche spookt even door mijn hoofd. Wat me wel van het hart moet: roos en geranium in het hart ruik ik niet echt. Komt dus door de opdringerige oosterse basis. En ja, als je het dan echt wil, zoals Zadig & Voltaire het wil: de basis kun je mannelijk noemen omdat heel veel masstige mannengeuren anno nu zo eindigen.