LEKKERE HERFSTGEUR: CUDDLE UP
WARM, SMOOTH, DIEP EN AARDS
Ik greep in mijn parfumproefjes-grabbelton, want ik had zin een geur te bespreken. Doe ik de laatste tijd ter ontspanning. Glas wijn erbij – knappe jongen die me dan nog weg krijgt. Freyja (2018) dus – dank je wel www.parfumaria.com. Inderdaad een hele belangrijke godin uit het Noorse godenrijk. Ik ken haar alleen van naam en denk ‘altijd’ bij haar: ‘Moet je niet ’s nachts op straat tegenkomen’.
Wist dus niet dat ze voor zoveel staat, afgaande op wat Tonatto Profumi vertelt: ‘Opperste godin, de godheid van schoonheid, seks, aardse geneugten en het hemelse hiernamaals, rijdend door de hemel in door haar katten getrokken strijdwagen. Ze lijkt misschien een leuke meid. Maar deze dame kan, indien nodig, de bad ass tevoorschijn halen. Ze is een ziener en sjamaan, een gedaanteverwisselaar die de bedrieger Loki kan helpen’ (even terzijde: ‘deze dame’ en ‘bad ass’ is in deze context absurd).
Niets mis mee lijkt me. In hedendaagse, ordinaire straattaal zou ik zeggen: stoephoer met een hoog esthetisch besef die gaat meppen als ze d’r zin niet krijgt. Eerlijk gezegd met die laatste Loki – ook nog nooit van gehoord – voel ik meer sympathie. Wat zegt dat over mij? Want hij ‘is een onruststoker en eveneens een gedaanteverwisselaar die andere goden helpt maar ook vaak tegenwerkt.
Voor hetzelfde geld, had Tonatto Profumi, Freyja ook Loki mogen noemen, want het is onmogelijk een god in een geur te vertalen. Dan heb ik het nog niet gehad over het feit dat het inmiddels een beetje chic-cliché is goden ter inspiratie aan te roepen – kennen we nu wel.
Daarnaast: waar begin je? Het is allemaal een kwestie van interpretatie. Ik denk bij de Noorse mythologie ‘geurtechnisch’ aan kou – zeewater dat tegen de fjorden beukt, koele heldere rivieren, heel veel bos (heel vaak bedekt met sneeuw) en het Noorderlicht. Brute Vikingen? Niet echt. Maar deze ‘ingrediënten’ kun je ook zien als een gelikte reclamefolder van het Noors toeristenbureau: ‘Kom genieten van onze houten tiny houses midden in de uitgestrekte wouden van Noorwegen waar na een lange wandeling een openhaard op je wacht om… te genieten van de ‘speciaal voor de gelegenheid gemaakte’ geur van Tonatto Profumi…
Mooi is die wel hoor. Ik hou niet zo van de omschrijvingen herfst- en security blanketgeur, maar zijn hier wel op hun plaats. Alhoewel, door de klimaatveranderingen loopt de eerste omschrijving steeds meer mank. Terwijl ik die schrijf – 26 oktober rond 16.00 – zit ik in het Vondelpark met een temperatuur van 20 graden.
Freyja begint groenig scherp (galbanum-achtig) en een beetje fris – kan voor mijn gevoel van alles zijn; rozemarijn, salie, wat takjes lavendel, omringd door de eerste zware slierten wierook die je het gevoel geven een kathedraal of basiliek te betreden. Blijft lekker lang blijft hangen – de hele bezichtiging lang.
Bij een heiligenbeeld zie je zelfs vazen gevuld met anjers – alleen bewust ruiken doe ik die niet echt, maar het heeft wel die zweem van dat ‘typische’ warm-kruidige anjer-gevoel. Dan bij de uitgang merk je dat de geur een zalvende toets krijgt – vanille en amber doen hun intrede. Maar mooi gedoseerd zoals dat heet. De vanille niet te, de amber blijft zijn droge-warme charme behouden. Kan de patchoeli zijn die voor dit evenwicht zorgt. En ook mooi: ‘de andere kant’ van wierook – zacht en melkachtig – krijgt nu volop kans zich te laten gelden terwijl je kruidige toetsen blijft waarnemen die oplichten als vuurvliegers tijdens een heldere hemelnacht.
Dit vermeldt de site ook, overbodig en vanzelfsprekend; alsof liefhebbers/klanten deze aanbevelingen nog nodig hebben: ‘Gemaakt met kostbare en innovatieve grondstoffen. Het melange- en filterproces gebeurt met de hand met ambachtelijke technieken van de haute parfumerie’. Wel noemenswaardig: de geur bevat geen kleurstoffen, parabenen, vaseline en siliconen.
Opvallend toch: het prijsverschil. Op homesite € 150,00, bij Bol € 130,00. 100ml.
Geurengoeroe zoekt, verlangt, smacht al jaren naar een floral die zich gedraagt zoals ze het volgens hem hoort te doen: een mix van voor de parfumindustrie geteelde bloemen en familieleden die het liefst in de vrije natuur verpozen. Maakt niet uit of de compositie ‘synthetic fantastic’, puur natuur of een combi van beide is. Mijn ijkpunten in deze: vintage 
WAT FLORAL IK EIGENLIJK?
‘Geurengoeroe, waar zie je elk jaar naar uit wat nouveautés betreft?’ ‘Dat is al járen hetzelfde: de nieuwe Aqua Allegoria’s. Hoeveel zijn het, volgen ze een trend, gaat er een wellicht een trend zetten, welke is eenmalig, welke blijft in het assortiment en welke ingrediënten spelen de hoofdrol – altijd weer benieuwd’. Ik tref het dit seizoen: een trio van – ik citeer het persbericht – ‘opgewekte stijloefeningen waarin zowel de geur als de frisheid blijven duren’. Leuk omschreven.
Ik heb het al eerder vermeld: ik vind het jammer dat Aqua Allegoria in de loop der jaren van genderneutraal steeds ‘vrouwvriendelijker’ is geworden. Wat nog eens werd versterkt doordat alle klassieke versies in het assortiment – zoals Herba Fresca en Pamplelune; nog steeds mijn favorieten – zijn ‘herschreven’ en dus meer poederig en (white) musky zijn geworden.
Wat ik prettig vind: de afdaling wordt niet ingezet met witte musk, maar met cederhout. Strak en zonnig en de prikkeling van opening en hart met zich meedragend. Pas later komt de witte musk zijn aandeel opeisen, en dan ook echt opeist. Maar dat geldt tegenwoordig voor zoveel geuren.
De meest commerciële, de meest makkelijke: Flora Cherrysia. Thierry Wasser: ‘De inspiratie voor deze postkaart-geur haalde ik uit Japan inspiratie op het moment van de Sakura – het ontluiken van de kersenbloesems in maart inspireerde ons tot een vluchtige bloemengeur die reikt naar de hemel en delicaat gestreeld wordt door de wind. Het is poëtisch, alsof het beeld van de kersenbloesem delicaat flou pastelkleurig is, als een aquarel’.
Man en hoofddeksel: het blijft een moeilijke combi. Ik droeg een tijdje zo’n zwart gegleufde Borsalino tijdens mijn mid-thirties – werd ik af en toe uitgemaakt voor kinderlokker. Fijn. Daarnaast een schapenwollen muts afkomstig van een steppenvolk uit Mongolië – veel complimenten waren mijn deel. In Canada kreeg ik ooit een wasberen bontmuts inclusief bengelende staart – idem. Het voordeel van alle drie: mijn weelderige haardos kon ik er goed onder kwijt.
Nu, geloof ik daar zelf niet in. Met dien verstande: wel in de natuurlijke, op onbewust niveau werkende feromonen, maar niet als ‘extra’ toegevoegd aan een geur. Volgens het persbericht heb je met een vleugje Fugazzi Parfum 1 ‘over aandacht niet meer te klagen… en alles wat daarop volgt. Je bent gewaarschuwd!’ Inderdaad want ‘elk flesje bevat vier procent van een geheim, natuurlijk ingrediënt dat de aanmaak van menselijke feromonen verhoogt: met wel 260%’.
Bram Niessink: ‘Een geur die jou laat zijn wie je bent (en dan een tikkeltje meer). Niet te beschrijven. We doen toch een poging. Fugazzi Parfum 1 is fruitig, kruidig en houtig. Rijk en aards. Zwaar en tegelijk sexy. Een geur niet specifiek mannelijk of vrouwelijk, maar die jou laat zijn wie je bent. En die je stemming, zelfverzekerdheid en aantrekkingskracht versterkt. Zodra de frisse topnoten de aandacht hebben getrokken, nodigen de mysterieuze hartnoten uit tot een dieper ‘gesprek’, waarna de donkere basisnoten de verleiding compleet maken – voilà!’
Ik zat te grabbelen in mijn ‘geurenton’ – verzamelplaats van proefjes – voor een nieuwe recensie en trok Figment Man. Wel zo makkelijk: ook Figment Womanerbij gepakt. Eerste waarschuwing: don’t be fooled by the name. Want de geur heeft dus niets, maar dan ook niets met vijg te maken (wat op zichzelf wel leuk geweest zou zijn). De ongebruikelijke/originele naam – had er nog nooit van gehoord – betekent: sprookje, bedenksel, hersenspinsel, fabel(tje), verzinsel, inventie, fictie en verdichting.
Heb jij dat nu ook? Bijna ontroerd zijn als een blogger een geur analyseert als betrof het een retroperspectief van een belangrijk kunstenaar. Pagina, na pagina worden de indrukken en observaties gedeeld. Maar hoe meer hij/zij zich erin verdiept des te meer bij mij het figment-gevoel verdwijnt – nog iets aan de verbeelding overlaten bij de lezer wordt gekaapt door kille analyse. Voorbeeld: 
Dan Figment Woman. Ik word bijna gek van de zogenaamde ‘gefragmenteerde tuberoosgeuren’. Stella McCartney heeft er een. Reminiscence heeft er een. Gucci heeft er een. Miu Miu volgt binnenkort. Wat doet deze variant? Is heel simpel: minder naar tuberoos ruiken. Eerder het boterachtige, melkachtige gevoel versterken in plaats van het overweldigende bloemeneffect. Natuuurlijk – bijna verplicht – wordt ze begeleid door gardenia en ook nog veel andere witte bloemen: sambacjasmijn, oranjebloesem en ylang-ylang. En helemaal hip: de toevoeging van saffraan, gecombineerd met peper.
(Groot)moeders die vandaag van hun (klein)dochter(s) Cool Water Woman (1996) cadeau krijgen, moeten heel erg gaan twijfelen aan de intenties van (klein)dochter(s)lief – of het moet toevalligerwijs haar favo fragrance zijn. Ici Paris XL loopt nu met deze geur te pronken op abri’s in de stad. Prijs: 100ml net geen € 25,00.
De plant heeft net zoals zoveel leden van de citroenfamilie zijn oorsprong in het huidige Verre Oosten – China, India, Japan – waar de vruchten worden gebruikt als luchtverfrisser en voor het parfumeren van kledij – in ieder geval beter dan wat luchtverfrissersfabrikanten op dit gebied leveren.
Let wel: voor zowel Boeddha’s hand als nachtjasmijn geldt: het wordt niet letterlijk aan de plant onttrokken. Het is eerder een toepassing van de head space-technologie of op het drukken van de juiste knoppen in het parfumlab. Niet de eerste keer trouwens: La Perla, Marc Jacobs en Dior gingen Mugler voor met respectievelijk J’aime la Nuit (2009), Blush Intense (2006) en Addict (2002).
Maar zoals Johan Cruijff zei: eluk nadeel hep sen fooordeel. Of was het nu andersom? In ieder geval: door deze Mugler-normalisering ontstaat er ruimte op de schappen van de ketenparfumerie (die geen interesse toont voor niche) voor een extreem designer/mode/couturelabel bekend bij het grote publiek vanwege hun ondraagbare kleding en ‘bijzondere kijk op het wezen van de vrouw en mode’ (noteerde de modefilosoof bij het aanschouwen al weer de derde collectie van Maison Impossible). Want Mugler, Jean Paul Gaultier en zelfs Viktor & Rolf hebben niet meer de verrassing van het nieuwe; zijn inmiddels onderdeel van de gevestigde, gezapige orde.
Volgens mij heeft Karl Lagerfeld schijt aan alles. Aan namen, aan reputaties, aan smaak, aan heersende opvattingen, aan zichzelf als ontwerper, aan zichzelf als persona, als cliché van de excentrieke modeontwerper. Mark my words: als na zijn overlijden – zijn leeftijd wordt nu geschat op 187 – of na zijn aftreden bij Chanel/Fendi/Karl de wel of niet geautoriseerde biografieën verschijnen, zullen die heel wat stof doen opwaaien. Smullen heet dan dan.
Als Karl Lagerfeld de verantwoording van zijn nieuwe twee geuren – zag ze toevallig voorbijkomen op internet, toch benieuwd – heeft gelezen, moet hij vervolgens na het ruiken, er het zijne van hebben gedacht en gelachen, heel hard.
GEURENGOEROE 