STATEMENTPARFUM?

VRIJ-BLIJVENDE BLOEMENGEUR

Jaar van lancering: 2019

Laatst aangepast: 02/10/19

Neus: Anne Flipo, Carolos Benaïm

Leuke naam. Toch? Ik heb het persbericht niet gezien, maar kan me bijna niet indenken dat geur níet meedrijft op de feministische golf (denk #metoo) die sinds kort ook door de parfumerie waait. Women uit 2017 (Calvin Klein), Nomade uit 2018 (Chloé), Mutiny uit 2018 (Maison Martin Margiela) en Idôle uit 2019 (Lancôme) ‘komen op’ voor strijdvaardige vrouwen die zich door niemand meer de wet laten voorschrijven. Hoewel de weg nog lang is – woeste kusten, ‘eeuwige’ woestijnen, ongenaakbare bergen – en langs heel wat geitenpaadjes zullen gaan, aan de horizon schittert er de belofte dat het goed zal komen. Samen zijn we sterk.

Toch maar even ge-wwwt of ik er wel of niet naast zit. Dit lees ik onder meer: ‘Een statementgeur voor degenen die volgens hun eigen regels leven. Libre betekent vrij. Het is een viering van vrijheid: een geur voor degenen die doen wat ze willen en precies durven te zijn wie ze zijn’. Best wel goed aangevoeld.

Over de fles: ‘Een couture-statement met een zwarte asymmetrische dop als een sexy couture-jurk, gouden kettingen om de nek die doen denken aan de iconische Yves Saint Laurent-it-bags aangevuld met het tijdloze Yves Saint Laurent-logo’. Wat je allemaal in een flacon kunt zien. Ik zie geen jurk, zeker geen sexy couture-variant, zoals ik in de flacon van MR. Burberry (2016) ook niet de klassieke trenchcoat van het merk herken.

Nog even over de naam. In 1975 lanceerde Yves Saint Laurent Eau Libre, de eerste naoorlogse commerciële ‘fluid’-geur voor man en vrouw, en toen zeker bijzonder, voor alle rassen. Een flopperdeflop van de eerste orde. Jammer, en dat terwijl toen het hippy love & peace-gedachtegoed op zijn hoogtepunt was. De master himself merkte achteruit blikkend ooit op: ‘Als couturier moet je de tijd niet vooruit zijn, maar op tijd zijn’.

We moesten tot 1992 wachten tot de wereld er klaar voor was, toen lanceerde Bvlgari het groene water ‘voor iedereen’: Eau Parfumée au Thé Vert, twee jaar later links en rechts ingehaald door de op een na succesvolste geur van de 20^ste eeuw: CK One van Calvin Klein.

Waarom schrijf ik dit op? Omdat Eau Libre pas écht een statementgeur was. Libre niet; ik mis de typische Saint Laurent-signatuur. Libre doet braaf mee met de trend, is niet onderscheidend, maar past perfect in de huidige Instagram-realiteit. Je koopt een geur niet om de geur maar om de naam, om de lifestyle, het idee, het gevoel. Als over vijf jaar de superverleidelijke vrouw de toon bepaalt, zullen ook de marketeers dit direct oppikken en er een passend parfum bij verzinnen. Mijn tip in deze: niet moeilijk, gewoon de ‘vintage-versie’ van Opium (1977) opnieuw lanceren.

WAT LIBRE IK EIGENLIJK?

De marketing spreekt van een ‘opnieuw uitvinden van het bloemenparfum; het combineert lavendelessence uit Frankrijk met de sensualiteit van Marokkaanse oranjebloesem voor een unieke fusie aangevuld met een gedurfde noot van musk’. Tjonge, tjonge. Maar het gaat nog verder. Libre is ‘een gender-buigende fougère – de traditioneel mannelijke categorie die leunt op kruidachtig lavendel en aards eikenmos’. Maar dankzij ‘een infusie van hypergeconcentreerde Marokkaanse oranjebloesem en een exclusieve noot van Yves Saint Laurent – genaamd Diva Lavender – die de verste elementen van de aromatische paarse bloem isoleert, waardoor de musk effectief wordt getemperd’.

Het is triest maar waar: een bloemenparfum kan niet meer opnieuw uitgevonden worden. De reden: de mogelijkheden van de parfumeur zijn gewoon beperkt. De enige die dit nog zou kunnen bewerkstelligen is kunstmatige intelligentie volgens mij. Waar ik dus met smart op wacht.

En Yves Saint Laurent is niet de enige die probeert om de mannelijke fougère te transformeren tot een ‘vrouwelijke’ belevenis. Men neme Guerlain, die lanceerde in 2015, voortbordurend op hun klassieke ‘gender-bender’-geur Jicky (1889), Mon Exclusif. Moet ook nog worden gezegd: de eenvoudige lavendelgeur die je tegenwoordig overal nog in alle prijsklassen kunt kopen, wordt ook nog steeds zeer gewaardeerd door vrouwen. En een musk temper je gewoon door het niet te veel toe te voegen aan een compositie.

Wat ruik je uiteindelijk? Een gladde geur; een golf van schoongewassen, cleane lavendel en een zich enigszins sensueel gedragende oranjebloesem die netjes en helemaal comme il faut anno nu verdwijnen in een musk-achtige, poederige basis. Aangenaam, eenvoudig geurgenot voor wie niet te veel wil en niet te veel verwacht. Ik had in ieder geval meer verwacht, net zoals van de andere bovengenoemde ‘bevrijdende’ geuren. Want volgens mij kun je het gevoel van vrijheid anders olfactorisch interpreteren – gedurfder en uitgesproken. Iets wat Yves Saint Laurent wel min of meer doet met de Vestiaire-lijn.

ROZENWATER-REVIVAL

NACHTELIJKE DAUW NA-PARELEND OP FRAGIELE, ZACHTROZE ROZEN

Jaar van lancering: 2019

Laatst aangepast: 28/08/19

Neus: Michel Almairac

De roos, een van de meest geliefde ingrediënten in parfums. Alleen, vreemd genoeg, houden we over het algemeen niet van pure rozencreaties. Het schijnt zelfs zo te zijn dat een huis met een roos in de naam het moeilijker heeft om bevooroordeelde klanten – die denken dat ze alleen maar rozengeuren verkopen – aan zich te binden: Parfums de Rosine, Dear Rose.

De roos die we echt lekker vinden is meestal een boeket van luchtige bloemen ondersteund door roos. Bij Chloé is dat de magnolia. Die breekt als ware de zoetheid van ‘koningin van de tuin’ open, geeft haar lucht. ‘Best wel’ gewaagd dat de nieuwe variatie van Chloé’s Signature eigenlijk een en al roos is gebaseerd op een van de oudste toepassingen van de roos: als rozenwater. Een bijproduct dat vrijkomt bij de destillatie van de damascena- en centifoliaroos. Alleen met deze omschrijving doe je haar tekort. Het is het zachtste water denkbaar: zoet, rozig, fluwelig.

WAT L’EAU IK EIGENLIJK?

Alles draait om natuurlijkheid en frisheid. Je hebt niet veel verbeelding nodig bloeiende rozen bij dageraad te zien: de dauw van de nacht zie je nog na-parelen op de zachtroze, fragiele blaadjes. L’Eau benadert het klassieke rozenwater op een nieuwe manier door meer te focussen op de frisheid dan op de delicate zachtheid van de roos. Michel Almairac doet dat door een aquatoets toe te voegen – alsof fris rozenwater door je handen stroomt. In feite, alles wat Signature schenkt ervaar je, alleen meer ongedwongen.

Opvallend is dus de kenmerkende lychee-noot waarvan de zoetheid iets meer is aangezet en gevangen zit in een cocon van grapefruit. Het ‘geurgevoel’: een zomerse sorbet. De roos en magnolia spelen hetzelfde spel, alleen lichter.

Het totaaleffect: zoetige fluwelige fruitigheid in een aura van dauwdruppels met op de achtergrond een woody-musky-ambery basis. Verwar L’Eau (citrus floral) niet met L’Eau de Chloé (chypre floral) en Roses de Chloé (citrus floral met bergamot).

HER KIND OF L’EAU

Ik liet een goede vriendin – erg kieskeurig en sharp minded wat geuren betreft – blind een aantal samples ruiken van geplande introducties. Sample 1: ‘Wel lekker, maar niet mijn smaak’. Sample 2: ‘Next!’ Sample 3: ‘Het mooiste voor het laatste bewaard zeker. Ik herken iets, veel rozen, veel lucht, veel frisheid – lekker!’ Ik onthul de naam: L’Eau van Chloé. Zij: ‘Ik vermoedde al zoiets.’ Ik: ‘Wat is jouw favoriete geur eigenlijk, lately?’ Zij – lachend: ‘Chloé, die eerste met rozen.’ Ik: ‘Maar ik dacht je niet van rozen hield’. Zij: ‘Dat dacht ik ook, tot dat…’.

Ik: ‘Hoe heb je Chloé Signature ontdekt?’ ‘Oh, heet die zó? Bij een ander, op mijn werk. Ik moest een patient, die voor het eerst bij ons was, naar de tandarts begeleiden. Ik rook iets heerlijks. Iets zoets, iets bloemigs, iets dat naar goede zeep ruikt. Ik had daarna het gevoel of ik de geur zelf had opgespoten, ik rook hem constant. Toen ze bij me kwam voor het maken van een vervolgafspraak, vroeg ik het haar. En jouw ‘basisvraag’ altijd in gedachten houdend, vroeg ik hoe zij Signature had ontdekt – zij, grappig hè, ook weer bij een ander. Een familielid als ik me goed herinner.’

Ik: ‘Wat vind je zo lekker aan de geur?’ ‘Zul je misschien gek vinden, maar ik ben erachter gekomen, dat ik eigenlijk meer van geuren hou die naar een goed stuk rozenzeep ruiken, dan naar een echt parfum. Niet te opdringerig. Chloé heeft voor mij dat ook: ik ruik rozen, ik ruik zon, maar ook iets zachts en strelends. Telkens als ik de geur opdoe – heb onlangs een tweede, grotere flacon aangeschaft – word ik blij. Bij de eerste begon het glim-metaal trouwens wel erg te vlekken.’ Ik: ‘Dat heet dan een personalized vintage-effect.’ Zij: ‘Tuurlijk!’ Ik: ‘Ga je L’Eau gebruiken, denk je?’ Zij: ‘Spray nog eens… hmm, enorm fris, misschien voor erbij, maar dan moet ik hem wel voor mijn verjaardag krijgen.’

ONVERWACHTE ELEGANTIE

EEN SCHITTEREND DOOR NEROLI ‘GESTUURD’ BOEKET

MET GOURMAND-POEDERIGE FINISH

Jaar van lancering: 2018

Laatst aangepast: 12/04/19

Waarschuwing vooraf: ik begin negatief, maar eindig heel positief… je niest even, en weer is er een nieuwe geur van een huis. Of een variatie. Zag ik net voorbijkomen: La Vie Est Belle en Rose – volgens mij de zevende variatie tot nu toe. Lancôme zal er blij mee zijn, maar soms heb ik het helemaal gehad met een geur, met een ‘gezicht’. Julia Roberts… die blijft maar lachen, lachen en lachen. Klap op de smoel kan ze krijgen – met die über-witte tanden, met die gladgestreken ‘oneffenheden’ zoals rimpel-tje-s vaak eufemistisch (niet verwarren met feministisch) worden getypeerd. Met dat ‘break the chain’-sprookje waarin zij als prinses figureert.

Tis natuurlijk niet persoonlijk bedoeld, meer dat ik behoorlijk famous faces fatigue ben. Leidt de aandacht zo af waar het omgaat en je onderscheidt je er echt niet meer mee. Is sò last century, de toekomst ligt volgens mij in de illustratie, aan beelden die de fantasie prikkelen. Iets waar ‘vintage’ Lancôme in excelleerde.

Iets anders: La Vie est belle, ruik je dus werkelijk overal! Op straat. Bij bezoek (de vrouw van mijn timmerman). In het theater (onlangs de vrouw voor mij in Carré). En potjandorie parfumstory, staat het ook te pronken in de nieuwe badkamer van mijn schoonmoeder. En laten we het niet vergeten in de supermarkt: Coöp verkoopt het als copycat-geur 1 in de serie Perfume by Numbers, Lidl verkocht het onlangs als Aura en Rose. Volgens een vriendin die La Vie est belle als haar nieuwe klassieker beschouwt is de laatste eigenlijk niet van echt te onderscheiden.

Vond ik de La Vie est belle-flacon al mooi, dat gaat helemaal op voor de gefacetteerde, ‘uitgerekte’ versie van La Vie est belle L’Éclat L’Eau de Toilette. Zet je die in de zon dan begint die door uitgeslepen ‘hoekjes’ te schitteren, het licht te reflecteren. Heb je direct de naam verklaart: L’Éclat betekent ‘de schittering’, en ook ‘de uitbarsting’.

WAT LA VIE EST BELLE L’ÉCLAT L’EAU DE TOILETTE IK EIGENLIJK?

Schittering slaat voor mij op hoe de bloemen zich gedragen, uitbarsting over de levendigheid van het geheel. Het cosmeticahuis aan het woord: ‘Na L’Éclat L’Eau de Parfum schrijft Lancôme het tweede hoofdstuk van zijn zoektocht naar stralende levensvreugde’ met deze eau de toilette-versie. Dit klopt: de geur begint met een ‘explosie van pittige en zeste-achtige hesperidentoetsen van mandarijn, grapefruit en bergamot’.

De laatste springt er voor mij uit en de fris-zoete bloemigheid daarvan loopt naadloos over in het hart. Dé klassieke bloemencombinatie roos en jasmijn (zoet en helder) krijgen een frisse, sprankelende injectie van oranjebloesem en neroli. Beide stammen van dezelfde boom (bittere sinaasappel), zij het dat neroli wat zoeter, groener en intenser is. Samen zorgen ze voor de ‘éclat’, de schittering. Beeld: de zon die door bitter sinaasappelbloesems schijnen bij het krieken van de dag.

Het meest elegante is voor mij de afronding. Bij zoveel geuren eindigt die plat met wat (lees: veel) witte musk en dito houtsoorten. In La Vie Est Belle L’Éclat L’Eau de Toilette ontvouwt zich een nog een ‘tweede’ geur als het ware. De iris speelt hier de hoofdrol – het lijkt wel irisboter – lekker vol, smeuïg in a way maar toch poederig. Die garandeert dat de ook zo vaak in de basis ‘plat’ gebruikte ambroxan en patchoeli een niche-achtig component krijgt. En er gebeurt nog iets wonderlijks: in de nasleep ontvouwt zich de met vanille besprenkelde witte musk rijker en gelaagder dan verwacht. Lijkt wel ingekapseld met amandel- en heliotrooppoeder met een gourmandsensatie als effect. Ik had dit niet verwacht.

Terzijde de geur werd me toegestuurd als inzending voor de DBA 2018, de Dutch Beauty Award (opvolger van de Astir) waarvan ik jurylid ben.

GRAAG EEN ZUIVER PARFUMEXTRACT

Jaar van lancering: 2017

Laatst aangepast: 13/10/17

Neus: onbekend

Soms, gebeurt weliswaar steeds minder, krijg je een persbericht voor ogen die je doet verlangen de geur zo snel mogelijk te ruiken. De trigger: in negen van de tien keer meestal de ‘speciaal geselecteerde’ ingrediënten. Leverancier (Lacoste in dit geval), naam (L’Homme) en het verhaal erachter (de inspiratie: ‘de vasthoudendheid van de krokodil’, de slogan: ‘Life is a beautiful sport’) zal me eigenlijk worst wezen.

WAT L’HOMME IK EIGENLIJK?

Kom maar op met die flacon. Want wie is er niet geïnteresseerd in deze opening: mandarijn, sinaasappel, kweepeer en rabarber? Wie niet in de follow up: gember, peper, jasmijn en amandel? De basis, daar heb ik niet zoveel mee. Ik persoonlijk had de gladmakers – vanille, amber, musk – weggelaten om te zien hoe het van zichzelf al zoete hart zich aan het ceder- en akigalahout zal hechten, met het voordeel dat de geur dan ook direct een stuk mannelijker zou gaan ruiken.

Nu heb ik niets tegen androgynie, genderbender of juist genderneutraliteit in de parfumerie. Sterker, ben een voorstander: het gaat om de geur niet om het etiket. Zaten de meeste mannen in de ketenparfumerie ook maar op deze lijn. Die denken toch nog steeds duidelijk in m/v-verschillen en willen dat ook ruiken. Zeker bij een merk als Lacoste – die ondanks de verhipping van de afgelopen decennia – bij veel van deze mannen niet meer is dan een leuk dan wel hip, dan wel klassiek label, degelijk, van goede kwaliteit, enzovoort, etcetera.

In ieder geval en erg leuk voor mijn neus in L’Homme: je ruikt de aandachtstrekkers kweepeer en rabarber goed tussen de andere friszoete noten – mandarijn, sinaasappel. Respectievelijk wrang-zoet en groen knisperend. Zelfs de pit die in het hart wordt toegevoegd – gember en peper – die fuseren elegant, en tonen maar weer eens aan wat neuzen – geassisteerd door de parfumindustrie die altijd zoekt naar voor de branche nieuwe aroma’s en sensaties – voor elkaar weet te krijgen. Alleen een beetje tam, mat. Had van mij meer mogen knetteren.

Dan slaat de geur om met jasmijn en amandel in het hart. Zorgen voor een zoetbloemig-poederige noot, maken L’Homme ambigu. Is lekker maar wordt door de gesuikerde accenten in de drydown versterkt. Met een ‘bijna-boudoir’-effect tot gevolg. Je neemt het hout waar, alleen te bescheiden voor mijn idee.

Let wel: ik vind het een interessante exercitie. De flacon staat nu óók op mijn badkamerplankje. Dat geluk is weinig nieuwkomers gegund. Maar vraag me alleen af hoe alles geroken zou hebben indien gemaakt van de zuiverste ingrediënten. Alsof de compositie voor de L’Art et la Matière-serie van Guerlain gemaakt was. Maar dat wens ik me vaak bij zoveel geuren.

DESIGNED BY WATER, FACONNÉ PAR L’EAU

ZOUT EN HOUT

Jaar van lancering: 2017

Laatst aangepast: 10/10/17

Neus: Aurélien Guichard, Fabrice Pellegrin

Van alle honderden geuren voor mannen die voelen als verfrissende een duik in de wildwoeste golven van de oceaan en/of een verstilde zee far from the madding crowd, zijn er uiteindelijk drie komen bovendrijven als ‘here to stayers’. Correct me if I’m wrong: Davidoffs Cool Water (1987), L’Eau d’Issey Pour Homme (1994) en Allure Homme Edition Sport (2007). Je hoeft ze eigenlijk niet bij (producent)naam te noemen want het zijn merken zijn an sich geworden met een constante wave aan variaties.

Correct me if I’m wrong: elk van de drie heeft in de loop van de decennia zijn eigen niche gevonden bij de man. Cool Water: voor de doorsnee ‘Vaderdagman’. Allure Homme Sport: voor de een beetje modebewuste burger. L’Eau d’Issey: voor de artistiek angehauchte man. ‘Bent u architect, dat zult u wel L’Eau d’Issey dragen’. ‘Draagt u L’Eau d’Issey dan zult u wel architect zijn.’

Heb je als man alle variaties gekocht, dan kun je daar inmiddels een maquette van bouwen voor een prestigieuze, futuristische wolkenkrabber (denk Rem Koolhaas) met op het hoogste punt de flacon van L’Eau Majeure d’Issey.

Knap hoe ‘Issey Miyake’ water telkens anders onder woorden weet te brengen. Ik citeer: ‘De kracht van water, de beroering van de golven’, ‘Water als mannelijk symbool van kracht en beweging’, ‘Water als de bron van schepping’, uitmondend in: ‘L’Eau Majeure d’Issey haalt zijn kracht uit zijn onbegrensde energie verwerkt tot een onberispelijk beheerst gebaar’.

Bij dat laatste, evocatief sterke beeld probeer ik me iets voor te stellen. En dan denk ik aan het ‘waterwerk’ dat zich aan de voet van de nieuwe wolkenkrabber bevindt: een strak gestroomlijnd ‘fonteinkunstwerk’ dat water niet in het wilde weg emotioneel maar geregisseerd, rationeel laat vloeien.

WAT L’EAU MAJEURE D’ISSEY IK EIGENLIJK?

Is de originele versie geïnspireerd op bergrivieren en watervallen, in L’Eau Majeure d’Issey wordt contact gezocht met de oceaan voor ‘een indrukwekkend, verheffend akkoord van zout en hout’. Echt niet meer origineel te noemen. Ik dacht dat ziltige geuren over hun hoogtepunt heen waren. Grappig (moet je dan zeggen): ik associeer L’Eau d’Issey Pour Homme ook nog altijd met de ‘van nature’ ziltige oceaan.

De geur loopt in de opening eigenlijk parallel met de eerste versie: een uitbarsting van klassieke citrusnoten – bergamot en grapefruit. Die eerst zwevend over de oceaan er vervolgens in verdwijnen en beplakt worden met zout. Dan komt de koerswending. Want meewiegend op de golven spoelen bergamot en grapefruit aan op de kust waar ze zich nestelen aan het aangespoelde drijfhout.

Laatste wordt verbeeld door cashmeran geïnjecteerd met zout. Cashmeran is een ingrediënt met een breed spectrum. Want het bergt zowel musk, amber als (zacht) hout in zich. Zelfs bloemige noten. Het is eigenlijk een geur op zichzelf. Reden waarom het zoveel wordt toegepast. Conclusie: L’Eau Majeure d’Issey is een variatie op een vertrouwd thema. Want Issey Miyake weet waarom zoveel mannen nog steeds voor hem kiezen.