“I CRIED ALL THE WAY TO THE BANK”
PLUS: TOP TIEN ‘OLD SCHOOL’ MANNENKLASSIEKERS
Doordat Jan met de Pet sinds het begin van de jaren tachtig met volle teugen geurtjes test, sprayt en (tax free) koopt, zou je bijna denken dat in de decennia daarvoor je parfumeren als man alleen in bepaalde kringen vanzelfsprekend was. En dat klopt dus. Maar niet zoals je wellicht verwacht. Met wel heel merkwaardige gebeurtenissen tot gevolg.
Bestaat toeval? In mijn behoefte aan een andere interpretatie van het vermaledijde story telling in de parfumerie en lifestylekringen, stuitte ik tijdens een avondje Wikipediaën – hobby van me: tik een naam in die je interesseert en kijk waar je drie uur later terechtkomt – op Liberace. Zoals bekend verondersteld: een van de meest flamboyante entertainers die de wereld ooit heeft gekend. Volgens mij is Lady Gaga zijn geestelijk – uitgedaagde – kleinkind, maar dat is een ander verhaal.
In goede smaak-kringen gold hij vanzelfsprekend als ongekend kitsch en über-über the top camp avant la lettre. Het mallotige: het ontkennen van Władziu Valentino Liberace (1919-1987) dat hij homoseksueel was. ‘Zo schattig!’ moet je dan tegenwoordig zeggen. Zijn hele leven heeft hij tegen dit ‘vermoeden’ bij het grote publiek gestreden. Met als een van de meest absurdistische hoogtepunten/dieptepunten à décharge/à charge – tismaarnet hoe je ernaar kijkt – die hij in stelling bracht tijdens een proces dat hij in London in 1956 aanspande vanwege aangedane smaad.
De link met geurf? Nog even geduld. In The Daily Mirror omschreef columnist Cassandra (William Connor) Liberace als – hier volgen slechts enkele high lights – “the summit of sex, the pinnacle of masculine, feminine, and neuter. Everything that he, she, and it can ever want… a deadly, winking, sniggering, snuggling, chromium-plated, scent-impregnated, luminous, quivering, giggling, fruit-flavoured, mincing, ice-covered heap of mother love”. Een omschrijving die duidelijk impliceerde dat hij… gay was.
Liberace antwoordde in eerste instantie telegrafisch met een zin die begint met “What you said hurt me very much” en eindigt met de legendarische en inmiddels door veel andere onberoemde en beroemde mensen geciteerd: “I cried all the way to the bank”. Tijdens het proces herhaalde Liberae dat ‘he was not homosexual and never had taken part in homosexual acts’. Hij won mede op basis van door Connors denigrerende omschrijving ‘fruit-flavoured’ – Amerikaans slang voor homo. De £8,000 schadevergoeding die hij kreeg, deed Liberace tegen de journalisten herhalen “I cried all the way to the bank!”
Let wel: hij droeg toen nog niet – net zoals zijn collega Elvis Presley – de more is better glitter- en glamoutfits, maar gewoon een klassieke smoking tijdens zijn optredens. Dit werd door een voormalig journalist van de Daily Mirror – Revel Barker – gebruikt als titel van zijn boek waarin hij het proces minutieus op basis van transcripties, rechtbankverslagen en interviews beschrijft: Crying All the Way to the Bank (2009). Een gedeelte van het proces werd voor een uitzending van de BBC serie Reputations ‘nagehoorgespeeld’.
Zie en luister vanaf 17.10. En dan in het bijzonder vanaf 19.03 waarin Liberace vragen moet beantwoorden over zijn eau de toilette-gebruik. Herhaal dit nog een keer. Herhaal dit nog een keer. Dan realiseer je je pas dat je eigenlijk niet weet wat je hoort. Je krijgt eerder de eerder indruk in een sketch van Monty Python’s Flying Circus te zijn beland in plaats van een doodserieuze rechtszaak. Je vraagt je af waarom the beat generation niet eerder is begonnen te meppen op de gevestigde orde – wat een partij verstikkende en geborneerde saaiheid in het naoorlogse Great Britain.
Met welke cleane geur toiletteerde Liberace zich in those days? Had ik graag willen weten. Want tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw was geurgebruik bij mannen alleen in bepaalde kringen populair: de elite. Getuige de speciale made to measure-colognes die onder meer de Creeds en de Guerlains voor diverse mannen maakten waar blauw bloed door de aderen stroomde. En natuurlijk ‘mannen uit artistieke kringen’ – lees : homo’s – waarvan sommige natuurlijk ook van adel waren.
Je komt bij het in kaart brengen wel uit op de klassieke top tien van old school mannengeuren plus twee gender free. Of gebruikte Liberace, net zoals Sergei Diaghilev, Guerlains Mitsouko (1917) ‘by the dozen’?
Fougère Royale Houbigant (1881)
Jicky Guerlain (1889)
Blenheim Bouquet Penhaligon’s (1902)
Mouchoir de Monsieur Guerlain (1904)
Colonia Acqua di Parma (1916)
Knize Ten (1924)
Pour un Homme Caron (1934)
Snuff Elsa Schiaparelli (1937)
Special for Gentlemen Le Galion (1947)
Moustache Rochas (1949)
Eau Fraîche Christian Dior (1953)
Pour Monsieur Chanel (1954)