THE GENTLEMAN’S COLOGNE
Jaar van lancering: 1924
Laatst bijgewerkt: 07/06/12
Neus: Vincent Roubert
Flaconontwerp: Ernst Dryden/Alfred Loos
Er zijn van de geuren die om de zoveel jaren ontdekt worden door een nieuwe generatie. Zoals Knize Ten. Een klassieker die sinds zijn verschijnen niet uit roulatie is geweest. Dat is knap. Te meer als je bedenkt dat er nooit met deze geur is geadverteerd. De reden? De naam Knize Ten is omringd met veel mystiek. En dan met name de uitwerking ervan op het andere (en hetzelfde) geslacht. Daar gaan de vreemdste verhalen over rond. De mystiek is zo te ontrafelen. De uitwerking… daar moet je in geloven.
Want Knize is de naam van een kleermaker. In 1858 in Wenen opgericht door Jozef Knize, een Tsjechische kleermaker, door de winkel over te nemen van ene J. Einsle. Door het leveren van ‘spitzenqualität’ wordt hij leverancier van het Oostenrijkse keizershuis en kleedt hij bekende persoonlijkheden uit de adellijke, artistieke en financiële milieus. In 1902 neemt bankier Albert Wolff het bedrijf over en geeft de leiding aan zijn vrouw Gisela.
Die nodigt in 1909 architect Adolf Loos uit een nieuwe facade van het verkooppand te bouwen – nog steeds te bewonderen in Grabenstraat 13. In 1921 wordt ontwerper en illustrator Ernst Dryden, leerling van Gustav Klimt aan de Kunstgewerbeschule, aangetrokken. Door zijn ontwerpen kreeg Knize een designersimago en werd het huis ook ver over de landsgrenzen beroemd. Er werden winkels in Berlijn, Parijs, Londen en zelfs New York geopend.
Hij ontwierp ook het logo, de reclamecampagnes en was de bedenker van het Knize Ten-geurconcept waarvan het nummer slaat op ‘de höchste Vorgabe’ bij het polospel – voor de Dryden hét ultieme symbool van elegantie. Aan de zwart-wit-verpakking en op de bijgesloten folder, zie je op welke klanten Knize in de jaren twintig zich richtte: elegante mannen met savoire-faire en joie-de-vivre die regelrecht lijken gewandeld uit de romans van Scott Fitzgerald. Ingetogenheid is nog een kenmerk van dit soort levensgenieters – de geur wordt niet voor niets omschreven als de ‘the gentleman’s cologne’. Nou, en dat kun je van de geur niet bepaald zeggen. Knize Ten wordt wel omschreven als een zeer ouderwetse macho-geur die met ‘rookgordijnen’ zijn intenties verkondigt. Want sommige vrouwen (en mannen) moeten bij het ruiken van dit animale parfum maar aan één ding denken: ‘naar bed, en wel snel een beetje!’
Waar of niet, het blijft een interessant gegeven: weet een parfum letterlijk de andere (of zelfde)e sekse te lokken? Dat is wat anders dan wat de laatste decennia zoveel geuren met hun campagnes suggereren: door het te gebruiken als slogan: ‘ben je klaar voor seksuele overgave’ (Calvin Klein Euphoria uit 2005), terwijl de geur zelf dat basic instinct-gevoel niet bepaald weet op te roepen. Nou, Knize Ten wel.
Leuk: wil je jezelf of een ander verrassen en heel lang genieten van deze geur? Vraag dan in de speciaalparfumerie of ze een eenliterflacon voor je willen bestellen. Die wordt – origineel – geleverd in een houten kist gevuld met stro met op de deksel het Knize-logo gebrand.
WAT RUIK IK EIGENLIJK?
Het geheim van Knize Ten: leer. En dat word je vanaf het begin eigenlijk direct op getrakteerd. Wil zeggen, door de frisse opening – als een komeet die schiet door de nacht – van bergamot, citroen, sinaasappel en petitgrain ruik je al een soort van aangename, maar ruige warmte. Hoe langer op de huid, hoe duidelijker zich dan het hart openbaart van ‘stoere bloemen’. Ofwel ‘gekruide’ anjer, roos en geranium die hun vurige temperament zien stijgen door rozemarijn en een pittige nootmuskaatnoot. En dan in één keer, neem je een strakke houtnoot waar die toch zacht aandoet.
Dat komt omdat het ceder- en sandelhout en het mos zijn besprenkeld met iris. En dan, en dan: ben je er klaar voor, begint de leernoot pas echt te werken. Extra opwindend gemaakt door bevergeil en musk. Heel mooi: ondanks deze animale ruwheid, neem je ook een zekere zachtheid waar. Alsof het leer is opgepoetst er met amber en daarna ‘afgelakt’ met vanille. En dat gemaakt van, zoals de huidige producent Caswell-Massey beweert, overwegend natuurlijke grondstoffen. Ruik je.
RUIK & VERGELIJK
Leergeuren staan in de parfumerie gelijk met dierlijk en intens. Maar een leernoot hoeft niet altijd overrompelend te zijn. Want afhankelijk van de omringende ingrediënten wordt leer zacht en subtiel – denk bijvoorbeeld aan de geur van suède – dan wel of intens en animaal.
Opvallend: leergeuren worden nu geassocieerd met mannen. Was vroeger anders en de nichesector denkt daar tegenwoordig ook zo over: leer er is voor hem en haar!
Vintage-leer:
Caron Tabac Blond (1919)
Chanel – Les Exclusifs – Cuir de Russie (1924, 1983)
Lancôme – La Collection – Cuir (1937, 2008)
Niche-leer:
Serge Lutens Cuir Mauresque (1996)
L’Artisan Parfumeur Dzjing! (1999)
Giorgio Armani – Armani Privé – Cuir Améthyste (2004)
Guerlain – L’Art et la Matière – Cuir Beluga (2005)
Parfums d’Empire Cuir Ottomane (2006)
Tom Ford – Private Blend – Tuscan Leather (2007)
Heel nieuw leer:
Carner Cuirs (2o11)
Givenchy – Les Parfums Couture – Pi Leather Edition (2012)
GEURENGOEROE 