DRIEWERF VEILIG
Het is persoonlijk: (wan)smaak, dus waarom zou je die opdringen aan deze en gene? Veel lifestyle-influencers hebben er hun businessmodel van gemaakt en die vinden alles – uit angst uit de gratie te raken bij sponsoren – geweldig, prachtig, uniek en gooi er nog maar een paar kilo aan aanprijzingen bovenop.
Roja Dove schommelt voor mij tussen smaak en wansmaak. Laatste vooral door de presentatie, oubollige story telling en ‘levensvisie’ in het verlengde hiervan. Met andere woorden: zijn flacons hebben voor mij een kermisachtige attractie, zijn kijk op de mensheid/maatschappij is slaapverwekkend cliché. Niet dat je voor mij met parfum de wereld op zijn kop moet zetten – dat is absurd en dus liever niet; dat laten we ‘maar’ aan de politiek over – maar bij de beschrijvingen van Roja Dove begin ik te snurken.
Dan de namen, in mijn kennismakingspakketje zijn het Scandal, Reckless, Risqué, Danger en Enigma. Wat een hoog jaren tachtig-gehalte. Cliché en niet echt passend bij de ‘gemiddelde’ Roja Dove-klant voor mijn idee: ‘de typische uptown girl’.
De minst hinderlijke naam dan maar: 51. Roja Dove zegt: ‘Welkom in Mayfair, de prestigieuze wijk van Londen waar je onze boetiek vindt op 51 Burlington Arcade’. Aha vandaar de naam.
‘Met een oog voor de mooiste sieraden en een neus voor de fijnste geuren, is luxueus leven de enige manier die de uptown girl kent’. Blablabla. En toen? Nou, ‘met een air van moeiteloze gratie, verguld met goud en versierd met parels, glijdt ze naar haar persoonlijke speeltuin: The Burlington Arcade’. Geurengoeroe wakker worden!
‘51 is afgestemd op de meest veeleisende smaak en draait om een elegant boeket van roos, jasmijn en lelie, genesteld in een weelderig bed van vanille. Maar er zit nog meer in: bergamot, ylang-ylang, gardenia, framboos, tuberoos, jasmijn, roos, oranjebloesem, lelietje-van-dalen, vanille, kasjmierhout, sandelhout, benzoïne, iris, viooltjesblad, kaneel, anijs, patchoeli en kruidnagel.
Niet te doen: om alle ingrediënten stuk per stuk te identificeren. Hoeft ook niet. Wat je krijgt is een elegante zacht gestemde bloemengeur (denk zijde glijdend door je handen) waar niks mis mee is, maar die je niet echt op een identiteit kunt betrappen. Het is een veilige cadeau-geur, behalve voor diegene die meer verwacht van een nichemerk.
Dan maar die andere meest neutrale geur qua naam in het pakketje: Elixir. Word ik ook niet echt geil van. Misschien brengt het promopraatje me op andere gedachten: ‘Etherisch met een mystieke, langdurige kracht, is Elixir een betovering van ingrediënten die ‘parfumerie’ overstijgt. Elke druppel geeft de magie van dit kostbare amulet vrij. Geeft je het vertrouwen een kamer te verlichten en iedereen erin te betoveren. Als een tovenares van geur, wordt het onmogelijk je te vergeten – je wordt de meest stralende van allemaal’.
En dan volgt de uitsmijter die doorslaat in overdrijving: ‘Elixir ontgrendelt een buitenaardse ervaring’. Zal wel. Hiervoor verantwoordelijk: ‘noten van sensuele vanille, amber en musk nestelen zich dicht op de huid terwijl levendige roos, framboos en perzik een gewichtloos aura creëren’.
Opvallend: 51 en Elixir hebben hetzelfde effect qua geurervaring, zij het dat de eerste veelzijdiger is door de grotere bloemendiversiteit. Het lijkt wel een som der delen: dat verschillende composities dezelfde uitkomst, effect hebben. Zacht, aangenaam met een natuurlijk aandoende over all-indruk.
Nog een om het af te leren: Danger. Ik ga de vrouw die Roja Dove in gedachten had niet opzoeken. Geloof het wel. De geur: iets sterkers; een krachtiger, rijkere basis. Maar wat ruik ik eigenlijk? Niets gevaarlijk in ieder geval. Ik vermoed een witte bloemensfeer uitgeleid door verzachtende noten. Klopt: meiroos begeleid door witte bloemen voorafgegaan door frisse noten in de basis voorzien van sandelhout, vanille, iris, tonkaboon, kruidnagel, musk en patchoeli. Toch even naar de ideale draagster kijken? Want ik heb zo’n vermoeden… en ja hoor, alleen zo krom Engels verwoord dat ik het niet door de vertaal-app durf te halen: ‘Femme Fatale, just remember: the forbidden is never off limits. A dare is a game she will always excel at’.
Hier laat ik het maar bij. Ik heb trouwens eerder een geur van hem beschreven Diaghilev. Opvallend: mijn vooroordelen/kritiek zijn blijkbaar niet echt aan (wan)smaak onderhevig. Ik heb gehoord dat zijn mannengeuren interessanter zijn. En hij heeft een vetiver in het assortiment. Hoop doet leven.
Járen geleden toen het begrip niche geleidelijk aan in mijn hersenen begon door te sijpelen – wil zeggen: ik naam het voor notie aan; deed er niet echt veel mee – ontdekte ik 1920. Ik was toen ‘best wel’ onder de indruk, want ik rook meer dan ik gewend was. Wat dan?
Net zoals 1920 komt die zeer natuurlijk over, maar dan niet zozeer extremer maar eerder intenser, wat natuurlijk eigenlijk hetzelfde is. Alleen staat intenser in mijn beleving meer voor verfijning, terwijl extreme meer marketing driven is.
Dat vergroot altijd het mysterie. Althans men gaat er – nog steeds – vanuit dat veel mensen het interessant vinden. Én het is helemaal in sync met storytelling: dat tijdens het doorspitten door een nieuwe eigenaar van een parfumarchief van een lang geleden gesloten huis, hij stuit op niet eerder gebruikte formules.
Vooropgesteld: zou het door de tropische hitte van de afgelopen dagen komen dat 222 zo ingetogen maar toch zo rijk zijn nuances verspreidt? Fascinerend: het zoet-gestemde viooltje in de opening voorafgegaan door een ondefinieerbare kortstondige etherische, groene trilling.
Je moet een kluizenaar wezen, wil het je zijn ontgaan: Karl is niet meer. Achternaam: Lagerfeld. En die deed er eigenlijk ook niet meer toe. Want hij was onderdeel van het selecte gezelschap mensen waarvan de voornaam voldoet om te zeggen wie je bedoelt. Je hebt natuurlijk meerdere Karls, maar is er maar slechts één… bladibla, bladibla en ga zo maar door. En vond de pers dat Karl toch nog wat lauwerkranstoevoegingen toekwamen, dan kon die nog altijd voor koning, kaiser of Karl Chanel opteren. Terecht bewierookt, alleen op sommige punten kon je toch vragen stellen bij deze voor een groot gedeelte toch zelfbenoemd multi-talent-tasker.
Ik las over 1957 heen, want ik dacht dat ik 1954 zag, het jaar waarin Coco Chanel de schaar na 15 jaar weer oppakte. Als dank daarvoor werd haar comebackdefilé neergesabeld in Frankrijk vanwege haar, to put it mildly, niet zo vaderlandslievende stellingname tijdens de oorlog. Laatste word in een nieuwe documentaire van Jean Lauritano – Les guerres de Coco Chanel – pijnlijker dan voorheen duidelijk gemaakt. Met prachtige, voor mij voorheen onbekende beelden en ontluisterende en grappige feiten.
Hier valt dus 1957 op zijn plaats. In dat jaar neemt Chanel in Dallas de Neiman Marcus Fashion Award in ontvangst (hij begroet Chanel op bovenstaande foto). Ander grappig detail: tijdens een barbecue waarvoor ze was uitgenodigd als onderdeel van deze feestelijkheden liet ze de haar enorme opgediende steak stiekem onder de tafel verdwijnen – vreselijk zo’n lap volgens haar.
Ik geloof dat in dit geval toen (in de jaren vijftig) nog niet werd gesproken van texturen in relatie tot mode, maar het is een handig ‘geitenpaadje’ naar de compositie van 1957. Want dat geeft aldus hetzelfde persbericht ‘dit beeld perfect weer; een sensueel en subtiel bewerkt met een akkoord van witte musk’.
Wanneer spreek je anno 2010 van een goed parfum? Voor mij: als je het qua sensatie en gevoel terugbrengt naar de periode toen het samenstellen van parfums werd gezien als een kunstproces en gevrijwaard was van marktconforme wetten: de jaren dertig, veertig en vijftig van de vorige eeuw.
Deze roos van Andy Tauer is ‘ruw’ prikkelend en verfijnd-elegant tegelijkertijd. Komt – na de opening van bergamot, citroen en clementine – door de fusie van een klassieke chypre (ongepolijst donker en aards groen) en een oriental (zacht, fluwelig) die een originele koers neemt door de verwerking van laurier, kaneel en geranium met roos in het hart. De eerste maakt haar donker, de tweede zoet en de derde groen. En al deze facetten worden versterkt door de basis van patchoeli (donker), cistus labdanum (aards-dierlijk) en vanille (zoet), eikenmos (bos, bos, bos) en vetiver (groen, aards).
Verder met het verkennen van Les Heures. Pour commencer: III, L’Heure Vertueuse. Hoe vertaal je dat mooi? Het deugdelijke uur? Google Translate geeft alleen ‘het uur’. Dan maar iets breedsprakeriger: ‘Het uur dat deugd doet’, ‘Het uur vol van deugd’. Hoe het ook zij: zelden lavendel zo mooi ‘zien bloeien’ terwijl ik niet zo’n lavendelfan ben. Hoe moet je dit uitleggen? Een natuurfilm versneld afgespeeld waar je de lavendelbloemetjes voorzichtig ziet ontwaken, ontluiken en vervolgens volop zachtjes bloeiend. En gewiegd door de Mistral die de lome zon van de Provence meevoert gevuld met amandel- en melkachtige noten. Denk Sir David Attenborough voor de BBC.
Hoe groot het contrast met VII L’Heure Diaphane (2010). Ook hier: hoe vertaal je dit? Heeft dus niets te maken met de godin van de jacht – Diana – terwijl de compositie je wel in die stemming kan sturen. Diaphane is ‘chic Frans’ voor doorzichtig, transparant. En dat is deze geur. Alsof je door tere rozenblaadjes heen naar de wereld kijkt. Maar dan zonder het ‘la vie en rose’-parfumcliché.
Waar de meeste neuzen van dromen (ga ik vanuit), overkomt slechts weinige: een Frans luxemerk neemt je in dienst als ‘in-huis-parfumeur’ en je krijgt… holy moly… bijna carte blanche. Wil zeggen: je moet wél inspelen op trends wat betreft de massmarket-geuren; geeft die hopefully een eigen signatuur. Met daarnaast – ta-da! – de mogelijkheid je vakmanschap op zijn best te tonen, te laten bloeien met een nichelijn.
Eén merk die zich – voor mij althans – onderscheidt is Cartier. De nichelijn Les Heures de Parfum – anno 2009 – is spannend, eigen, eigengereid en gaat voor mij net een stap verder dan de directe concurrentie uit de Franse hoofdstad. Met dank aan Mathilde Laurent. Als je haar ziet, dan weet je direct: een bijzondere vrouw, geen doorsneeneus. Voor mij is ze een kunstenaar en kan haar verhaal ook nog eens goed en doordacht etaleren.
Het is ‘niet te doen’: alle geuren tegelijkertijd van Les Heures behandelen. Ik weet dat ik al vaker heb aangekondigd het te doen, maar kwam er gewoon niet van. Terwijl het kennismakingspakketje met tien proefflesjes me al een tijdje geleden door de juwelier is toegestuurd.
GEURENGOEROE 