‘EEN HYMNE AAN SCHOONHEID DIE HARTEN VERVULT’
‘EEN SENSATIE DIE GEDACHTEN ZO TRANSPARANT ALS DIAMANTEN MAAKT’
Jaar van lancering: 2016
Laatst aangepast: 02/11/16
Neus: onbekend
Ik was van de ene kant very blij verheugd, van de andere kant anxious met de ontvangst van Patchouly versie 2016. Verheugd (plus hopende) dat alle Etro-klassiekers geleidelijk aan op deze manier opnieuw in the spotlights worden gezet. Ze zijn het waard. Angstvallig: een dergelijke herlancering houdt meestal in dat aan de compositie is gesleuteld.
Is het geval. Vooropgesteld: ik ben blij dat Etro het doet en zichzelf hiermee serieus neemt, en niet meegaat in de ‘plastic perfumesoup’-trend waardoor zoveel parfumhuizen worden gedreven. Van de andere kant: ik word een beetje moe (en dus van mezelf) van die geurscherpslijpers die voor ze een herformulering hebben geroken al hun degens kruizen: zal wel niets zijn, ‘tiseenschande’ en meer van dit klaaggezang.
Tip voor verongelijkten: er verschijnen zoveel, teveel geuren in de (mass)niche-sector die je al het verdriet over ‘verkrachte klassiekers’ doen vergeten – ook op ‘patchoeligebied’. Goed voorbeeld: Comme des Garçons Series, Luxe Patchouli (2007). Goed voorbeeld: Tom Ford Patchouly Absolu (2014). En vergeet de klassiekers niet: Patchouly (1970) van Reminiscence.
Etro introduceert zijn nieuwe patchoeli lyrisch: ‘Betovering heerst in de stilte van een tropische tuin. Bij zonsondergang, na een stormachtige middag, is er een hint van de aarde te ruiken die naar boven stijgt vanuit het gras. Onder de hemel van de eerste sterren rijzen de stengels van de wit en paars gevlekte patchoelibloemen bedekt met regendruppels en absorberen het maanlicht: een hymne aan schoonheid die harten vervult. Een sensatie die gedachten zo transparant als diamanten maakt’. Alsof je bladert door de Stille Kracht van Louis Couperus.
Weer wat geleerd, door het volgende: ‘In de eeuwenoude Tamiltaal betekent patchoeli groen blad’. Dus: patchaiellai: patchai (Tamil: பச்சை) (green), ellai (Tamil: இலை) (leaf). Het persbericht volgt met ‘groen, een zacht, houtachtig groen, is de geur die patchoeli onthult na een langzaam droogproces vervolgd door een destillatie die, met de kracht van stoom, zijn schitterende ziel laat zien. Toen patchoeli voor het eerst naar de Britse kust kwam in de negentiende eeuw werd de geurige plant direct een musthave voor intellectuelen en de haute bourgeoisie tijdens het Victoriaanse tijdperk. Op datzelfde moment arriveerden in Parijs kostbare kasjmiersjaals bezaaid met patchoelibladeren om die tijdens hun verscheping naar Frankrijk vanuit verre landen te beschermen tegen mot. De delicate stof werd ondergedompeld in een langhoudend parfum waardoor het luxueuze textiel nog sensueler en exotischer werd’.
Geurengoeroe licht toe. Het exacte jaartal is bekend: 1834. Het inspireerde Serge Lutens tot zijn patchoeliparfum Bornéo 1834. En de ‘kostbare kasjmiersjaals’ – op de foto op de achtergrond, inclusief het Paisley-motief van Etro, van de flacons te zien – werden ook naar Londen verscheept. Koningin Victoria was een fervent fan.
Etro ziet Patchouly als ‘authentieke belichaming van eigentijds nomadisme’ en ‘roept een zeker beeld van de Oriënt op – aan een geur die eeuwenlang de dromen van ontdekkingsreizigers vergezelden die de zeilroutes aflegden tussen Europa en China, het zuiden van India, Thailand, Madagaskar en Indonesië – landen waar deze plant, met zijn uitzonderlijke, balansherstellende eigenschappen, nog steeds wordt gekweekt’.
WAT PATCHOULY 2.0 IK EIGENLIJK?
Etro licht toe: ‘In tegenstelling tot de in 1989 ontwikkelde geur (een eau de toilette), heeft de nieuwe Patchouly (een eau de parfum) een warmer, minder droog accent. Na de opening, die doet denken aan de kracht van hout en citrus, wordt dit accent ronder en verwerft het binnen het web van geuren een fluweelachtige samenhang; sandelhout (dat de helderheid van patchoeli versterkt) is geënt op de zoete noten van tolubalsem, cistus labdanum, amber en tonkaboon, en het zwarte zaad (brenger van geluk), om uiteindelijk te eindigen in een spoor van vanille’.
Met minder droog wordt eigenlijk minder kamferachtig genoemd. Ofwel, stoffig, aards en muf (denk aan een oude, jarenlang ongeopende dekenkist) met ‘iets’ dat stinkt. Voor velen het kenmerkende en lekkere dan wel vieze, getverderrie effect van patchoeli. Grappig: als je goed je neus hebt gestoken in de nieuwe versie, neem je deze kamfernoot ook lichtjes waar. Alleen gemaskeerd/versierd door, ik zou het willen noemen, sensuele gladmakers.
Ofwel, het ambereffect opgeroepen met de hierboven genoemde harsen, boon en peul. Maakt het geheel zoeter en gaat op de een of ander manier richting gourmand. Voor mijn gevoel is deze Patchouly een meer afgeronde, gepolijste compositie geworden, gaat meer richting een echt oriëntaals parfum. Voor mijn gevoel alleen iets teveel vanille. Terwijl de eerste versie eerder ‘onaf’, ruw was, een geur ‘in de grondverf’, een basisingrediënt-parfum. Vraag me alleen af wat met het zwarte zaad wordt bedoeld?
Helemaal leuk: de nieuwste versie laat zich heel goed layeren – het oorspronkelijke uitgangspunt van alle Etro-geuren. Ik stel voor om te beginnen Marquetry (2015): een roos die verdrinkt in smeulende harsen.