GEURENGOEROE

OUD + OSMANTHUS = OLFACTORISCH HOOGTEPUNT

Jaar van lancering: 2011

Laatst bijgewerkt: 30/01/12

Neus: Mona di Orio

Artistic direction: Jeroen oude Sogtoen

Ik heb het altijd jammer (en eigenlijk onnodig) gevonden dat Mona di Orio in 2010 Les Nombres d’Or lanceerde: haar persoonlijke visie op favoriete parfumthema’s en klassieke ingrediënten. Want: er zijn al zoveel klassieke, niche, neo-niche, indi en gewone huizen die dit ‘parfumles voor beginners’-pad bewandelen.

Heel erg een: haar ‘coutureparfums’ zijn hierdoor verdwenen (maar komen misschien terug). Heel erg twee: tussen deze prêt-à-porter-parfums zitten ware juweeltjes. Musk (2010) is ongelooflijk geraffineerd en fijnzinnig, maar eigenlijk geen klassieke musk.

En eerlijkheid gebied te zeggen: haar Cuir – ruig, asbak, zwetende paarden, maar ook zepig – is bij mij nu half leeg. Op de tweede lichting – Vétyver, Vanille en Tubéreuse – kom ik nog op terug – omdat nu mijn neus al in een tijd in de ban is van haar Oud.

Toch in een notendop: Vétyver is bijna te geraffineerd voor de man die gewend is aan een plain & simple niche-vetivers. En Vanille lijkt voor mij als twee druppels op Guerlain Vanille Double Spiritueuse (2007) en heeft dezelfde inspiratiebron. En Tubéreuse: hoewel Mona voor een ‘twilightversie’ en dus getemde, meer groene interpretatie koos van de tuberoos, vind ik die het minst ‘Di Orio’.

Oud: nog een paar jaar geleden moest Mona er niet aan denken, omdat dat iedereen het deed. Maar – op veler verzoek van haar fans naar ik heb begrepen – liet ze toch verleiden door dit ‘hout der goden’. Ze gebruikte een soort afkomstig uit Laos die haar boeide door zijn vele facetten: ‘houtig, balsemachtig, beetje rokerig, animaal, muskachtig, diep en warm, wild en lijfelijk. Ongelooflijk persistent, mysterieus, sensueel en zo intens’.

Oud valt ook in Les Nombres d’Or, maar gaat nog een trede hoger: is de eerste in de Exclusive Eau de Parfum Intense Collection. Het is natuurlijk de vraag of door haar tragische dood afgelopen december deze lijn zal worden uitgebreid. Wat opvalt aan de presentatie: de hand van Jeroen oude Sogtoen. Zoals hij Oud inpakt, zo zou hij volgens mij alle geuren van Mona willen inpakken. Voor mij persoonlijk iets te ‘sacraal’ en iets te veel ‘By Kilian’, maar… het werkt. En de presentatie doet recht aan de inhoud, want het is de meest elegante oud-geur die ik ken. Komt doordat oud is geconfectioneerd naar Parijse (of westerse) smaak zonder laf en makkelijk te worden. Nee, je herkent het uitzonderlijke talent van Mona boven alles.

Dit keer doordat ze haar Oud – heel gewaagd, heel origineel –  linkt aan osmanthus. Deze kleine bloem wordt geprezen om haar prachtige volle geur die zweeft tussen pruim, abrikoos en rozijn. Zoet, sappig met een licht erotische ondertoon. Maar die ondertoon kan gevaarlijk animaal worden als je de absoluut-versie gebruikt. Dan ruik je ook iets dierlijks, iets viezigs, door sommigen als ‘poep’ ervaren. Heb ik ooit persoonlijk ondervonden: een (voormalige) opdrachtgeefster/vriendin van me zei een keer dat ik ernaar rook toen ik in haar auto stapte terwijl ik net Extrait d’Annick van Goutal (uit 1980 en eenmalig geherlanceerd in een editie van 100 stuks in 2003) had opgespoten: haar osmanthus absolu-parfum. En dit dierlijke spoor ruik ik, zij het meer bescheiden, ook in Oud.

WAT RUIK IK EIGENLIJK?

Met Oud ervaar je dat de kwaliteit van ingrediënten uiteindelijk toch het karakter van een geur bepaalt. Hoe fijner, des te groter het genot. En wat zijn ze fijn, niet in de zin van het tegenwoordige te pas en onpas gebruikte fijn (‘fijne vrienden’, ‘fijne auto’), maar in ouderwetse zin.

Alleen al de opening: een wonderlijke kennismaking met exquisiteit. Fris en warm tegelijkertijd doordat Mona de intens fris-groene mandarijn (even bruisend als champagnebubbels) koppelt aan petitgrain (onttrokken aan tak en blad van oranjebloesemboom) en elemi-hars.

Beide fris, maar de eerste ook bloemig, de tweede ook aards en warm. Dan heel langzaam ruik je ‘iets’ dat lijkt op oud (foto) of is het al osmanthus – of andersom? In ieder geval een dierlijke-sensuele sensatie. Maar niet zo ‘schreeuwerig’ als een Montale-parfum tot aan de rand gevuld met oud. Het lijkt wel of oud in balans wordt gebracht door de houttonen – patchoeli, nagarmotha, cederhout – maar weer wordt versterkt door ambergris en musk. Het lijkt wel of de osmanthus in balans wordt gebracht door jasmijn, honing en abrikoos. Drie ‘aparte’ geuren die eigenlijk ‘samen’ een soort van osmanthus vormen. Zeer uitgesproken, maar harmonieus.

Ik probeer aan beelden te denken; gewoonlijk komen die direct bij mij naar boven als ik aan Mona’s geuren ruik. Maar Oud lijkt dit uit te sluiten, omdat ik het gevoel heb dat ik in contact kom met iets ‘transcedents’, ofwel – klinkt gezwollen, ik weet het: het ervaren van eenheid met het universum… zweven, luchtledig, vredig, eindeloos. En toch niet zo vreemd: verschillende oerculturen gebruikten oud om in contact te komen het hogere. Doen de creaties van Mona ook als je er voor openstaat, in het bijzonder Oud. En, nee, ik ben niet geabonneerd op Happinez en Pschychologie Magazine!

RUIK & VERGELIJK

Oud is de opvolger van gourmand, maar voornamelijk nog steeds een niche-ingrediënt. Bijna ieder huis heeft er een of kondigt een oud-versie aan. Maar kunnen ze de vergelijking met Mona di Orio’s Oud doorstaan… Recent gelandeerd:

L’Artisan Parfumeur Al Oudh (2009)

Giorgio Armani – Armani Privé – Oud Royal (2010)

Thierry Mugler – Miroir Miroir – Miroir des Voluptés (2010)

Bond N° 9 New York Oud (2011)

By Kilian – Arabian Nights – Amber Oud (2011)

Christian Dior – La Collection – Leather Oud (2011)

Estée Lauder Wood Mystique (2011)