GEURENGOEROE

PUT THE MAN IN THE MIDDLE

CHRISTMAS PUDDING OM DE HOEK

Jaar van lancering: 2017

Laatst aangepast: 26/05/17

Neus: onbekend

Préparation Parfumée (2001) is waarschijnlijk een van de eerste ‘arti-farty’-parfums. Hiermee bedoel ik mee: geuren van mensen die beroepsmatig weinig tot niets met geuren te maken hebben, maar juist in de loop der decennia door hun werk een vanzelfsprekende status – ook buiten hun vakgebied – hebben gekregen, en waarvan sommige lucky devils al tijdens hun leven met het etiket icoon zijn onderscheiden. Eén ding zijn ze niet: celebs in de parfumerie. Voor eendagvliegprutparfums – gedenk Lady Gaga’s Fame – voelen ze zich terecht (te) verheven.

Of Andrée Putman (we vermoeden een ‘von dutch’-achtergrond) een icoon is, dat weet ik eigenlijk niet. Ze is in ieder geval al lekker lang lekker bezig – wat schrijf ik – was. Lees net dat dat de in 1935 geboren interieurontwerpster in 2013 is overleden. Dat nieuws heeft de Lage Landen niet gehaald, daarvoor was ze toch in te kleine kring bekend. In haar geboorteland Frankrijk daarentegen gold ze als een beroemdheid die na haar 50^ste haar doorbraak. Als interieurontwerpster die soberheid als uitgangspunt nam en lang vergeten (ook bij het kleine publiek) ontwerpers onderdeel liet zijn van haar werk (ze was een van de eerste interiordesigners die dit deed).

Door haar werk voor hotels in Amerika, werd ze vanaf de jaren tachtig door iedereen in Parijs gevraagd die hielden van minimal chic of vonden dat het tijdelijk goed was voor hun naam: Karl Lagerfeld, Guerlain, Alaïa, Balenciaga, Bally – zelfs mocht ze enkele musea verbouwen in Parijs. Dat deed ze vanuit haar Studio Putman.

Geurengoeroe doet niet aan interieur maar raadt aan haar werk – al was het maar vluchtig – te bekijken (dat de gemeente Parijs in 2010 een expo aan haar wijdde met meer dan 250.000 bezoekers zegt voldoende). Dan zal het je opvallen hoe invloedrijk ze was (haar hele leven kan trouwens ook zo verfilmd worden) en via haar dochter Olivia nog steeds een beetje is. Die heeft namelijk Studio Putman voortgezet.

Het was ook haar idee om haar moeder aan een geur te koppelen. Gebeurde in 2001. Lang voor niche big werd. Naam: Préparation Parfumée – maakte direct Andrée’s andere en enige kijk op geuren duidelijk. Werd in 2016 uitgebreid met vijf stuks. Préparation Parfumée is nu de naam van de hele lijn, de geur zelf heet nu – u raadt het wellicht al – nee niet Le Clasisique, maar L’Original.

Olivia’s uitgangspunt is niet bepaald origineel: persoonlijke herinneringen aan haar moeder die een ‘totaalplaatje’ van mamam chérie moeten oproepen.  Hierdoor moet ik direct denken aan de geuren die een kleinzoon van Diana Vreeland twee jaar geleden met veel niche-bombarie lanceerde. Ze heten Figue en Fleur, Magnolys, Un Peu d’Amour, Tan d’Epices en Formidable Man. De namen spreken voor zich. Laatste is natuurlijk de leukste, vooral op zijn ‘franglais’ uitgesproken: Engels met een heel, heel sterke Frans accent – ‘Dat fienden wij so charmant en vural sèmpati-que!’

WAT FORMIDABLE MAN IK EIGENLIJK?

Ik kreeg via www.parfumaria.com twee proefjes gestuurd. Formidable Man en Tan d’Épices. Zal wel door mijn Putman-associatie komen (ik ken haar voornamelijk van vier-tot-vijf-sterren-hotelinrichting), maar ik vind dat twee een hoog geurkaarsgehalte hebben. En of dat nu een voordeel of nadeel is… In ieder geval aangenaam, en kwalitatief op z’n minst vier sterren.

Erg leuk en voor velen wellicht vreemd aandoend: de opening van Formidable Man. Ik ruik geen citroen, geen bergamot, en als daar al sprake van is dan hebben die een tijdje liggen weken in de terpentijn. Scherp, medicinaal, etherisch waar je neus een beetje scheef van gaat staan. Dat is wat ik ruik, en dat vind ik aangenaam – deze natuurlijke hars (afkomstig van de conifeer) ruik je tegenwoordig nog maar zelden. En dan gebeurt er iets wonderlijks – deze etherisch-frisse noot wordt doorgegeven aan de osmanthus die hierdoor niet lieflijk, maar eerder een karaktervolle, pittige uitstraling krijgt.

We hebben te maken met een ‘officiële’ chypre, want de bergamot wordt via het hart gelinkt aan patchoeli, vetiver en mos. Laatste twee ruik je goed op einde maar dan in light-vorm: donkergroen, inktachtig terwijl dat ijle-elegante frisse nootje blijft resoneren. Kan niet anders zeggen: mooi gedaan, mooi scherp en mooi strak groen. Toegankelijke niche – cliché – net even anders. We spreken dan van persoonlijkheid. En dat moet de vader van Olivia en de man van Andrée zijn geweest, een formidabele man gezien zijn werk: kunstcriticus, verzamelaar en uitgever.

WAT TAN D’ÉPICES IK EIGENLIJK?

Wel heel erg veel ‘geurkaars’ voor mijn gevoel . De opening doet je midden in de kerstdagen belanden – Christmas pudding om de hoek. Komt natuurlijk door de enorme hoeveel kaneel en gember(cake) die door een sierlijke wierooksliert wordt aangeblazen. Moet je van houden. Doen er vele. Als de dampen hiervan stilletjes aan zijn ingedaald, kom je terecht op een bed van heliotroop in volle bloei – die je in dit geval niet echt als bloemetjes kunt ervaren omdat de poederige vanillegeur ervan enorm wordt benadrukt.

Benzoïne versterkt het ‘its x-mas’-geheel, deze hars wordt als een zoet-zachte laag over de rest gestreken. Maar niet dichtgeplakt – de zoete kruidigheid verdwijnt niet. Komt op conto van een stevige droog-strak cederhout-injectie waarop uiteindelijk restanten van de opening op neerdalen. Het beoogde effect komt alleen niet over mij heen: ‘to carry us off into hours of mystical contemplation…’. Áls ik contempleer dan is het toch meer over de bange gedachte of ik en mijn familie het kerstmaal zonder kleerscheuren – denk aan de film Festen – doorkom.

Ben wel benieuwd welke neus achter Tan d’Épices steekt – ik moet denken Olivia Giacobetti. Even controleren op www… Ik vind niets, behalve dat ze tekende voor de allereerste van Andrée Putman – Préparation Parfumée. Dan ga je dus bijna automatisch denken dat…