GEURENGOEROE

EEN NICHE-ELEGANTE DUIK IN DE BOSPORUS

Jaar van lancering: 2015

Laatst aangepast: 11/02/16

Neus: Jorge Lee

Concept & realisatie: Mert Güzel & Murat Katran

Je weet tegenwoordig niet meer of mensen door gebrek aan of juist door het teveel hebben van een algemene ontwikkeling, de algemeen geaccepteerde schrijf- en spellingswijze niet meer machtig – willen – zijn. Of bewust – als simpel protest, als slim geintje – negeren. Neem Boszporusz dat schrijf je officieel als Bosporus.

Naam van de zeestraat in Turkije die de Zee van Marmara verbindt met de Zwarte Zee met in het zuiden aan weerszijden Istanboel. Doordat deze stad aan de westkant tot Europa en aan de oostkant tot Azië behoort, heeft de naam ook vaak een symbolisch-strategische betekenis: overgang en scheidslijn tussen de Europese en Arabische cultuur. Dat ruik je dus niet in de geur, terwijl dat wel de bedoeling is (waar over later meer). Dat had dus wel voor de hand gelegen, want Nishane (anno 2012) laat zich er op voorstaan dat het ‘de gewortelde tradities, de moderne visie en de kosmopolitische structuur van Istanboel’ stevig omarmt’.

En: ‘Met Nishane wordt iedereen uitgenodigd Istanboels eigen mix van culturen op te snuiven’ met geuren die ook nog eens gebaseerd zijn op ‘sterke olfactieve herinneringen’. Schrijven de in Istanboel geboren oprichters – Mert Güzel & Murat Katran – op hun site. De geur, sorry het parfumextract, is onderdeel van de Extrait de Parfum Collection. Zestien stuks. Hupsakee! Het beoogde effect: ‘Om de zo gekoesterde waardevolle herinneringen met verlichte gevoelens te ervaren’. Niet bepaald origineel. Hoeft ook niet. En ze kunnen waarschijnlijk niet anders: op rare, te arty-farty parfumfilosofietjes zitten de gemiddelde geurengek niet te wachten. Ook niet de nichers, ook niet de snobs.

Wat wel leuk is: nog een land dat zich op de nicheglobe zet. Het geeft weer eens aan hoe de hegemonie van Parijs op parfumgebied behoorlijk aan het verwateren is. Het zal niet meer lang duren voor alle bij de Verenigde Naties aangesloten landen een of meer eigen home made-nichelabel hebben. Behoort Noord Korea ook eigenlijk tot deze club… ?

Ik kan niet anders zeggen: de kwaliteit van Boszporusz is onberispelijk. De compositie is rijk met een zalvende onderlaag. Alleen ik associeer het niet met de Bosporus. Kan ook aan mijn westers-superieure vooringenomenheid liggen. Door de vanzelfsprekende acceptatie dat Parijs ‘het Mekka van de geuren’ is, ga je bijna vergeten dat de wortels van de Europese parfumcultuur in het Midden Oosten liggen – vlakbij Turkije dus. Misschien is wat je in Boszporusz ruikt – een zeer aangename warm-groene geur – typisch voor dit gebied. Maar voor ‘hetzelfde geld’ vaar je met je zeiljacht verder om aan te meren in Griekenland, Italië, of aan de Côte d’Azur en de Andalusische kust.

Wat ik eigenlijk nog leuker aan Nishane vindt: de manier waarop het Turkije verbindt met het land waar de grootste groep ‘overzeese’ Turken ‘wohnhaftig ist’: Duitsland. Zal zeker met de achtergrond van Mert Güzel te maken hebben. Ik bedoel: in de Collection Blossom zit een geur met de prachtige naam Duftblüten. Klinkt in het Nederlands weer zo gewoon: geurende bloemen.

Ik ben ook erg benieuwd naar Afrika-Olifant (2015). Niet alleen door de naam, maar ook door de compositie: ambergris, wierook, mirre, cistus labdanum, castoreum, civet, leer, oud. Met name omdat ook Maria Candida Gentile deze, met uitsterven bedreigde diersoort geïnspireerd heeft tot Elephant & Roses uit 2015 – met een eveneens animaal eindspoor. Snel naar www.parfumaria.com – ze verkoopt ook beide merken (in Nederland).

Dit vind ik dan wel weer een beetje overdreven wat flaconbeschrijving betreft: ‘Specifiek ontworpen om de goddelijke belangrijkheid te reflecteren van de zo gekoesterde momenten die worden gecreëerd en herinnerd met een boeiende druppel van elk Nishane-parfum’. Oordeel zelf.

WAT RUIK IK EIGENLIJK?

Een ‘bos’(zporusz)-parfum. Ik had nog nooit van Jorge Lee gehoord. Afgezien van Maya (2009) van Scents of Time, lijkt deze Columbiaanse neus de ‘in house nose’ te zijn van Nishane. Afgaande op Boszporusz heeft hij verstand van zaken. Het parfum-extract in sprayvorm voldoet aan alle niche-eisen. Rijk, vol en met geen zweem van een ‘iets synthetisch’.

De geur opent lichtjes groen: een hars (galbanum), een kruid (salie) en hout (cipres) die wiegen in de zee gecombineerd met een plant die ‘echt’ er echt in groeit: zeegras (zostera – zie foto). Ik ga er vanuit dat dit een fantasie-ingrediënt is, want Wikipedia maakt geen melding van het feit het ook een geur verspreidt. Het verklaart in ieder geval de licht-ziltige toets. Met de name de bittergroene salie springt er uit, die drukt de galbanum als het ware opzij.

Al snel neem je een licht-bloemig, beetje zoet aandoende geur waar: een aangename vervlechting van een door indolen bezwangerde jasmijn met de kruidige bloemigheid van gardenia – die wiegen op hun beurt in zeewier. Hier hetzelfde ‘probleem’ als met zeegras: wordt bij mijn weten alleen gebruikt als voedsel, medicijn en mest. De basis zorgt ervoor dat Boszporusz een mooie, warme ‘groen-bruine’ onderstroom krijgt: amber, musk, patchoeli en… eikenmos.

Lang geleden dat ik deze ‘inkt-achtige’ en vochtig-bosrijke sensatie zo duidelijk heb waargenomen waardoor een chypre zich kenmerkt. Niet zo full blown als old school-chypres, maar meer naar marine neigend. Hoogste tijd om binnenkort af te reizen naar de Bosporus, een duik nemen om te achterhalen of het zeewater daar zo anders ruikt dan in de Mediterannée. En ondertussen ben ik er niet achtergekomen wat Nishan(e) betekent, al www-ende alleen dat het een van oorsprong Armeense jongensnaam is.