PARFUM WISSELT VAN MERK. NIEUWE TREND?
EEN NIEUWE STANDAARD IN GEUR: FRESH FRUITY FLORAL
‘PRIKKELEND, WEELDERIG, BRUISEND’
Jaar van lancering: 1986/2013
Laatst aangepast: 31/01/14
Neus: Sophia Grosjman
Concept & realisatie: Prescriptives/Clinique
Toen ik hoorde dat Calyx opnieuw in de parfumerie ging verschijnen, was ik oprecht blij. De reden: zie Ruik & Vergelijk. Ik was tegelijkertijd verbaasd. Want het parfum, gelanceerd in 1986 door Prescriptives, krijgt met de herlancering een nieuwe eigenaar, merknaam: Clinique.
Volgens mij voor het eerst dat een dergelijke switch gebeurt en… biedt mogelijkheden voor de toekomst. Stel – onvoorstelbaar I know – dat Yves Saint Laurent en/of Dior failliet gaan en dat de parfumformules aan de hoogst biedende worden verkocht.
Tom Ford koopt de eerste, Marc Jacobs de tweede omdat deze vertegenwoordigers van ‘luxebrands2.0’ niet willen dat deze schatten verloren gaan voor de mensheid en je in de parfumerie moet vragen naar Opium van Tom Ford en Marc Jacobs’ Miss Dior…
Maar voor alle duidelijkheid: zowel Prescriptives als Clinique zijn onderdeel van The Estée Lauder Companies, alleen heeft de eerste zijn in 1979 geopende deuren in 2009 gesloten. En Clinique, zou je kunnen zeggen, zat om een geur verlegen… Sinds Happy uit 1999 (en alle seasonal variaties daarop) heeft het geen geur met ‘moderne klassieker’-aspiraties weten te introduceren.
Waarom dan een nieuwe maken als er een ‘in de buurt’ zit die qua uitstraling en filosofie past in de filosofie van het huis en in parfumkringen nog steeds als revolutionair geldt. Het persbericht meldt dat Chandler Burr, voormalig parfumrecensent van The New York Times, Calyx beschouwt ‘als een van de weinige geuren die een vrouw haar leven lang kan blijven dragen’ – wat fijn om dat van een man te horen!
Maar wat betekent Calyx.. is de kelk van de bloem die de bloemknop beschermt, bestaande uit het gebladerte waarin de bloemblaadjes zijn ‘verpakt’ zijn tot ze bloeien. Calyx, als geur ‘vertegenwoordigt’ de hele plant: wortel, houtachtige stengel, blad, bloem en vrucht die ze draagt.
Wel vreemd: de gebruikte orchidee in de nieuwe campagne – die zit dus niet in de geur. Wel vreemd: de nadruk op roos door de styling en door Grosjman herself in de promotieclip. Calyx krijgt hierdoor een softfocus, feminine en romantische toets terwijl dat nou juist niet de ‘bedoeling’ van de compositie was.
WAT RUIK IK EIGENLIJK?
Mensen die Calyx nog niet kennen, denken misschien vol overtuiging: ‘Heb ik eerder geroken, ruikt vertrouwd’. Dat komt omdat het – zogenaamd – vernieuwende uitgangspunt door zoveel merken daarna is opgepikt: zomers ruikende bloemen die vallen op een rijke gevulde fruitmand.
Niet dat je een, twee, drie de bloesems kunt plukken. Niet dat je een, twee, drie de pitten van de rijpe vruchten kunt uitspugen. Het is meer de sfeer, de stemming. Alleen, in mijn herinnering was de Prescriptives’ Calyx meer uitgesproken. Dus groener (denk galbanum) en meer scherp citrusachtig (denk aan de klassieke, puur natuur hesperide-opening). Daarnaast was de geur koeler door ook nadruk te leggen op het waterachtige aspect van het fruit.
Wat Calyx ooit was, wordt goed door Sophia Grosjman verwoord: ‘Het vormt voor mij de weerspiegeling van de natuur, een combinatie van het blad en de bloem die staat voor alles wat prikkelend, weelderig en bruisend is’. Vooral dat laatste is treffend, want dat doet de Clinique Calyx nog steeds: de geur mousseert als een vrolijke champagne met perzikaccent net geserveerd in een gekoeld glas verpakt in groen.
Ook merkt Grosjman in 1992 op (in Women’s Wear Daily) dat Prescriptives iets ‘sparkling, exhilarating and new’ zocht en deze opdracht samenviel met een door IFF net ontwikkelde complexe fruitnoot én haar bezoek aan Israël waar ze viel voor de frisse charme van het aroma dat ze rook van grapefruit- en sinaasappelbomen…
Wat je vooral ruikt is de parallele ontplooiing van frisse en groene noten (kelk en stam) en het fruit met de bloemen (vrucht en bloem) die ondersteund worden door een hele, hele zachte houtbasis van musk, mos and cederhout (symbool voor wortel en stengel). Interessant deze fruitnoot: rijk, niet te zoet maar wel honingachtig, ‘vloeibaar’, zonnig en toch fris.
Het is een melange van mandarijn, passiefruit, mango, guave, meloen en framboos die als een mist op de bloemen – lelietje-van-dalen, lelie, jasmijn, goudsbloem, roos, cyclaam – achterblijven. Nog even over de bloemen: roos, cyclaam en lelietje-van-dalen bepalen voor mij de toon, geven de rest van de bloemen de zoetige toets versterkt door het fruit.
Over het fruit gesproken: heeft een exotische, smeuïge toets (mango en passiefruit) die heel mooi fuseren met het andere fruit dat er voor mij ‘uitspringt’: meloen. Ook fris, waterachtig, maar ook lichtjes honingachtig en sensueel – alsof de zon maar blijft schijnen over deze fruitmand. Dat zonnige, doet vermoeden dat ook hedione is gebruikt (ook wel bekend als waterjasmijn).
En dat doet me weer denken aan Edmond Roudnitska en de (nu als vintage bekend staande) geuren die hij voor Dior maakte, met name Diorella uit 1972 met dezelfde moderne fruitig-bloemige toets overgoten met de ‘hedione-in-overdrive’-klassieker: Eau Sauvage uit 1966. En om aan te tonen dat veel geuren Calyx schatplichtig zijn, ruik eens aan Yves Saint Laurents Yvresse uit 1994 – met name de opening. Of Estée Lauders Pure White Linen Light Breeze uit 2008 met zijn duidelijke frisbloemige fruitmix. Tenslotte: terwijl de geur so natural overkomt heeft Calyx toch een duidelijke synthetische noot door het fruitige, ondefinieerbare aroma (met scherp randje) waarvan je de verschillende ‘soorten’ pas proeft als je de compositie lang hebt doorgrond – iets waar de meeste gebruikers zich logischerwijze niet op concentreren.
Maar zoals ik al vaker heb opgemerkt, synthetisch is voor mij niet negatief. Sophia Grojsman heeft er ook een leuke gedachte over: ‘Neuzen proberen altijd de natuur te imiteren. Maar wat is natuurlijk. God heeft Chanel N°5 (1921) niet geproduceerd. Een parfumeur heeft het gemaakt. Ik geloof dat de kunstmatigheid een gedeelte van de charme van Calyx bepaalt. Geregeld spray ik een nieuw parfum op dat ik diskwalificeer als te synthetisch. Maar ik geloof dat het probleem is dat de meeste geuren die ik probeer gewoonweg niet goed ruiken. Calyx ruikt wonderschoon’.
RUIK&VERGELIJK
Het bijzondere aan Calyx valt pas op als je de geur in zijn tijd plaatst. De parfumwereld van toen was in de ban van zware, oosterse melanges en volbloemige parfums.
Chanel Coco (1984)
Christian Dior Poison (1985)
Estée Lauder Beautiful (1985)
Calvin Klein Obsession (1986)
Paco Rabanne La Nuit (1985)
Cartier Panthère (1986)
Krizia Teatro alla Scala (1986)
Claude Montana Parfum de Peau (1986)
Cacharel Loulou (1987)
Joop! Femme (1987)
Rochas Byzance (1987)
Elizabeht Taylor Passion (1987)
Van Cleef & Arpel Gem (1987)
Hallo Eric, zoals jij het beschrijft kan ik het bijna ruiken. In Nederland als sample te bemachtigen? Dan heb ik tijdje zitten suffen, want ik heb de naam nog niet eerder in blogs gelezen.
Zal je tzt doorgeven wat ik er van vind. Ooit de originele Poison gekocht en iedereen mee weggejaagd maar ik vond de geur toen heerlijk. Smaken veranderen in de tijd. Laat jou geur”geheugen” je nooit in de steek als het om nieuw uitgebrachte klassiekers gaat. Waar vind je nog een originele Shalimar? Hoe weet je dat de fles die je aanschaft al niet jaren ergens staat?
Hoi Mary,
Bedankt voor het compliment. De geur is binnenkort verkrijgbaar in Nederland. Wat geurgeheugen betreft: heel veel klassiekers staan in mijn geheugen gegrift, dus ik ruik direct of een klassieker bij een doorstart anders is samengesteld. De nieuwe versies ruiken magerder, ontbreekt vaak de volle ‘sillage’ van vroeger – iets wat heel veel nichemerken wel voor elkaar krijgen en willen. En volgens mij moet je blij zijn als je een nog ongeopende oude Shalimar kunt kopen – die is volgens mij alleen maar beter. Ik kan in Brussel misschien van ‘een oude dame’ haar parfumcollectie kopen/overnemen – haar klein(kinderen) willen die niet. Ze heeft nog heel veel ongeopende flacons uit de jaren vijftig, zestig en zeventig… Ben zo benieuwd. Ze kocht van een geur altijd een paar flacons – edt, edp en parfum…. Ik hoop zo dat er J’ai Osé van Guy Laroche tussenzit. Ik had vroeger het parfumextract… ik ruik die geur in mijn gedachten – zo mooi. Vorig jaar waren we me net drie Arabische vrouwen voor op een rommelmarkt in Charleroi waar een half volle eau de toilette-versie stond…
De collectie van die Brusselse dame klinkt heeeeeel aanlokkelijk! Spannend of dat gaat lukken. Ik had gisteren in Amsterdam bij iemand van de perfume groep van Facebook een Guerlain middag en daar heb ik o.a. een originele Jicky geroken en allerlei varianten van Shalimar. Te leuk voor woorden. Ik dacht dat ik “erg” was op parfumgebied maar het is heerlijk in gezelschap te zijn van gelijkgestemde zielen, haha. Het bijft een superleuke liefhebberij. Jammer dat Hardenberg vaak uit de richting is van waar een geurfeestje is zoals bij de Perfume Lounge. Maar ik ga met een vriendin zeker 2 keer per jaar naar Maria in IJsselstein. En als Spyros weer een keer een geurtraining geeft probeer ik zeker te gaan. Ben benieuwd of je die collectie in handen kunt krijgen!
Misschien lees ik het een keer.