EEN MET GOUD HANDBESCHILDERDE JAPANSE LELIE

BLOEIEND IN EEN ‘CHYPRE-TUIN’ IN SAN FRANCISCO

Jaar van lancering: 2010

Laatst aangepast: 14/12/10

Neus: Ineke

Artistic direction: Ineke

Ik had begin deze week bij Annindriya Perfume Lounge in Amsterdam een ontmoeting met Ineke. De neus achter het gelijknamige nichelabel. Haar achternaam: Rühland. Klinkt Duits, toch liggen haar wortels in Nederland: haar grootouders (van moederszijde) emigreerden naar Canada waar Ineke opgroeide.

Na haar studie ging ze naar Parijs (1988) om te werken voor Quest (een van de grote parfumproducenten, nu Givaudan). Op de marketingafdeling. Ze vond het leuk om als intermediair tussen neuzen en klanten op te treden, maar kwam er achter dat de parfumcreatie zelf haar steeds meer bezighield. Ineke kreeg het voor elkaar dat Quest haar opleiding betaalde van de beroemde parfumeursopleiding Isipca in Parijs. Na haar opleiding bleef ze als freelancer voor Quest werken. Niet makkelijk omdat ze inmiddels naar sunny San Francisco was vertrokken.

Hier ontstond het idee (2003) een eigen huis te beginnen die zijn deuren in 2006 opende. Maar wat kon ze toevoegen, wat zou haar onderscheiden van de toen sterk in opkomst zijnde niche-merken, zoals L’Artisan Parfumeur, Frédéric Malle en The Different Company? De geuren moesten niet alleen anders zijn, ook de ‘invulling’. Ineke vond dat haar voornaam anders – ‘exotic’ – was en dus zou opvallen. Dat is een! Literatuur en kunst als inspiratiebron. Dat is twee! Ineke’s voorliefde voor pure ingrediënten. Dat is drie! Het alfabet als ingangspunt voor de namen van haar geuren. Dat is vier! Dit alles gepresenteerd in een meer conceptueel en holistisch (ofwel: som der delen) ‘aura’ in plaats van de gebruikelijke chique, romantische en glitzy clichélokmiddelen die de parfumindustrie gebruikt. Dat is vijf!

Haar eerste vier geuren typeert ze als clean en fresh (kom ik later in de beschrijving ervan op terug). Maar laat je hierdoor niet van de wijs brengen. Dat clean en fresh is vooral de opening. Want het met sering gevulde After my own Heart (2006) bijvoorbeeld ontwikkelt zich tot een mooi en gelaagde geur door de lieflijk-zachte combinatie van sandelhout, heliotroop en musk in de drydown.

Vanaf Evening edged in Gold, gelanceerd in 2007 (haar meest originele tot nu toe vind ik), Field notes from Paris (2009) en Gilded Lily worden haar geuren intenser en verraden, nog meer dan het eerste kwartet, Ineke’s ‘voorkennis’ van de klassiekers van de moderne parfumindustrie.

Gilded Lily is geïnspireerd op de zinsnede ‘gilding the lily’ uit het niet zo bekende toneelstuk King John van William Shakespeare (1564-1616). Voor Ineke ‘een treffende omschrijving voor parfumerie in het algemeen omdat parfumeurs altijd manieren zoeken om de schoonheid van de natuur te verfraaien’. En: ‘Om een cross over tussen het Engeland van Elizabeth I (1533-1603) en het moderne Japan over te brengen heeft de visual van Gilded Lily een Shakespeare meets manga-thema’.

WAT RUIK IK EIGENLIJK?

Om de associatie van een klassieke chypre met ouderwets en ‘iets voor oude vrouwen’ – een merkwaardig vooroordeel dat heerst bij de nieuwe generaties parfumgebruikers – te voorkomen, opent Gilded Lily niet met het traditionele bergamot in combinatie met citrusvruchten maar helemaal comme il faut de fruitige chypre-smaak van nu. Dus anders fris-fruitig: ananas, rabarber, grapefruit en appel plus vleugjes perzik en elemi-hars en een hint van bergamot. Achter deze originele wrang-zure en toch zoete combi schuilt de lelie. Ze temperen het zware en ‘overbloemige’ parfum ervan subliem. Geeft de lelie als het ware een frisse huivering.

Interessant: om de geur van de lelie zo natuurgetrouw mogelijk te imiteren, plantte Ineke in haar tuin in San Francisco de yama yuri – Japans voor berglelie. Deze Lilium auratum (ook wel bekend als tijgerlelie) wordt beschouwd als de ‘stamvader’ van de meeste lelie-hybriden van tegenwoordig en tijdens de regeerperiode van koningin Victoria (1837-1901) door enthousiaste botanisten van Noord Japan naar Groot Britannië gebracht.

De lelie wordt vervolgens mooi geschraagd door een chypre-toets très classique: patchoeli (aards) en eikenmos (bos) voorzien van een sensuele toets door cistus labdanum-absoluut, sandelhout, musk en vanille. Eindresultaat: een ‘hybride’ geur: want Gilded Lily combineert op schone wijze een klassiek bloemenparfum met de smaak van nu, ook nog eens samengesteld met superbe ingrediënten.

RUIK & VERGELIJK

Weer wat geleerd. Van Ineke. Altijd gedacht dat de geur van de lelie direct aan de bloem werd onttrokken, zoals jasmijn of roos. Nee, dus: ook de lelie is een fusie van diverse bloemenmoleculen afkomstig van het ‘parfumorgel’ van de neus.

Dat pure lelie zo weinig de hoofdrol speelt in parfums, dat verbaasde Ineke eigenlijk. De reden wist ze niet. Ik denk – let wel: denk – het te weten: volgens mij wordt de lelie te veel ‘bij ons’ geassocieerd met de dood: de bekende overvloedig ruikende witte lelie siert menig rouwkrans.

En tegelijkertijd – heel opvallend – met puur en zuiver: de lelie wordt ook gezien als het symbool voor de moeder van Jezus van Nazareth (over exacte de geboorte- en sterftedata heerst nog steeds onduidelijkheid). Mensen die zich hierdoor niet laten afleiden, kunnen ook met volle teugen genieten van de lelie in:

Frédéric Malle Lys Méditerranée (2000)

Serge Lutens Un Lys (2003)

Thierry Mugler – A Garden of Angels – Lily Angel (2005)

Donna Karan Gold (2007)

Van Cleef & Arpels – La Collection Extraordinaire – Lys Carmin (2009)