VERTROUWD AMBER
Jaar van lancering: 1989
Laatst aangepast: 21/04/2015
Neus: Jacques Flori?
Illustratie: Marina M.
Met al die ambergeuren uit de niche-sector die komen en gaan, zou je bijna een van de eerste vergeten. Ambra van Etro. Weer zo’n geur: al jaren in mijn bezit, al jaren aan geroken, nooit besproken. Komt waarschijnlijk door de vanzelfsprekendheid: ruikt zo vertrouwd.
Ambra is onderdeel van de eerste negen geuren die Etro in 1989 lanceerde onder de noemer transformatie – volgens het Italiaanse luxelabel toen ‘een belangrijk begrip in hedendaagse esthetiek en parfum’. Want ‘metamorfose en rolwisseling tonen hoe zeer we verlangen naar uiteenlopende (rol)modellen, zonder vast te zitten aan vastgeroeste concepten’.
En Etro ging – toen – nog een stap verder in deze metamorfose: zelfs het verschil in sekse vervaagt. Want: ‘We leven in een narcistische, uniseksmaatschappij. Lust en verleidingskunst worden steeds uniform waarbij het verschil tussen man en vrouw niet langer een must is’. En dat geldt ook voor parfum volgens Etro: ‘Je hebt niet meer één parfum dat je altijd trouw blijft. Voor iedere gelegenheid is één parfum niet genoeg’.
Vandaar negen geuren – naast Ambra met name Gomma, Heliotrope, Lemon Sorbet, Patchouly, Sandalo en Vetiver – die je met elkaar kunt layeren en je zo je eigen parfum op maat kunt samenstellen. Dat was in 1989 een gewaagde en vernieuwende kijk op geur die nu pas, beetje bij beetje, wordt toegepast. In dit licht past Ambra van Etro heel goed. Want als er één ingrediënt androgyn is, dan is het amber.
Vreemd dat Etro het wat amber betreft heeft over ambergris: ‘Een zeldzame essence; een mythisch geschenk van de zee zoals Venus uit de golven verrijst’. Want Ambra is minder ambergris – mineraal, zee, weeïg, hout, ziltig – meer barnsteen: gloedvol, warm, ‘troostend’, security blanket, ‘interieur’ (denk openhaard, kasjmier, cognac, kaarslicht – the works) en als je er in gelooft: helend. Vandaar dat ambergeuren met open armen werd ontvangen door promoters van de body&mind-trend. Maar, let wel: een amberparfum is geen oriëntaals elixer dat je onderdompelt in zwoelte en sensualiteit: denk Shalimar (1925) van Guerlain en al die andere oosterse klassiekers.
sWAT RUIK IK EIGENLIJK?
Dat je direct in de amber zit als de ‘whif’ van bergamot voorbij is. Let op: Ambra is een eau de toilette. Dus de gloedvolle warmte ‘gedraagt’ zich eerder als een sluier dan als een kasjmier-plaid en komt mooi langzaam op gang.
Dat wil zeggen: de amber ontwikkelt zich geleidelijk. Eerst door een door koriander pittig gemaakte cistus labdanum die steeds harsachtiger wordt, maar door patchoeli toch een houtachtige ondertoon behoudt.
Een beheerste bloemige noot van geranium en roos houdt Ambra open en geeft het een zekere luchtigheid. Maar de amber komt vooral tot leven door een sterke mix van cistus labdanum, styrax en opoponax: deze plakkerige harsen hebben allemaal dezelfde vol-oriëntaalse ondertoon: vanille-achtig, zon met kruidige en kaneelachtige, dan wel muskachtige accenten. Ze goed met elkaar verweven vraagt ervaring, want doseer je in overdrive dan kunnen de harsen de compositie overnemen waardoor die. ondanks hun rijkheid an sich, toch vlak en eendimensionaal wordt.
Gebeurt in Ambra niet, want de vanille en musk krijgen volop kans zich te ontwikkelen, geeft de geur op het eind een zelfs poederige allure. Zonder dat ‘die twee’ gaan overheersen – de vanille is niet te suikerzoet, de tussen witte en dierlijke zwevende musk niet te overheersend. Iets wat je tegenwoordig wel steeds vaker ruikt in oosterse geuren: vanille, ‘blanke’ patchoeli en witte musk even roeren en klaar is het parfumprutje.
Eindresultaat: een warme, balsemachtige en geschakeerde rijkdom die niet onderdoet voor veel recent gelanceerde niche-ambers. Interessant: door die gelaagde harsnoten, moet ik denken aan – want recent vaak geroken en hoewel iets sensueler en ‘vrouwelijker’ – Volnays Yapana (1924/2014). Geeft maar weer eens aan hoe tijdloos het amberconcept is.
GEURENGOEROE 