Het zal niemand verbazen, maar door de coronacrisis zit de parfumomzet in een dipje, very big dip in feite. Goed voorbeeld: Interparfums – producent van o.a. Abercrombie & Fitch, Anna Sui, Boucheron, Coach, Dunhill, Jimmy Choo, Karl Lagerfeld, Kate Spade MCM, Montblanc, Oscar de la Renta, Repetto, Van Cleef & Arpels – rapporteerde vorige week een netto-omzetdaling van 70,2 procent gedurende het tweede kwartaal van 2020. In cijfers: van 166,2 (2019) naar 49,5 miljoen dollar. De tweede kwartaal-cijfers van LVMH (o.a. Acqua di Parma, Dior, Guerlain, Francis Kurkdjian, Kenzo, Loewe) en Kering (o.a. Balenciaga, Bottega Veneta, Boucheron, Gucci, Saint Laurent) tonen dezelfde neerwaartse spiraal. Respectievelijk: een omzetdaling van 43,5 en 84 procent.

Als je weet dat geuren, naast accessoires, een van de beste melkkoeien van deze beursgenoteerde bedrijven zijn met name op de taxfree-circuits, dan weet je hoe ‘dramatisch’ het is. Maar niet getreurd: er wordt nog steeds winst gemaakt. Dat betekent na aftrek van alle onkosten (loon, huur, productie) nog honderden miljoenen overblijven. En in China komt de verkoop weer op gang. Waar geen melding van wordt gemaakt, en waar ik erg nieuwsgierig naar ben: of door de coronacrisis het aandeel in onlineshopping is toegenomen of niet, of niet noemenswaardig.

Iets anders, lees: wishful thinking. Zal deze ceisuur – ‘moeilijk’ maar chique woord voor ‘een ingrijpende wijziging in een handelwijze, ontwikkeling of proces, waardoor een bestaande situatie definitief eindigt en een nieuwe fase begint’ – een omdenken in gang zetten. Bijvoorbeeld minder geuren produceren, minder water bij de composities en meer focussen op kwaliteit. De meeste bedrijven doen alsof. Al decennia.

Gelikte marketingcampagnes moeten ons doen geloven dat veel ingrediënten nog (natuurlijk voor dag en dauw) handmatig worden geplukt (door als maar lachende seizoenarbeiders), dat kwaliteit vanzelfsprekend is (waarom wordt dat dan nog steeds met de neus ingewreven?) en dat ze speciale laboratoria hebben geopend die zorg dragen dat de eeuwenoude kennis bewaard blijft door die te koppelen aan hightech.

Zoals Les Fontaines Parfumées in Grasse (2016), een initiatief van LVMH. Hier worden voortaan de parfums van Dior en Louis Vuitton (waarom schittert Guerlain door afwezigheid?) gemaakt onder auspiciën van de neuzen François Demachy (Dior) en Jacques Cavallier-Belletrud (Vuitton). Wat leuk, beide zijn in de streek geboren. Marketingtechnisch kan het haast niet beter.

Toch heb ik mijn twijfels. Ik zie het als een perfecte, miljoenen kostende etalage waarmee goede sier gemaakt kan worden om het volgende huppeltut-parfum (waarom niet nóg een variatie op Poison of Miss Dior?) met traditie en innovatie te omringen. Want: een parfumlaboratorium blijft een parfumlaboratorium ook al bouw je hem op de Zuidpool. En hallo, over hightech gesproken: de meeste geuren die nu worden gemaakt zijn ‘computergestuurd’ dus niet gebonden aan een specifieke plaats op de wereldkaart.

Nu we toch in de buurt zijn: over Grasse gesproken. In een tweedehands winkel in Lelystad vond ik een tijdje geleden ik drie solifleur-parfums in flesjes à raison de € 0,50 van Gourdon A. M. Volledige naam: La Source Parfumée Gourdon A.M. Hoe, wat, wanneer en ontstaansgeschiedenis, wordt me niet duidelijk na een beetje googelen. Verwar het in ieder geval niet met Gourdon, volgens www.zonnigzuidfrankrijk.nl ‘een van de mooiste plaatsjes in heel Frankrijk’, waar ook Vieille Fabrique de la Source Parfumée is gevestigd – zo’n nondescript parfumatelier dat je in zoveel kleine, leuke, pittoreske Provence-dorpjes vindt, met vaak geuren op het schap waarover je naar huis kunt schrijven.

Cyclamen, Oeillet en Héliotrope van Gourdon A. M maken hun naam meer dan waar. Want zoveel jaar na dato (ik schat jaren zestig van de vorige eeuw) ruiken de namen naar wat je ‘verlangt’. Ik ben vooral gecharmeerd van de eerste omdat die dat mierzoete van de cyclaam in zich heeft, iets wat je tegenwoordig maar zelden ruikt, zonder gourmand te worden en toch bloemig blijft. Ze lijkt gekoppeld aan het viooltje (ook zo’n bloemetje die voordat je het weet te patisserie wordt). Mooi in balans. Ruikende aan Oeillet, geeft het gevoel alsof de anjers in de jaren dertig van de vorige eeuw zijn geplukt. Mooi die melange tussen kruidnagel en roos, en lekker vol. En Héliotrope kan de concurrentie aangaan met bijvoorbeeld de gelijknamige geur van Etro. In vergelijk glijden veel van de huidige populaire geuren – een vaker geuite klacht mijnerzijds – af naar het shampoo- en wasverzachtergehalte wat geurconcentratie en -ervaring betreft.

Het leuke aan La Source Parfumée Gourdon A.M is dat het een zo’n goed voorbeeld is van hoe ontzettend rijk en divers de parfumindustrie van Frankrijk ooit is geweest. Naast de nu über-bekende merken en (door de opkomst van vintage herontdekte) vergeten huizen, blijken er in de zijstraatjes van de grote avenues nog honderden ateliers te hebben bestaan die zijn verdwenen in de mist van de geschiedenis. Af en toe duikt er per toeval weer een op.

WOKE!

STOP THE INFLUENCERS INFLUENZA

Een van de fijne eigenschappen van Geurengoeroe: hij past zich zo makkelijk aan de veranderende wereld. Zó fluïde – positief geïnterpreteerd. Zo glad als een aal – de negatieve blik. ‘Zal wel’ denkt hij heel vaak. Zoals bij het aantal ‘onafhankelijke’ parfumadviseurs die de klanten in de winkel en online helpen bij het vinden van het juiste parfum. Bij Skins en Galeries Printemps Parijs zag hij ooit ook zo’n hip Ipad-aangestuurd ‘Wizard of Eau’-apparaat voor weifelaars – ik weet niet of deze service nog wordt aangeboden.

Zoals het aantal arty-farty magazines met parfum als hoofonderwerp die verschijnen – neem het Franse Nez. Hoe creatief en origineel ook, als je even doorspit en doorgraaft, zie je toch dat ze niet helemaal onafhankelijk zijn. Hoeft (van mij) niet, maar doe niet alsof. Hoe kom je daarachter? Kijk hoe ze Chanel becommentariëren.

Ook zijn de onderwerpen beheurlijk uitgekauwd. Dat ligt niet aan het blad: de sector tapt al jarenlang – niche en artisanal meegerekend – uit hetzelfde vaatje. Bedenk dan maar eens originele invalshoeken. En dat gedweep met neuzen, die worden bejegend als waren ze van koninklijke huize – en dan nog.

Nog zo’n dingetje: de zelfbenoemde adviseurs op YouTube. Geurengoeroe balanceert tussen  ‘schattig’ en ‘onder de indruk’. Wat laatste betreft: neem Jeremy Fragrance. Een knap, uit de jaren negentig weggelopen Hugo Boss-model dat door de parfumwereld en ‘hopeloos zoekenden’ zijn omarmd – hij is inmiddels onderscheiden met een Fifi Award. Hij is een ‘power house’ die in een Ferrari rondtoert en grossiert in clichés. Het gaat er bij hem niet echt om wat voor een geur je echt lekker vindt, maar wat ‘de wereld’ van je verwacht hoe je moet ruiken. Waarvan ook zijn eigen geuren getuigen: zoals Office for Men.

Gemaakt door letterlijk niemand minder dan Alberto Morillas. Opvallend in deze: ook op YouTube heeft Jeremy inmiddels veel vijanden. Hij kopieert, knipt en plakt van andere ‘collega’s’ hen gelovende. Let wel: ik ben hem niet vijandsgezind maar ik verwacht dat hij uiteindelijk door de mand zal vallen, of out of date zal raken. Maar dan heeft hij zijn schaapjes op het droge. Daar gaat het uiteindelijk om. Misschien lonkt Hollywood. Zou zo maar kunnen. In de eerste film speelt hij zichzelf. Over de komeetachtige carrière van een influencer. Voorlopige werktitel: Influenza!

En nu komen bij  waar ik het echt over wil hebben. Onlangs schoot me in ene weer een ergernis te binnen, die ik was vergeten, had verdrongen, maar die voor mij het faillissement van het parfum in a way symboliseerde. Of in ieder geval: de overbodigheid van nieuwe merken. Ik weet, we leven in een democratie, niemand kun je iets verbieden. En Geurengoeroe ziet vooralsnog geen mogelijkheden hoe hij succesvol de transitie naar parfumpotentaat kan versnellen – ideeën meer dan welkom.

De hinderlijkheid deed zich voor toen het coronavirus nog geen pandemie was, en hij vanwege een tijdelijke lichamelijke invaliditeit zijn dag-doorkomen horizontaal moest ondergaan. Al zappende kwam hij – des morgens om 11.00 – bij Luxe TV terecht, waar de kijker op z’n klassiek-ouderwets werd ondergedompeld in een grootse parfumlancering. Het merk: Valmont. ‘Oei en gedurfd,’ dacht hij direct, de niet succesvolle lancering van Life Threads (2010) van La Prairie indachtig. Wat hem stoorde: het leek wel of de geurenreeks speciaal was gemaakt voor influencers.

En alle clichés gebruikt tijdens parfumlanceringen gingen hier in über-drive. Setting: Parijs Hôtel du Duc, decoraties (een avondjurk waarvan het rokgedeelte is opgebouwd uit louter dure bloemen), ‘klassieke-muziek-is-chic’-violen, ingehuurd ‘tais-toi-soi-belle’-danseressen die al ronddraaiend met een van de geuren rond spoten.

Er was natuurlijk diner waar alleen de echte influencers mochten aanschuiven. En dat was not a pretty sight ondanks dat ze er op hun aller-aller-allermooist uitzagen. Wat opviel: deze influencers hebben make-up als verdienmodel. Want tijdens het diner toonden ze aan dat je gezicht bijhouden een 24/7-aangelegenheid is. Wat stoorde: tijdens het diner waren ze live in verbinding met hun fans – dus de smartphones waren constant in gebruik. Is dat de nieuwe etiquette? Het allerergste: de meeste van deze beauties kwamen ‘woordtechnisch’ niet echt ver wat het omschrijven van de geuren betreft.

Wat laatste betreft: Valmontparfums zijn een idee van huidig directeur Sophie Guillon (met tig jaren ervaring in de beautybranche; Balmain, Oscar de Renta, Yves Saint Laurent). Gezeten naast een kussen met een hoog ‘lage-lonen-landen-herkomst’-gehalte met daarop geborduurd de naam – Storie Veneziane – van de lijn, vertelt ze het verhaal. Het zal toch niet? Het zal toch wel: Venetië. Jeetje-hemeltje-lief al zó vaak gebruikt – ook in het nichedepartement – tot slaapverwekkends toe. De laatste die me te binnenschoot: The Merchants of Venice (anno 2013). Met inmiddels 82 – ja u leest het goed madame Sophie Guillon – parfums om uit te kiezen. Nobile 1942 voelt zich ook al jaren in Venetië thuis.

En dan besluit je als high end-cosmeticahuis het nog eens dunnetjes over te doen. Het begon ‘voorzichtig’ in 2018 met een kwintet waarbij qua presentatie de hulp werd ingeroepen van de glasblazers van Murano om de flacons van een ‘masker’/gezicht te voorzien. Het effect voor mij: wat te veel Valmont-verzorging met je kan doen na verloop van tijd: het stolt je gezicht, geeft je strakke trekken die de gebruikster het gevoel van jong geven, maar door bystanders toch in de categorie ‘femme d’un certaine age’ vallen.

En afgezien daarvan: huidig Venetië is het tegenovergestelde van chic en verfijning. Het mag er nog wel zijn achter gesloten deuren van privéhotels, maar het zinkt nog sneller nu het is verworden tot een pretpark voor miljoenen massatoeristen inclusief betaalpoortjes.

In 2020 werd de lijn uitgebreid met Collezione Privata en Palazzo Nobile. Heeft Sophie Guillon niets geleerd toen ze werkte voor Balmain, De la Renta en Saint Laurent? In welke bubbel verbleef ze de afgelopen twintig jaar? Heeft ze het helemaal alleen en/of met haar man (Didier) gedaan? Denk het wel, want elke geconsulteerde art-director/creatieveling/trendbureau zou een aantal vette kanttekeningen hebben geplaatst bij de dogestad en de presentatie.

In het promotiefilmpje vertelt Guillon waarom ze influencers zo belangrijk vindt. Ik kan niet de moeite opbrengen dit over te tikken. Ze struikelt over de parfumclichés – die in de jaren negentig van de vorige eeuw misschien hadden overtuigd, maar nu echt zo platgetreden zijn. Ook deze: ‘Today, men accept their share of femininity’. Een van de geuren heet zelfs Casanova 2161.

Maar waarom een van de (mannen)geuren niet gewoon naar het merk zelf genoemd – want is het cosmetica-label niet vernoemd naar die andere beroemde, weliswaar fictieve womanizer burgraaf De Valmont uit de brievenroman Les Liaisons Dangereuses van Pierre Choderlos de Laclos uit 1792? Terzijde: voor de liefhebbers van Nederlandse literatuur: Hella S. Haase heeft op dit boek in 1976 een spitsvondig als wel origineel antwoord geschreven: Een Gevaarlijke Verhouding  of Daal- en Bergse Brieven.

Het brengt Geurengoeroe tot de treurige conclusie: waarom beauty en parfum eigenlijk apart behandeld moet worden door serieuze influencers. Geurengoeroe kan ook à la Nikkie Tutorial gaan miepen waarom mascara a echt zoveel beter dan mascara b, of c, d, e, f of g…. Grilles, Mascara Étonnante by Geurengoeroe ‘Die moet je hebben, je haren staan rechtop als tralies’ – dat dan weer wel.

We eindigen vrolijk: ik pakte vandaag lukraak Cinéma van Yves Saint Laurent. Wat een goede geur is dat toch eigenlijk: vol, geel bloemengevoel, sterk en lekker aanwezig. Terugruikend, een echte vintage-Laurent terwijl die ‘pas’ verscheen in 2004.