MASSNICHE

PUR DÉSIR DE LILAS YVES ROCHER 

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op oktober 30, 2025
Geplaatst in: GEURENALFABET P, MASSNICHE. Een reactie plaatsen

OUDH OP STRAAT

GEWOON EEN NICHE-SERING

LAYER-TIP 

Leuke geurgewaarwordingen begin deze week in Amsterdam. Drie keer ongevraagd oudh op een rij. Maandagavond: in de Albert Heijn rond een uur of acht laat ik me leiden door een sterk spoor in de winkel: achtergelaten door een dertignogwat-man. Paf! Dat komt binnen (in je neusgaten). Volgende dag word ik ’s ochtends fietsend ingehaald door een fatbike: alsof aangedreven door oudh. Third time lucky: ’s middags een stevig gezette man met ‘slick appearance’ stapt uit zijn vette BMW. Oink! Wou bijna vragen: ‘Loopt uw auto op oudh?’ Overeenkomst tussen de mannen: in Opsporing Verzocht zouden deze medelanders karakteristiek worden gelabeld met: ‘met een getinte huidskleur’. 

Ik was dus op weg naar mijn ‘perfume pal’ die me telefonisch al enthousiast had verteld over een geur van Rochas die hij bij een tweedehands had gekocht. Ik zag de flacon en dacht: ‘Ik wist dat Rochas ver is afgegleden, maar zo ver?’ Wat een parfumprullaria. Het bleek dus een Yves Rocher: Pur Désir de Lilas. Yves Rocher was niet te zien op de flacon, alleen op de onderkant in miniscule letters. En dan begrijp ik wel dat je zonder bril Rochas leest.

Rochas of Rocher, maakt niet uit: het is een goede geur (gelanceerd in 2002). Zoals bijna alle Rochergeuren dat zijn (heb ze niet allemaal geroken), behalve de flacons dan, die hebben vaak een dumpstore-allure. Het grappige: als ik een bepaald soort solifleur een tijdje niet heb geroken, dan word ik altijd blij bij een onverwachte ontmoeting. Nou, en dat word ik van Pur Désir de Lilas. Zo moet sering ruiken.

Diffuus-bloemig geschakeerd (alsof je verschillende bloemen tegelijkertijd ruikt) met een groene ondertoon die geleidelijk poederiger wordt, zonder richtig boudoir af te glijden. Blind geroken zou ik’m als niche inschalen. De reden: de ondertoon is zo goed, geraffineerd en houdt verdomde lang aan: houtig, poederig, ‘streng’ en zonder ‘tuttig vrouwelijk’ te worden.

Nadat de sering lang gebloeid heeft op de huid, ruik je subtiele kruidige noten die mooi verstrengelen met amandel. Nog wat: ik vind’m beter dan de laatste solofleur-sering die ik heb besproken: Lilas Exquis van Fath. Die is koud en kaal vergeleken met Pur Désir de Lilas.

Pur Désir blijkt de naam van een lijn, waarin mimosa en gardenia eveneens tegen het licht werden gehouden. Die had ik ook graag een keer willen ruiken, zijn me toen (begin nieuwe millennium) helemaal ontgaan. 

Ik lees dat de neus Annick Ménardo is. Verbaast me eigenlijk niet. Die heeft bijna een patent op dit soort ‘andere’ basissen in geuren. Ruik je ook zo goed en mooi in haar Bulgari Black (eerste versie), Diors Hypnotic Poison (eerste versie) en natuurlijk de vele geuren die ze voor Lolita Lempicka samenstelde. Ik ging trouwens de deur uit met een mix die mijn ‘perfume bro’ als een tijdje bezighoudt: Yves Saint Laurents Rive Gauche (vintageversie) gelayerd met een pure patchoeli. Not bad, not bad at all.

WASANBON, IRIS HOMME PARFUM SATORI 

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op juni 26, 2025
Geplaatst in: MASSNICHE, NICHE. Een reactie plaatsen

SUBTIEL SUIKERTJE

C’EST SI BON

STOERE IRIS

GEMENE DELER MET VLEUGJE CHIC

Aangezien ik niet meer opsta en naar bed ga met parfum (nooit echt gedaan trouwens), www ik tegenwoordig altijd even of een merk nog wel in leven is. Vive Parfum Satori! Mooi, kan ik nog twee geuren van haar bespreken (zie voor introductie Hana Hiraku): Wasanbon (2013) en Iris Homme (2010). Moet gezegd ten eerste: de oprichtster verdient de eerste prijs in de categorie Kleinste Proefje. Ik heb grote handen, I know, maar in deze xxs monstertjes – lees: lullige – zit misschien 1ml. Moet gezegd ten tweede: www voert je als niet-Japanner niet direct – zoekwoorden Parfum Satori – naar de meest voor de hand liggende site. Ik word verwezen naar waar de voertaal Japans is. Na wat zoeken, kom ik bij een niet zo uitbundige en verzorgde Engelstalige site.

Moet gezegd ten derde: ruikende aan Wasanbon en Iris Homme stel ik vast dat Satori Osawa minder authentiek Japans is dan gedacht. De subtiliteit die ze olfactorisch toepast wijkt niet veel af van de Europese niche-cultuur en haar filosofie/story telling zou geen enkel Frans parfumhuis misstaan. Zoals: ‘Geur heeft de kracht herinneringen vast te houden en te wekken’. Ze hoopt daarnaast dat haar creaties ‘het ritme van het leven van de gebruiker zal aanpassen, een moment van vrede zal brengen en een aanwijzing zal zijn bemoedigd te worden’. 

De teller bij Satori Osawa staat nu op 20. Iris Homme (2010) springt eruit qua naam: zo duidelijk Europees/Frans, ofwel internationaal direct te begrijpen. Staat in schril contrast met haar ‘mysterieuze’ Japanse namen. Het daarentegen al te duidelijke Musk Blue (2007) en Black Peony (2008) laat niets aan de verbeelding over. Vreemd deze mixmatch.

Iris Homme omschrijft ze als een ‘intelligente en elegante geur voor mannen die niet veel nodig hebben, die gewoon zorgvuldig geselecteerde, kwalitatief hoogwaardige spullen dicht bij zich willen hebben’. Nou, ik zeg: ‘Klopt’. Als je het gelooft. Voor hetzelfde geld: Iris Homme is très toegankelijk – de opening van citroen, kardemom en oranjebloesem leidt niet echt af, vervlogen eer je er erg in hebt (het knisperende viooltjesblad houdt iets langer aan).

Je ontmoet de poederige iris namelijk direct, maar niet zoals we hem kennen; maar stoer gemaakt, ingepakt door een stevige amber-musk-combinatie (met op de achtergrond een ‘bloemig verlangen’ van jasmijn). Als je de tijd neemt, bespeur je op het einde een soort van wierookwarmte, maar dat kan ook de som der delen zijn. Met andere woorden: best wel klassiek, best wel ‘Vaderdagachtig’. Ik heb op de een of andere manier associaties met Prada-geuren voor mannen: gemene deler met een vleugje chic. 

Wasanbon is van een andere orde. Komt wellicht door de inspiratie: een fijnkorrelige suiker traditioneel gemaakt in Shikoku. Bekend om zijn delicate zoetheid voornamelijk gebruikt in zoetigheden (wagashi). ‘Bedekt met een sprankelende, fijne glans, smelt het zachtjes in je mond als lichte sneeuw’.

De naam zou afkomstig zijn van de Japanse woorden ‘Japans’, ‘drie’ en ‘schalen’, verwijzend naar het proces waarbij de suiker drie dagen lang op schalen wordt gekneed. Nu komt er een woordspeling inhakend op de Europese markt, want het draagt ​​ook de betekenis van ‘Wa sent bon’, ofwel ‘de aangename geur van Japan’.

De eerste impressie bij mij: lijm, plastic, gelig. Alsof Rei Kawakubo van Comme des Garçons over de schouder heeft zitten meekijken. Vreemd, wierdo. Maar dan een en al vertrouwheid, een en al lieflijkheid, een en al gourmand. Heel mooi de honingachtige mimosa (die extra zoet en suikerachtig aanvoelt) in combinatie met lelietje-van-dalen.

Amandel garandeert het vertrouwde, het sentimentele in de geur die zalig-rustig neerdaalt op bedje van vanille en poederige iris (die garandeert dat het niet te zoet wordt en dus de gemiddelde ‘kermis-gourmandgeur’ ontstijgt). Mooi en fijn, dat je ondanks deze sentimentaliteit een zekere verankering ruikt in de hoedanigheid van guaiac. Ook wel bekend als verawood en palo santo met zijn ‘(wie)rokerige’, tabakachtige noten. Ruik je goed. Chic.   

WASANBON, IRIS HOMME PARFUM SATORI 

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op juni 26, 2025
Geplaatst in: MASSNICHE, NICHE. Een reactie plaatsen

SUBTIEL SUIKERTJE

C’EST SI BON

STOERE IRIS

GEMENE DELER MET VLEUGJE CHIC

Aangezien ik niet meer opsta en naar bed ga met parfum (nooit echt gedaan trouwens), www ik tegenwoordig altijd even of een merk nog wel in leven is. Vive Parfum Satori!  Mooi, kan ik nog twee geuren van haar bespreken (zie voor introductie Hana Hiraku): Wasanbon (2013) en Iris Homme (2010). Moet gezegd ten eerste: de oprichtster verdient de eerste prijs in de categorie Kleinste Proefje. Ik heb grote handen, I know, maar in deze xxs monstertjes – lees: lullige – zit misschien 1ml. Moet gezegd ten tweede: www voert je als niet-Japanner niet direct – zoekwoorden Parfum Satori – naar de meest voor de hand liggende site. Ik word verwezen naar waar de voertaal Japans is.

Na wat zoeken, kom ik bij een niet zo uitbundige en verzorgde Engelstalige site. Moet gezegd ten derde: ruikende aan Wasanbon en Iris Homme stel ik vast dat Satori Osawa minder authentiek Japans is dan gedacht. De subtiliteit die ze olfactorisch toepast wijkt niet veel af van de Europese niche-cultuur en haar filosofie/story telling zou geen enkel Frans parfumhuis misstaan. Zoals: ‘Geur heeft de kracht herinneringen vast te houden en te wekken’. Ze hoopt daarnaast dat haar creaties ‘het ritme van het leven van de gebruiker zal aanpassen, een moment van vrede zal brengen en een aanwijzing zal zijn bemoedigd te worden’. 

De teller bij Satori Osawa staat nu op 20. Iris Homme (2010) springt eruit qua naam: zo duidelijk Europees/Frans, ofwel internationaal direct te begrijpen. Staat in schril contrast met haar ‘mysterieuze’ Japanse namen. Het daarentegen al te duidelijke Musk Blue (2007) en Black Peony (2008) laat niets aan de verbeelding over. Vreemd deze mixmatch.

Iris Homme omschrijft ze als een ‘intelligente en elegante geur voor mannen die niet veel nodig hebben, die gewoon zorgvuldig geselecteerde, kwalitatief hoogwaardige spullen dicht bij zich willen hebben’. Nou, ik zeg: ‘Klopt’. Als je het gelooft. Voor hetzelfde geld: Iris Homme is très toegankelijk – de opening van citroen, kardemom en oranjebloesem leidt niet echt af, vervlogen eer je er erg in hebt (het knisperende viooltjesblad houdt iets langer aan).

Je ontmoet de poederige iris namelijk direct, maar niet zoals we hem kennen; maar stoer gemaakt, ingepakt door een stevige amber-musk-combinatie (met op de achtergrond een ‘bloemig verlangen’ van jasmijn). Als je de tijd neemt, bespeur je op het einde een soort van wierookwarmte, maar dat kan ook de som der delen zijn. Met andere woorden: best wel klassiek, best wel ‘Vaderdagachtig’. Ik heb op de een of andere manier associaties met Prada-geuren voor mannen: gemene deler met een vleugje chic. 

Wasanbon is van een andere orde. Komt wellicht door de inspiratie: een fijnkorrelige suiker traditioneel gemaakt in Shikoku. Bekend om zijn delicate zoetheid voornamelijk gebruikt in zoetigheden (wagashi). ‘Bedekt met een sprankelende, fijne glans, smelt het zachtjes in je mond als lichte sneeuw’.

De naam zou afkomstig zijn van de Japanse woorden ‘Japans’, ‘drie’ en ‘schalen’, verwijzend naar het proces waarbij de suiker drie dagen lang op schalen wordt gekneed. Nu komt er een woordspeling inhakend op de Europese markt, want het draagt ​​ook de betekenis van ‘Wa sent bon’, ofwel ‘de aangename geur van Japan’.

De eerste impressie bij mij: lijm, plastic, gelig. Alsof Rei Kawakubo van Comme des Garçons over de schouder heeft zitten meekijken. Vreemd, wierdo. Maar dan een en al vertrouwheid, een en al lieflijkheid, een en al gourmand. Heel mooi de honingachtige mimosa (die extra zoet en suikerachtig aanvoelt) in combinatie met lelietje-van-dalen.

Amandel garandeert het vertrouwde, het sentimentele in de geur die zalig-rustig neerdaalt op bedje van vanille en poederige iris (die garandeert dat het niet te zoet wordt en dus de gemiddelde ‘kermis-gourmandgeur’ ontstijgt). Mooi en fijn, dat je ondanks deze sentimentaliteit een zekere verankering ruikt in de hoedanigheid van guaiac. Ook wel bekend als verawood en palo santo met zijn ‘(wie)rokerige’, tabakachtige noten. Ruik je goed. Chic.   

LUCA ALTREVIDO COSMÉTIQUES DESIGN PARIS 

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op juni 25, 2025
Geplaatst in: GEURENALFABET L, MASSNICHE. Een reactie plaatsen

SENSUEEL HOUT

‘STOER ÉN TOCH CHIC’

CLICHÉ, TESTORONAANJAGENDE MANOSFEER-GEUR

SCHURENDE AAN NICHE

De ex-vriendin van een tijdens corona, maar niet door corona overleden zwager, was een paar dagen op bezoek. Ze is begiftigd met een zeer goede neus en neemt altijd de tijd om een of twee geuren die her en der door het huis staan te proberen; te onderzoeken. En brengt vervolgens verslag. 

Ik was nogal stupéfait toen ze Luca Altrevido (uit 2021) van Cosmétiques Design Paris (waar dit merk precies is gesitueerd en wat het exact doet wordt niet duidelijk op www) ruim complimenteerde. Ik zelf had de geur eigenlijk geen blik waardig gegund.

Hij was onderdeel van een (teleurstellende) ruil die ik een paar jaar geleden via Marktplaats (eens maar nooit weer) had gedaan. Paar keer aan geroken en dacht: weer zo’n goedkope net niet oudh of iets met wood, weer zo’n geur die je even een niche-feel geeft, maar weldra verdwijnt in een nietszeggend iets. Met andere woorden een vage, cliché-stoere, testoronaanjagende manosfeer-geur. 

Ze zei: ‘Grappig. Stoer en toch chic. Lekker warm’. Ik dacht: ‘Zou ze al een lichte vorm van dementia precox leiden? Toch maar weer eens proberen. En verdomd. Over mijn vooroordeel stappend – moeilijk; had Luca Altrevido inmiddels tot wc-eend gedegradeerd – rook ik ook meer. 

Wel moeilijk om echte finesses te ontdekken: de geur komt als ontplofte deur (trending topic afgaande op Opsporing Verzocht) binnen. Pats! Boem! Zoek dekking! Synthetische ambergrijs in overload in de aanval. 

Maar dan, heel langzaam, als het stof is nedergedaald, ruik ik een soort van citrus-vrije frisheid. Groenig. Moet kardemom met groene thee zijn. Dan: op een zeer sterke houtbasis (meer cederhout dan vetiver) vindt een transformatie plaats: van cliché stoer naar stoer-zwoel. Lots of vanille, lots of tonkaboon zonder dat het hout en de ‘mannelijkheid’ verdwijnt. Met dank aan een ‘scheut’ leer. Dit zorgt echter niet voor gelaagdheid, Luca Altrevido blijft erg horizontaal: ‘this is what you smell, this is what you get!’

Maar toch, ik maak het niet vaak mee dat een geur uit het ‘illegale’ circuit – ik vermoed dat het een dupe is, maar vindt niets op www – zo lang blijft hangen. Blind zou ik de geur als niche categoriseren, maar dan wel alledaags en voorspelbare mainstream-niche dat eigenlijk geen niche is, maar klanten het wil laten doen geloven door de smaakvolle geleverde toeters en bellen van het alsmaar om zich heen grijpende marketingmonster.

BARÉNIA HERMÈS

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op juni 16, 2025
Geplaatst in: GEURENALFABET B, MASSNICHE. Een reactie plaatsen

ECHT OP NEP?

GEDULD WORDT BELOOND

GEEN CROWDPLEASER

‘MINERAAL LEER’

Er speelt voor mijn gevoel een bewuste aangevoerde oorlog plaats as we speak. Nee, niet een van de vier – of waren het er nu vijf? – op het wereldtoneel. Nee, de strijd waar ik op doel woekert op de socials: echt versus nep in de luxesector. Onlangs een hot topic en dus veel gedeelde post: een Chinees atelier waar bijna niet van echt te onderscheiden Kelly’s en Birkins – voor de onwetenden: klassieke Hermèstassen – werden gemaakt. In no time, soort van lopende band werk.

Consternatie alom. Vooral bij consumenten die zich een, twee of drie of nog meer (wachtlijst ammehoela!) van de real ones kunnen veroorloven. Er is volgens mij geen ‘officiële’ reactie van Hermès gekomen, die naar het schijnt – dat dan weer wel – mensen in dienst heeft die 24/7 zoeken naar de bron van deze nepproducenten.

Ik snap de drukte van de luxemerken niet (Hermès is niet de enige). Maar het is natuurlijk vergeefse moeite. Stop met de gespeelde verontwaardiging en zorg ervoor dat je producten maakt die niet een, twee, drie door een achteraf-atelier zijn te kopiëren. Met andere woorden: doe iets meer moeite om je uitzonderlijkheid te bewijzen en je miljardenwinsten te ‘verantwoorden’, zoals dat een tijdlang vanzelfsprekend was. Maak geen collecties geïnspireerd op street wear, sport, het leger en andere bij de massa-is-kassa-klant al zo lang vanzelfsprekende stijlen: gooi je je eigen ruiten mee in.  

Wat geuren betreft: daag als opdrachtgever neuzen uit zodat die weer gaan creëren, grenzen op zoeken en verwarring losmaken. Geen inwisselbare ‘luchies’ die ook door kunstmatige intelligentie ‘gehatseflast’ kunnen worden.

Barénia is dus een voorbeeld hoe het dus moet. De naam ‘verwijst naar een specifiek type hoogwaardig, soepel kalfsleer, geproduceerd door Hermès, bekend om zijn gladde textuur en unieke geur, vaak gebruikt in zadels en andere luxe-artikelen’. Ik had er nog nooit van gehoord en het is onmogelijk er ‘buitenom’ Hermès meer over te komen weten. Of je moet scrollen tot je een ons weegt – doe ik niet – omdat Google barenia-leer alleen nog maar koppelt aan het luxemerk (vernauwing van algemene kennis so to speak). 

De opening zet je in ieder geval op het verkeerde been: een ‘retro’-citrussprankeling die doet denken aan een Guerlainklassieker – bergamot. ‘Nou, is dat alles’, denk ik in eerste instantie. Maar dan begint de ‘verwarring’. Barénia begint te ademen, onherkenbare noten maken zich vrij. Mijn eerste notities: groen, groente, fris, ijl, alg, kruidig (peper), aarde. Een soort zanderige, vochtige, kiezelstenen oprijlaan waarover het leer wordt gerold.

De frisse opening blijkt toch nèt weer anders als je doorsnuift. Komt op conto van de mirakelbes (voornamelijk gebruikt als zoet-en smaakstof voor dranken en voedingsmiddelen). Om de geur niet al te vreemd te maken, volgt een beetje een cliché-verleiding met bloemen. Hiervoor geplukt de witte gemberlelie – daar kan ‘iedereen’ zich wel iets bij voorstellen als je het in de parfumerie uitlegt. Frisbloemig met prikkelend-kruidige ondertoon.

Dan meer duidelijkheid. Ik ruik op de achtergrond hout met een duidelijke patchoeli-structuur. De geur wordt als een chypre omschreven. Maar dan wel 2.0. Want het klassieke bosgevoel – eikenmos, cistus labdanum – is vervangen door een groene, bruinige sfeer. Geldt ook voor de sensualiteit. Ook hier niet de klassieke harsen gelardeerd met vanille.

Gemberlelie

Het lijkt wel of de neus, Christine Nagel, een voorschot op de toekomst neemt – tekorten van natuurlijke ingrediënten dreigen op te lopen gezien de klimaatverandering – door inspiratie uit ‘nieuwe’, natuurlijke ingrediënten – gemberlelie, mirakelbes – te halen die ze synthetisch vertaald in haar geuratelier.

Dat geldt ook voor leer: dat je sowieso synthetisch moet omzetten; de geur kun je niet uit het leer zelf halen. In dit geval dus barenia-leer, dus kalfsleer. Volgens Christine Nagel ruikt dat dus zacht, huidachtig en een beetje stroef. Althans dat is wat ik ruik. 

Door alle ingrediënten heen ervaar je een aangename warmte, huidwarmte zoals je wilt. Met toch een ‘vreemde’, ongewone minerale toets. Mooi, modern en elegant, zoals de klassieke Hermèsklant, niet de zelfbenoemde influencers die Tiktokkend hun Kelly- en Birkincollecties (wachtlijst ammehoela!) tonen. 

Barénia is geen crowdpleaser, geen ‘een-twee-drie-klaar’-instantparfum. Je moet er moeite voor doen hem te begrijpen. Het is alleen de vraag of de gemiddelde klant hiervoor nog geduld heeft, gezien de gewenning van haar aan de doorsnee geleverd door de parfumerieketens. De niche-gebruiker daarentegen zal niet teleurgesteld zijn, of eerder verrast: het had ook een ‘Hermessence’ kunnen zijn.

Wat mij betreft in ieder geval qua flacon, want die vind ik wel erg kinderachtig en ‘kermis-blikkerig’ met die studs. Waarom de flacon niet in leer gewikkeld zoals de armbanden en/of hondenbanden op de foto? Zal wel weer te duur zijn. Het model kijkt trouwens erg ontevreden níet de camera in. Lachen blijft nog steeds verboden in de luxebranche, terwijl het vaak een grote komedie is.

NÉBLINA YVES ROCHER

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op mei 12, 2025
Geplaatst in: GEURENALFABET N, MASSNICHE. Een reactie plaatsen

NICHE VERPAKT ALS MASSA

FRUITIG GROEN PARFUMPLEZIER

SOPHIA GROSJMAN DIE KAN HET 

Parfumcliché: geurgeluk ligt soms in een klein hoekje. In mijn geval letterlijk: gevonden tijdens de opruiming van mijn geuratelier: een mini-flaconnetje (toch nog 7,5 ml) van Yves Rochers Néblina (nu aangeboden voor rond € 15,00 op Etsy, 50ml voor rond € 100,00). Gelanceerd in 2000.

Mijn gevoel (en een soort van afgaande op de flacon; in de zin hier is aandacht aan besteed ook al valt over de esthetiek te discussiëren) zei: dit moet een goede geur zijn. Groen. Niet te veel fruit. Fris. Wat zoete bloemetjes op mooi, stabiel houten fond. Trouwens: Yves Rocher maakt sowieso goede geuren; perfecte kwaliteit-prijsverhouding.

Zit er niet ver naast blijkt. Ben eigenlijk met neus in de boter gevallen. Want de geur is gemaakt door niemand minder dan – dat zeg je dan – Sophia Grojsman. Introductie overbodig. Voor de onwetenden: zij is ook de vrouw achter – nu volgen een paar van mijn favorieten van haar hand: Prescriptives (nu Clinique) Calyx (1987), Estée Lauder Spellbound (1991), Yves Saint Laurent Yvresse (1993), Karl Lagerfeld Sun Moon Stars (1994), Céline Magic en Laura Biagiotti Soto Voce (beide 1996). Haar meest recente bijdrage: Outrageous Frédéric Malle (2007).

Nog een door mij gebezigd cliché: geuren gemaakt door het prestigesegment voor en rond 2000 hebben vaak een niche-allure zonder dat het de bedoeling was omdat niche nog niet tot deze afdeling was doorgedrongen. Uitgangspunt: mooie geuren maken zonder dat marketing en kostenexperts al te veel over de rug van de neus meekijken.

Grosjman beklaagde zich er eens in een interview over in 1992 (Women’s Wear Daily): ‘Vroeger was parfum maken een kunst, nu is het business. Iedereen wil direct succes. Geuren worden getest door focusgroepen, waardoor de kans op ongewone geuren kleiner wordt’. Ik geloof dat Grosjman het meest uit een idee/voorstel/opdracht wist te halen, ook al waren de financiële middelen (lees: ingrediëntenbudget) beperkt. Ze was van alle markten thuis. Van verfijnde niche tot massaentertainment. 

Néblina valt in laatste categorie maar kan ook doorgaan voor de eerste – waardoor het een ongewone geur is met die typische Grosjman-touch. Fruitige noten in de opening (abrikoos, sinaasappel), volle bloemenexplosie in het hart (orchidee, witte bloemen, viooltje), krachtige basis (groen gras, houtachtige noten, eikenmos).

Opvallend: het lijkt wel of de geur zich in eerste instantie omgekeerd manifesteert. Eerst ruik je groene noten (vers geknipt gras-effect) en houtachtige nuances voor het fruit zich meldt. In dit geval fluweelzachte abrikoos zoet gemaakt door sinaasappel die de witte bloemen streelt. Vervolgens gaan ze allemaal met elkaar spelen – telkens springt er weer een noot uit – om weer groen, coumarine-achtig te eindigen. Interessant: hoe duidelijk het eikenmos blijft resoneren. Ongewoon voor een massamarktgeur. 

Er verscheen ook een nachtversie: La Nuit de Néblina, merkwaardigerwijze een jaar eerder. In een flacon (foto hieronder) die iets meer tot de verbeelding spreekt. Néblina betekent trouwens mist. Hierdoor kun je de geur wéér anders ervaren.

Nachtmist

IRIS, TUBÉREUSE LE GALION

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op mei 8, 2025
Geplaatst in: GEURENALFABET I, GEURENALFABET L, GEURENALFABET T, MASSNICHE, VINTAGE. Een reactie plaatsen

VINTAGE SOLIFLORE: GEEN GARANTIE VOOR UITZONDERLIJKHEID

TE CHLOÉ- EN TE CÉLINE-ACHTIG

Waarom ik Le Galion zo’n prettig parfumhuis vind? A: de geschiedenis, b: de humor, c: de presentatie en d: de aan de naam gekoppelde faam. En niet te vergeten hun vroege slimme gevoel voor marketing (lees hier voor een aantal van mijn recensies op deze blog). Zo deed Le Galion tot mijn verbazing al in 1950 aan product placement.

In de nu nog steeds memorabele film All About Eve (1950) zie je de protagonisten – waaronder Bette Davis, Ann Baxter en Gary Merill – op een gegeven moment aan tafel in een chic nachtetablissement. Met op die tafel een sigarettenstandaard met daarop het logo van Le Galion. Zegt iets over de reputatie die het toen had – chic de Paris. 

Het huis sloot ooit zijn deuren, werd ooit heropend (zie mijn recensies). Blij mee! Alleen het ‘probleem’ in deze (iets wat eveneens geldt voor andere gereanimeerde huizen): het is moeilijker om voormalige soliflors uit de oorspronkelijke collectie in hun originele olfactiefe staat voor het voetlicht te brengen dan hun echte klassiekers van naam.

Want: onmogelijk. Redenen: sommige ingrediënten mogen niet meer gebruikt worden. Door de veranderende bodemgesteldheid, oogsttechnieken en verwerkingsprocessen (enfleurage toen, hydro-destillatie nu) ruiken ingrediënten anders dan voorheen, subtiel die verschillen daardoor maar toch. 

En, niet onbelangrijk, de ‘angst’ van de nieuwe eigenaren dat ‘een nieuwe generatie’ de oude formules niet begrijpt, ‘te moeilijk’, ‘te stoffig’ en ‘te oma-achtig’ vindt, waardoor die ‘aangevuld’ worden met ‘hippe’ en ‘eigentijdse’ ingrediënten.

Dat maakt Tubéreuse wel duidelijk. Ik kan me niet indenken dat de huidige versie (2014) enige overeenkomst vertoont met het origineel uit 1937. Die moet toen voller, ‘boteriger’ en geiler hebben geroken. Vergeet niet, parfum was toen echt nog een elitair ding en was een toonbeeld van smaak (hoe snob dan ook) als je een duidelijk, uitgesproken parfum droeg. Vergeet niet: de Chanel N° 5-versie uit 1921 ruikt echt anders dan wat je nu gewend bent. Ik denk dat de 1937-editie (wishful smelling) eerder lijkt op die van Annick Goutal (1986) – ook wel bekend als de G Spot-fragrance. 

Je ervaart de moderniteit, het nieuwe direct in de opening: je moet eerst door een groene plensbui op basis van mandarijn, galbanum, peer en roze peper heen. Leuk weetje: in 1937 werden de laatste twee nog niet gebruikt. Peer was toen nog niet synthetisch gekopieerd, roze peper nog niet ontdekt.

En dan ‘eindelijk’ iets dat op tuberoos lijkt, die zich alleen niet onderscheidt van de ‘getemde’ tuberozen die je de laatste jaren in het prestigesegment te veel kon ruiken. Met als ‘excuus’ dat een nieuwe generatie de ware aard van deze bloem te gevaarlijk, overrompelend vindt. Bla-bla-bla.

Hier wordt ze getemd door oranjebloesem, roos en framboos (dat toen als geur ook nog niet bestond). De afronding: tja. Braaf-sensueel een beproefde combi van cederhout, amber en musk. 

Dan Iris. Ook in 2014 opnieuw in de markt gezet. De homesite schrijft: ‘In 1937 was Le Galion een reeds gevestigd huis, waardoor Paul Vacher (de neus en een van de oprichters én maker van Arpège en Miss Dior) meer experimentele ideeën kon uitproberen. Hij begon te werken aan soliflore-variëteiten. Als knipoog naar de art-decoperiode, beeldhouwde Vacher deze iris in een symmetrie van mimosa en galbanum’. Oké.

Niet oké de uitsmijter: ‘Le Galion werd daarmee een referentie in de Franse parfumerie, met oog voor kunst en een tijdsgeest’. Snap ik niet. Ik krijg het gevoel dat er te veel op de productiekosten is gelet, dan de ambitie een fotokopie van het origineel te maken.

Als je over iris als soliflore praat, dan raken Serge Lutens met Iris silver Mist (1992) en Hiris van Hermès (1999) eerder de essentie van deze gefermenteerde wortel: aards, groen, fris met een moeilijk te definiëren, raadselachtige bloemigheid die zich lijkt te verstoppen in zijn poederigheid. 

Voorwaar, de symmetrie van Iris is aantrekkelijk. Wat een originele visie op ingrediënten! De poederige zonnigheid (met groene ondertonen) van mimosa en intens groen-prikkelend galbanum koppelen aan de klassiek-poederige noten van de iris, laat die anders resoneren. Maakt haar minder ‘vrouwelijk’, minder boudoir.

Maar had van mij wat sterker gemogen. En de klassieke spray in de opening van bergamot en citroen is eigenlijk onnodig; vraag me af of die te bespeuren was in de vintage-versie. Ook jammer: die niet-vrouwelijkheid wordt weer tenietgedaan door roos. Daarna wordt hoog opgespeeld met ambrette die ‘als musk werkt en een zijdezachte laag over de gehele geur legt’. Maar, dames en heren, wel een heel matte, brave ambrette. 

Eindconclusie: het was misschien beter geweest wanneer deze twee aangenaam-brave geuren als nieuw waren gelanceerd. De verwachtingen waren hierdoor minder hoog geweest omdat het referentiekader van de geschiedenis en storytelling ontbreekt. Wat me ook stoort is de prijs. € 200,00 per 100ml. Daarvoor zijn ze te mainstream, te, hoe zal ik het zeggen, te Chloé- en te Céline-achtig.

Toch even naar de site gegaan. Inmiddels staat de teller op 30 en zijn de geuren in een nieuwe flacon gestoken. Geeft ze meer allure en standing. Sommige ‘nieuwe’ zijn voor mij wel erg nieuwsgierig makend: Brumes (mooie inspiratie en naam voor een geur), Chypre, Cuir en Vetyver (laatste drie zijn voor mij vaak de maat der dingen). 

AMBRE D’ALEXANDRIE BOUCHERON

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op april 25, 2025
Geplaatst in: GEURENALFABET A, MASSNICHE, NEO NICHE. Een reactie plaatsen

EEN RIJKE AMBER ZOALS BIJNA ALLE ANDER (NEO)NICHE AMBERS

INWISSELBARE CHIC

De geschiedenis van amber is rijk, daarover zijn boeken vol geschreven. Waarom? Het komt natuurlijk door de herkomst, de mythologie, de magie en de schoonheid (zowel puur als bewerkt) waarmee het is omringd en de veronderstelde helende werking als je het als sieraad/amulet draagt.

En natuurlijk amber als geur. Amber Alert: dat laatste doet barnsteen (het Nederlandse woord voor amber) dus niet. De miljoenen jaren geleden versteende hars van naaldbomen verspreiden een niet noemenswaardige geur. Alleen verwarmd en dan alleen onder de juiste omstandigheden, verwordt de steen tot olie die dan gecombineerd met salpeterzuur tot een ‘kunstmatige’ musk-parfumsensatie leidt. Althans zo gebeurde het in het oude China. 

Nu wordt met een amberparfum een geur bedoeld die rijk, vol, warm, aards, houtachtig, zoetig, kruidig richting zwoel is. De bedoeling: comfort, openhaard, security blanket. En daarmee word je tegenwoordig als het ware doodgegooid. Diegene die de huidige amberparfums in het nichesegment blind van elkaar weet te onderscheiden, die krijgt van mij de prijs die zich op hetzelfde niveau begeeft als de Oscar. 

Grappig, of boeiend zoals de je wilt: ik ben pas in de loop der jaren amber gaan waarderen als parfum. Het begon in 2004 met Giorgio Armani’s Ambre Soie. Een van zijn eerste, en een van de eerste house hold names die niche aan het grote publiek presenteerde. Ik was onder de indruk. En daardoor kwam ik erachter dat velen Armani waren voorgegaan – de echte nichemerken dus: Dyptique en L’Artisan Parfumeur. Over doodgooien gesproken: ik zie dat Armani zijn Ambre Soie heeft uitgebreid met met Ambre Orient (2010) en Ambre Eccentrico (2015).  

gefossiliseerd amber

Ambergeuren in het (mass)niche-segment onderscheiden zich door het pure, zeg maar basic gevoel. Dus bijna geen citrusfrisse intro en weinig bloemetjes in het hart; de basis wordt direct opgesoupeerd. Dat onderga je dus ook in Ambre d’Alexandrie.

Die onderscheidt zich toch enigszins door zijn licht animale ondertoon – grijze amber, musk en een lichte leernoot (styrax?) – die mooi contrasteert met de zoet-kruidige noten. Beter gezegd: de vanille (in toom gehouden door benzoë) zuigt alle kruidige nuances – ik meen kruidnagel, tabak en nootmuskaat te bespeuren – in zich op. Een hoofdrol is weggelegd voor cistus labdanum (dat eigenlijk synoniem staat voor amber). Die is hier donker, kruidig en aards met die merkwaardige lichte bloemige ondertoon.  

Mooi en zo, maar zoals gezegd inwisselbaar. Dit blijkt wel uit mijn Google-zoekerij: ik bleef maar Van Cleef & Arpels invullen in plaats van Boucheron. En eveneens uit de alternatieven die www.wikiparfum.com voorstelt (zie foto onder). Wel weer grappig: hoe ik ook google – nergens een toelichting van het juweliershuis zelf te bespeuren – ook niet op www.boucheron.com. Ergens één zinnetje: ‘geïnspireerd door de stad Alexandrië, een flamboyant en weelderig kruispunt van handel en cultuur’. Dat kun je natuurlijk zeggen van elke stad met een groots verleden. Ambre d’Allepo?

Vreemd: alleen verkrijgbaar in 125ml. Best wel veel. Net zoals de andere geuren uit The Collection. Eveneens – hoe origineel, hoe chic – vernoemd naar historische steden: Oud de Carthage, Cuir de Venise en Neroli Isaphan.

LEGAL SALLE PRIVÉE 

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op april 23, 2025
Geplaatst in: GEURENALFABET L, MASSNICHE, MASSTIGE. Een reactie plaatsen

BRAAF, BRAVER, BRAAFST

VEEL TE DUUR

SALLE PRIVÉE HOORT NIET IN SKINS

Van sommige merken begrijp ik het succes niet. Ik weet: ik ben geen maatstaf, en is de gemiddelde klant op zoek naar iets nieuws nóg braver en conservatiever dan ik dacht. Salle Privée bijvoorbeeld. Heb in een vorige post – uit 2017 ‘alweer’ – mijn ‘ongenoegen’ erover uitgesproken.

En teruglezende neem ik niets terug – mijn ‘ongenoegen’ blijft resistent: te duur in verhouding tot het gebodene. Kwalificatie: parfumketengeur schurend aan niche (lees net dat de oprichter ook de man achter Scotch & Soda en Marie Stella Maris is). 

Geldt ook voor Legal (2021). Een proefje kwam ik van de week tegen tijdens opruimwerkzaamheden in mijn parfumatelier. Wat is er leuk aan de naam? Nou, de meeste merken zouden Illegal hebben gebruikt, gezien de ‘historische’ link tussen parfum en verboden verlangens. Dat is dus positief. Maar dan, het verhaal achter Legal…

We lezen: ‘Dat het legaal is, wil nog niet zeggen dat je je er geen zorgen over hoeft te maken. Legal is je go-to overdaggeur; van Clark Kent tot Superman of van Diana Prince (die kent Geurengoeroe niet) tot Wonder Woman. Legal lijkt misschien benaderbaar en vriendelijk, maar een blik op de onderbroeken (zo vertaalt Googletranslate ‘briefs’) onthult een brutale kant. Legal is een sociale, toegankelijke en uitnodigende uniseksgeur die volledig tot zijn recht komt wanneer je de hoogste rechter bent. We denken dat je verliefd zult worden op de goede kant van de wet, maar we laten het aan jou over om te oordelen’. Van dat laatste snap ik echt niets. 

Verder: ‘Legal kan ertoe leiden dat anderen in de omgeving van de drager hen als engelachtiger en rechtvaardiger ervaren dan ze in werkelijkheid zijn. Dragers kunnen een bereidheid ervaren om eerlijker en altruïstischer te zijn dan normaal. Over het algemeen kunnen ethische neigingen aanzienlijk worden versterkt. Het is ook mogelijk dat na het aanbrengen van de Legal-geur elk zondig gedrag van de drager wordt verhuld of anderszins onopgemerkt blijft voor het grote publiek, en zelfs onzichtbaar wordt voor wetshandhavers’. 

Wat een bla-bla, wat een gelul, en in de laatste zin wordt Legal toch een soort van Illegal… (zie net dat Salle Privée ook een geur met deze naam heeft. Tja.)

Salle Privée timmert ondertussen behoorlijk aan de weg: ik zag onlangs een aankondiging van de opening van een parfumerie (pop up?) aan de Jacob Obrechtstraat in Amsterdam – op hetzelfde adres waar eerst het parfumhuis Monsieur Layer Perfumes (geleid door Monsieur Civette) zich in 2022 zou vestigen.

Het heeft eveneens de eerste geur van RVDK geproduceerd. Skins verkoopt ze nu ook, én ze hebben samen een geur gemaakt. Maar wat zegt dat over Skins? Toch een soort van degradatie in uitstraling maar verbreding van de clientèle. Nog even en Skins wordt wat het niet wou worden: een ketenparfumerie à la… vul maar in. 

Dan de geur. Ik ga erg aan mijzelf twijfelen. Ik spray, spray en spray maar er is geen magie. Ik ruik saaie middelmaat. De ingrediënten? Zal wel. Roze peper, grapefruit en sandelhout. Samen zijn die al een soort van ondeugend, want ‘het ondeugende karakter wordt versterkt door een sensueel en warm hart van kaneel, styrax en rozemarijn’. Eindconclusie aldus Salle Privée: ‘Legal is perfect voor overdag, op kantoor, bij sociale en casual gelegenheden’.

Eindconclusie aldus Geurengoeroe: Legal is confectie. Wil zeggen: alle kenmerkende olfactorische eigenschappen van een bepaald ingrediënt wordt in een getemde versie toegepast. Daarom is de geur inderdaad perfect voor overdag enz. enz. Niemand schrikt van deze schoongeboende geur. Want Legal  is eigenlijk een ‘non perfume’ dat een gevoel van verfijning, clean en ‘lekker’ wil oproepen. 

Ik wou het hierbij laten, maar wacht, zie ik dat goed? Op www.salle-privee.com lees ik 100ml € 220,00. Dat kan toch niet. De inhoud is het gewoon niet waard. Een aardig geurtje voor hem en haar, meer niet. Voor hetzelfde geld, zou ik eerder aankloppen bij www.pnicolai.com. Meer kwaliteit, meer finesse, meer ambacht, meer eigenzinnigheid. 100ml gemiddeld € 150,00. Ook een leuke reminder: 100ml N°5 kost op de officiële Chanelsite € 168,00).

ART BRÜT

Geplaatst door Erik Maarten Jeroen Zwaga op april 18, 2025
Geplaatst in: MASSNICHE, NEO NICHE, NIEUW! NIEUW! NIEUW!. Een reactie plaatsen

WEER EEN NIEUW LABEL BIJNA VERDRINKEND IN MARKETING EN STORYTELLING

HOE RUIKT EEN ‘OUTSIDER ART’-GEUR EIGENLIJK?

CONVENTIONELER DAN JE DENKT

HOE RUIKT EEN ‘OUTSIDER ART’-GEUR EIGENLIJK?

Het wordt steeds moeilijker om met een open, vooroordeelvrije blik een nieuw merk te beoordelen. Wijt het aan leeftijd, wijt het aan ervaring, wijt het aan de pret om nieuw opgelaten luchtballonen (gevuld met goede bedoelingen verpakt in marketingbla-bla-bla) door te prikken. 

Tegelijkertijd kan ik soms een vleugje bewondering niet onderdrukken vanwege de schaamteloosheid waarmee als smaakvol en ‘exclusief’ veronderstelde onderwerpen ‘parfumwaardig’ (lees: salonfähig) worden gemaakt. Dus toen ik Art Brüt zag voorbijkomen, dacht ik: ‘WTF, moet dat nu?’, ‘Shit, is dan ook niets meer heilig?’ 

Voor de nog onwetenden: Art Brut (niet te verwarren met Art Brutalisme) is geen stijl, maar zijn niet aan een bepaalde periode gebonden werken van meestal autodidacten (waarvan sommigen in inrichtingen verbleven; nee, Vincent van Gogh is een geval apart) die de regels van de conventionele kunstwereld negeren of afwijzen en buiten de marges daarvan min of meer geobsedeerd hun eigen vormentaal en thematiek verbeelden. Een meer populaire classificatie nu: outsider art.

Het was wijnhandelaar-kunstschilder Jean Dubuffet die het begrip Art Brut in 1948 met zijn Compagnie de l’Art Brut introduceerde in de kelders van de Galerie René Drouin op de Place Vendôme Parijs. Zijn bedoeling: ‘kunst (tekeningen, schilderijen, haakwerken, gemodelleerde of gesculpteerde figuren) met een spontaan en inventief karakter, die zo weinig mogelijk afhankelijk is van de gewone kunst of van culturele voorschriften en die komen van duistere personen vreemd aan de professionele artistieke milieus’. 

Is dit ook het uitgangspunt voor een nieuw parfumlabel, dan: alle remmen los. Dat ervaar je dus op de site van Art Brüt. De ronkende intro: ‘Onze parfums zijn manifestaties van momenten, zowel vluchtig als onvergetelijk. Ze vangen de essentie van het leven in al zijn facetten – van diepe melancholie tot extatische vreugde. Onze parfums zijn er om de onuitgesproken gevoelens die ons definiëren sensueel te consolideren en de wereld in te brengen. Elke geur vertelt een verhaal en is een unieke creatie waarvan het idee diep in de menselijke ziel graaft. Het gaat om de vrijheid om jezelf te uiten, indien mogelijk zonder compromissen, om jezelf te vinden’.

Echt, nog nooit gehoord: ‘vluchtig als onvergetelijk’, ‘elke geur vertelt een verhaal en is een unieke creatie’ en – hou je vast, nu het cliché der clichés – ‘de vrijheid om jezelf te uiten’.

Als je je echt in deze wereld wilt storten, prijs je dan gelukkig. Art Brüt is een totaalconcept: dus je kunt AI-kunst kopen (wat volgens mij haaks staat op de filosofie van Art Brut), is er een blog, FAQ en kun je het muzikaal ondergaan: Art Brüt werkt namelijk samen met de popgroep Tocotronic. 

Dat wordt toegelciht met nog zo’n parfumcliché: ‘In de muziek, net als in de parfumerie, spreken we van noten, akkoorden en composities. Beide kunstvormen streven naar een harmonieuze balans – een melodie voor de neus, een geur voor de oren. Net zoals een liedje zich langzaam ontvouwt, van de eerste noot tot de laatste echo, ontwikkelt een parfum zich over uren en laat een spoor achter dat nog lang nagalmt’.

Dit klinkt wel heel erg seventies Yves Rocherparfumromantiek. Dus moet het wat meer hard core: ‘Elke geur heeft zijn eigen soundscape – daarom creëren we voor elke geur een unieke soundtrack – een echo van wat het oproept wanneer het gedragen wordt’. Tuurlijk. 

Vraag van Geurengoeroe: ‘Het is me niet allemaal helemaal duidelijk, kun je nog iets meer over je drijfveren vertellen?’ Hij leest in ‘Who we Are: ‘Onze parfums zijn het resultaat van een ongebreidelde, bijna kinderlijke nieuwsgierigheid ontsnapt aan de conventieregels. We flirten met dilettantisme, die wonderlijke onvolledigheid die ons bevrijdt. We willen grenzen verleggen, niet creëren.’

Verder nog iets? ‘Luxe is voor ons geen vies woord. Onze parfums zijn niet elitair en bedoeld om toegang te bieden – een open deur voor iedereen die erdoorheen wil stappen. We streven naar een zintuiglijke ervaring die zich openbaart aan onafhankelijke persoonlijkheden zonder hen te verstikken in gelijkvormigheid. Ons doel: niet de loutere bevestiging van het verwachte, maar de onverwachte verbazing – een meedogenloos spel met het denkbare’.

Pffffff… bla-bla-bla. Het zal allemaal wel. Wat mij irriteert is dat de geuren – Angst, Disko Disko, Chasing Ghosts, Weltschmerz en Am I Jesus, Eau My God – worden gemaakt met de klassieke, conventionele ingrediënten: ik heb bij geen enkele geur een vreemd, gek of maf aroma gezien. Niks ‘buiten de marges’ of ‘geobsedeerde vormentaal en thematiek’. Er wordt braaf binnen de lijntjes gecomponeerd door de parfumeurs van Flair Paris. Dat is niet zomaar een samenwerking maar een uit ‘echte passie’ en ‘wederzijds respect’ met als ‘doel het perfecte parfum te creëren door het samenspel van expertise, creativiteit en een diepgaand begrip van de kunst van het parfum maken’. Ja, zo kan-ie wel weer. 

Niet zo vreemd dat Art Brüt mij doet denken aan Der Duft en J.F. Schwarloze Berlin: allemaal afkomstig uit Duitsland, en alle drie heel erg arty-farty geïnspireerd dat bijna verdrinkt in de marketing en storytelling. Ben benieuwd wat het gaat doen. Tenslotte: is 50ml vanaf € 60,00 en 100ml vanaf € 120,00 niet elitair en toegankelijk?